ايضاح الفتوی في شرح العروة الوثقی

    از ویکی‌نور
    ‏ ايضاح الفتوی في شرح العروة الوثقی
    ايضاح الفتوی في شرح العروة الوثقی
    پدیدآورانیزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم (نويسنده) محمدی تاکندی قزوینی، علی (نویسنده)
    ناشردارکتب الاسلامي
    مکان نشرايران - قم
    سال نشر2011م/1432ق
    شابک978-964-465-273-8
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏/ي4 ع40282 183/5 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    إيضاح الفتوی في شرح العروة الوثقی، شرحی است بر بخش «الاجتهاد و التقليد» از کتاب «العروة الوثقی» سید محمدکاظم یزدی (متوفی 1337ق)، توسط آیت‌الله علی ‌محمدی تاکندی قزوینی (معاصر).

    کتاب با مقدمه شارح آغاز شده که در آن، از تاریخ اجتهاد و تقلید، لوازم اجتهاد، برخی مسائل تربیتی و اخلاقی، نه کتاب روایی شیعه (کتب اربعه حدیثی، وافي، وسائل الشیعه، بحار، مستدرک وسائل و جامع احادیث شیعه) و صحاح سته اهل سنت، ائمه چهارگانه اهل سنت، هفت طبقه رجال شیعه (طبقات مذکور، قدری با طبقات رایج در رجال شیعه متفاوت است) و مراحل هفت‌گانه اجتهاد سخن به میان آمده است. لازم به ذکر است که معرفی کتب و اشخاص مذکور به‌صورت مختصر صورت گرفته است.

    ایشان درباره تاریخچه اجتهاد می‌گوید: به اعتقاد شیعه، اجتهاد به معنای اصطلاحی در زمان پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) واقع نشده؛ زیرا معصومین به‌ تصریح قرآن از علم حضوری و لدنی بهره‌مند بوده‌اند و به اصحاب خویش کیفیت تطبیق فروع بر اصول قرآنی را یاد داده‌اند.

    اولین کسی که علم اجتهاد و استنباط در عصر غیبت کبری را تدوین نمود، محمد بن احمد بن جنید بود که دو کتاب به نام‌های «تهذيب الشيعة» و «الأحمدي في الفقه المحمدي» را نگاشت. او این دو کتاب را از اصول «اربعمائه» اقتباس نمود[۱].

    شارح، موضع استاد خویش، امام خمینی(ره) را نسبت به اجتهاد چنین بیان کرده است: ایشان معتقدند: «إن الاجتهاد كان متداولاً في عصر الأئمة و يدل عليه أخبار كثيرة و مستفيضة؛ كقول محمد بن إدريس في آخر السرائر نقلا عن كتاب هشام بن سالم عن أبي‌عبدالله(ع) أنه قال: إنما علينا أن نلقي عليكم الأصول و عليكم أن تفرعوا و عن الإمام الرضا(ع) أنه قال: «علينا إلقاء الأصول و عليكم التفريع و...».

    وی سپس خلاصه بحث را چنین ارائه می‌دهد: از آنچه بیان شد از آیات کریمه و روایات شریفه مستفیضه که تعداد آنها به بیش از پانصد روایت می‌رسد (طبق آنچه از آیت‌الله بروجردی نقل شده)، مراد از اجتهاد، آگاهی مکلفین از تکلیف و وظیفه خود از طریق ادله است و این چیزی نیست مگر اجتهاد مصطلحی که به آن اشاره شد[۲].

    شارح، لوازم اجتهاد را سه چیز دانسته: استقصای ادله اجتهادی، تسلط کامل بر قواعد کلی اصولی (ادله فقاهتی) و آشنایی با اقوال علما در هر مسئله فقهی[۳].

    شارح بابت این شرح، یک سال و نیم زحمت کشیده و آن را در سال 1374ش، به پایان رسانده است. ایشان در این کتاب، 72 مسئله را شرح داده است[۴].

    روش وی چنین است که مسئله‌ای از مسائل کتاب عروه را ذکر می‌کند، سپس بخش‌هایی از آن مسئله را که نیاز به توضیح و شرح دارد، توضیح می‌دهد. بسیاری از توضیحات شارح با لفظ «أقول» آغاز شده است.

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه، ص11-12
    2. ر.ک: متن کتاب، ص56-57
    3. ر.ک: مقدمه، ص12-13
    4. ر.ک: متن کتاب، ص332

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها