ابن غلبون، طاهر بن عبدالمنعم
| نام | ابن غلبون، طاهر بن عبدالمنعم |
|---|---|
| نام‌های دیگر | ابوالحسن طاهر بن عبدالمنعم بن عبدالله بن غلبون بن مبارک الحلبي المصري المقري |
| نام پدر | عبدالمنعم |
| متولد | قرن 4 |
| محل تولد | حلب |
| رحلت | / 399ق |
| اساتید | پدرش عبدالمنعم بن غلبون، عبدالعزیز بن علی بن احمد، محمد بن یوسف بن نهار حرتکی |
| برخی آثار | التذکرة في القراءات الثمان |
| کد مؤلف | AUTHORCODE05978AUTHORCODE |
ابوالحسن طاهر بن عبدالمنعم بن عبیدالله بن غلبون بن مبارک حلبى (متوفای 399ق/10099م)، از علمای اسلامی، به‌ویژه در قرائت و صاحب کتاب «التذکرة في القراءات الثمان» است که در پایان قرن چهارم هجری از دنیا رفت.
زیست‌نامه
ابن غلبون، در حلب متولد شد و رشد کرد.[۱] در مصر سکونت گزید و به خاطر اخذ قرائات سفرهای زیادی از جمله به مصر و عراق و... داشت. او مصر را برای سکونت انتخاب کرد[۲] و در آنجا بود تا سرانجام در دهم شوال سال 399ق در این کشور از دنیا رفت.[۳]
اطلاعات علمی
ابن غلبون بین روایت و درایت در علم قرائات جمع می‌کرد. در آن زمان که قرائات از زبان علما و به‌صورت شفاهی نقل می‌شد، ابن غلبون برای استماع قرائات از اساتید مختلف، سفرهای زیادی کرد.[۴]
اساتید و سفرهای علمی
او در حلب که محل تولد و رشدش بود، از پدرش عبدالمنعم بن غلبون قرائت فرا گرفت. عبدالمنعم، امام در قرائات و صاحب اثر در این زمینه بود.
در مصر از عبدالعزیز بن علی بن احمد معروف به ابن الامام قرائت گرفت. ابن غلبون و پدرش عبدالمنعم در اخذ قرائت از ابن الامام و ابراهیم بن محمد بن مروان و عتیق بن ماشاء‌الله مشترک هستند.
وی، پس از مصر به عراق رفت و در بصره بر محمد بن یوسف بن نهار حرتکی قرائت کرد. ابن غلبون درباره این استاد می‌گوید: در بصره بر او قرائت کردم. او قیّم در قرائت بود و اکابر از اساتید قرائات را درک کرده بود.
ابن غلبون در بصره همچنین بر علی بن محمد هاشمی و علی بن محمد بن خشنام مالکی قرائت کرد.
او و پدرش، در شام، حروف را از عبدالله بن مبارک حلبی اخذ کردند. وی، سبعه ابن مجاهد را از ابوالحسن علی بن محمد بن اسحاق حلبی استماع کرد.[۵]
مشهورترین شاگردان در اخذ قرائات
- حافظ ابوعمرو عثمان بن سعید معروف به امام دانی، صاحب کتاب «التيسير في القراءات» که قرائات را از او به‌صورت عرضه و سماع روایت کرده است.
- احمد بن بابشاذ نحوی عراقی که قرائات را به‌صورت عرضه و سماع از ابن غلبون روایت کرده است. او کتاب تذکره را از ابن غلبون روایت کرده است.
- یحیی بن علی خشاب، ابوالفضل عبدالرحمن رازی و ابوعبدالله محمد بن احمد قزوینی از او قرائت فرا گرفته‌اند.[۶]
شخصیت علمی او از نگاه دیگران
ابن جزری در «النشر في القراءات العشر» با این کلمات از او یاد می‌کند: استاد عارف و ثقه ضابط و حجت محرر و استاد ابوعمرو دانی...[۷]
ابوعمرو دانی که نزد ابن غلبون قرائت کرد و با او همنشین بود درباره او می‌نویسد: شخصیتی صریح و صادق بود که در زمان خودش در فهم و علم و فضیلت، بی‌نظیر بود و ما از او بسیار آموختیم و نوشتیم.[۸]
پانویس
منابع مقاله
ابن غلبون، طاهر بن عبدالمنعم، التذکرة فی القراءات، تحقیق ابراهیم عبدالفتاح بحیری، الزهراء للأعلام العربی، قاهره، 1410ه.