بنیاد نهج‌البلاغه
| نام | بنیاد نهج‌البلاغه |
|---|---|
| نام سابق | |
| وضعیت حقوقی | |
| هدف | انجام امور علمی، دینی و تحقیق در متون اسلامی به ویژه کتاب نهجالبلاغة
ژوهش در سیره و سخانه علی(ع) به منظور ترویج و تبلیغ معارف اسلامی و علوی ایجاد و اداره مراکز آموزشی تحقیقاتی و پژوهشی و چاپ و انتشار کتاب و فصلنامه و نرم‌افزارهای آموزشی راه اندازی یک رشته با عنوان نهجالبلاغة در مقطع کارشناسی ارشد |
| رئیس | سید جمال‌الدین دین پرور |
| بنیانگذاری | ۱۳۵۳ش |
| وبگاه | http://nahj-albalaghe.ir/ |
| کد مؤلف | AUTHORCODE11971AUTHORCODE |
بنیاد نهج‌البلاغه، مؤسسه‌ای است که در سال 1353ش، به‌منظور اهدافی چون: تدوین معارف عالیه نهجالبلاغة و تهیه تفسیر موضوعی از معارف آن، چاپ بهترین متن نهجالبلاغة، فراهم کردن ترجمه فارسی نهجالبلاغة به‌طور دقیق و صحیح، ترجمه نهج‌البلاغه به زبان‌های زنده دنیا و... تأسیس شده است.
نهجالبلاغة، سرچشمه‌ای است جوشان و مواج از معارف الهی که نه‌تنها راهبر و هادی یک نسل و یا یک قرن است، بلکه راهبر تمامی نسلها و همه قرون و اعصار است. این کتاب شریف، تجلی‌گاه دوستی، معرفت، عشق، منشور حکمرانی، ترازوی عدالت، سرچشمه شور و حماسه، معدن حکمت و پرورش، محراب عبادت و سمبل و نمونه فصاحت و بلاغت است؛ لیکن با تمام این عظمت و بلندمرتبگی، سالها و بلکه قرن‌های متمادی در جامعه مسلمانان ناشناخته بود و نیز کارهایی هم که روی این کتاب انجام شده است، هرچند متعدد است، ولیکن پراکنده و غیر مکفی است. درحالی‌که برای درک درست و ترویج حقیقی آن می‌بایست کاری گروهی و انسجام یافته انجام شود[۱].
بنا به این ضرورت خطیر، زمینه‌های آغازین تأسیس یک بنیاد ویژه کار بر روی نهجالبلاغة در سال 1353، به کوشش حجت‌الاسلام دین‌پرور و تنی چند از اندیشه‌وران مسلمان پدید آمد و همین امر، مقدمه و تمهیدی شد تااینکه مؤسسه‌ای به نام «بنیاد نهج‌البلاغه» در سال 1353، رسما تأسیس شود و کار خود را آغاز کند و البته در این راستا از نظرات روشنگرانه اساتید شهید: مطهری، بهشتی و باهنر استفاده شد و اهداف ذیل را نصب‌العین خود کردند:
- تدوین معارف عالیه الهی از نهجالبلاغة؛
- فیش‌برداری از موضوعات نهجالبلاغة؛
- تهیه تفسیر موضوعی از معارف نهجالبلاغة؛
- فراهم آوردن آموزش و تدریس نهجالبلاغة برای عموم مردم؛
- تأسیس بنیادی برای مکاتبه و نشر درسهای نهجالبلاغة و سایر معارف اسلامی با استفاده از نهجالبلاغة و دیگر منابع اسلامی؛
- چاپ بهترین متن نهجالبلاغة؛
- فراهم کردن ترجمه فارسی نهجالبلاغة به‌طور دقیق و صحیح؛
- ترجمه نهج‌البلاغه به زبان‌های زنده دنیا؛
- انتشار ترجمه‌های قدیمی نهجالبلاغة؛
- تحقیق و انتشار شروح نهج‌البلاغة‌ای که تاکنون چاپ نشده است؛
- تأسیس کتابخانه‌ای که تنها اختصاص به نهجالبلاغة داشته باشد، چه در ایران و چه در دنیا؛
- فراهم کردن فیلم و میکروفیلم از نسخه‌های خطی نهجالبلاغة و شروح و تراجم آن در ایران و جهان؛
- تماس با مجامع اسلامی و علمی در ایران برای شناساندن بهتر آن[۲].
بنیاد نهج‌البلاغه، برای تحقق این اهداف، کار خود را آغاز کرد و موفق گردید که 5000 فیش پیرامون 120 عنوان فرعی و اصلی تهیه کند؛ لیکن با آغاز شدن انقلاب اسلامی مردم ایران، دو سال در کار بنیاد، وقفه پدید آمد و بلافاصله پس از پیروزی انقلاب اسلامی، این ضرورت را دریافتند که انقلاب فرهنگی اسلامی از مهمترین وظایف پس از پیروزی انقلاب است و لازم است که به آن بهای لازم داده شود. نسلی که از زیر بار استعمار رها شده است، تشنه فرهنگ ناب و زلال اسلامی است و کمترین غفلت در این زمینه می‌توانست به دشمن فرصت حرکت دهد؛ لذا در سال 1358، بنیاد، کار و فعالیت خود را آغاز کرد تا به نشر و پخش فرهنگ و معارف اسلامی کمک کند[۳].
بنیاد، تلاش دارد یک تفسیر موضوعی از نهجالبلاغة، عرضه کند. اگر بهترین شرح نهجالبلاغة را از ابن ابی‌الحدید بدانیم باید اعتراف کنیم که هرچند این کتاب، یک کتاب تاریخی و ادبی بسیار گرانقدری است، لیکن تفسیر نهجالبلاغة به معنی دقیق کلمه نیست و در کنار تهیه این تفسیر عظیم، درصدد است که ترجمه‌ای صحیح و به‌دور از عیب و نارسایی به فارسی تهیه کند. ازاین‌رو سه گروه علمی، این مهم را برعهده گرفته‌اند: گروه اول، معنی دقیق و اصیل کلام حضرت(ع) را به فارسی برمی‌گردانند. گروه دوم، می‌کوشند که این معنی را در واژه‌ها و جملات پارسی سلیس و روان درآورند، بی‌آنکه خدشه‌ای به اصل معنی آن وارد آید و گروه سوم نیز موظف است که این ترجمه را با معنی اصلی آن مقابله و مقایسه کند که اگر احیانا نقص و عیبی وجود دارد، اصلاح و جبران شود[۴].
کار دیگر بنیاد، احیای متون کهن و نسخه‌های قدیمی نهجالبلاغة است؛ نظیر «مطلوب كل طالب» از رشید وطواط و در کنار همین کار، مقدمات ترجمه این کتاب شریف به آلمانی و فرانسه است. از دیگر اقدامات این مؤسسه، تهیه یک کتاب درسی در سطح دانشگاه از نهجالبلاغة است؛ منتهی با سبک و سیاقی جدید و جالب و باز کار دیگر بنیاد، حوزوی کردن علم الحدیث است؛ ازاین‌رو یک تن از فضلا را نزد یکی از معمرین که ممارست و سابقه طولانی در نهجالبلاغة دارد، می‌فرستد تا پس از آموختن، اجازه نقل حدیث بگیرد[۵].
کار بنیاد در سطح عمومی به این شرح است: به‌منظور ترویج معارف نهجالبلاغة در جامعه و خاصه نسل جوان، کلاسهایی دایر کرده است که در هفته، دو جلسه تشکیل می‌شود و علاوه بر تدریس حضوری، برای آن دسته از علاقه‌مندان که نمی‌توانند در کلاسها حاضر شوند به تدریس مکاتبه‌ای پرداخته است. در این تدریس، 12 درس از اصول عقاید، تهیه و ارسال می‌شود و باز در راستای شناساندن نهجالبلاغة به عموم، در سطح تهران مبادرت به ایجاد مسابقات حفظ نهجالبلاغة کرده است و اقدام دیگر بنیاد، تماس با مربیان آموزش و پرورش است تا عده‌ای از افراد مؤمن و مستعد را گزینش کنیم، آنها را تحت تعلیمات لازمه قرار دهیم و سپس از آنها در امر تدریس و تعلیم نهجالبلاغة در مدارس استفاده کنیم و این کار سه سال است که در بنیاد شروع شده است[۶].
از جمله فعالیتهای این بنیاد، تدوین آثار زیر است:
- یادنامه دومین کنگره هزاره نهجالبلاغة؛
- جلوه‌های بلاغت در نهجالبلاغة؛
- کاوشی در نهجالبلاغة؛
- الهیات در نهجالبلاغة؛
- بازگشت به نهج‌البلاغه؛
- گام‌بام با نهجالبلاغة؛
و...
پانویس
منابع مقاله
وابسته‌ها
یادنامه دومین کنگره هزاره نهجالبلاغة
نهج‌الحياة؛ مجموعة بحوث و مقالات حول نهجالبلاغة
اصول و شیوه‌های حکومت اسلامی در نهجالبلاغة (مقالات کنگره چهارم و پنجم)
نهجالبلاغة (تحقیق عطاردی قوچانی)
نهجالبلاغة نبراس السیاسة و منهل التربیة (مقالات کنگره سوم)
عزت و ذلت از دیدگاه نهج‌البلاغه
فروغ فقه و ادب: زندگی‌نامه فشرده علامه شریف رضی
شرح علی المائة كلمة لأميرالمومنين علی بن أبی‌طالب علیه‌السلام (ابن میثم - عبدالوهاب -وطواط)