ترجمه فرق الشیعه نوبختی
| ترجمه فرق الشیعه نوبختی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | نوبختی، حسن بن موسی (نویسنده) مشکور، محمدجواد (مترجم) |
| ناشر | بنياد فرهنگ ایران |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1353 ش |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ترجمه فِرَق الشيعة نوبختى كه نام كامل آن «ترجمه فرق الشيعة نوبختى با دو مقدمه: زندگى‌نامه نوبختى و كتاب‌هاى فرق الشيعة، نگاهى به شيعه و ديگر فرقه‌هاى اسلام تا پايان قرن سوم هجرى» است، ترجمه فارسى ساده و روان محمدجواد مشكوراز كتاب حسن بن موسى نوبختى مى‌باشد. نوبختى در كتابش بدون هيچ اظهار نظرى و تنها در مقام عالم كلامى، اقوال چهارده فرقه شيعه را نقل كرده است.
مترجم در ابتداى كتاب مى‌نويسد: «بى‌ترديد اگر كسى بخواهد كتاب پرمايه و مستندى درباره شيعه و تحولات آن در قرن‌هاى نخستين اسلام بنويسد، از دو كتاب «فرق الشيعة» نوبختى و «المقالات و الفرق» ابى‌خلف اشعرى بى‌نياز نتواند بود. اين دو كتاب نه‌تنها قديمى‌ترين كتاب‌هایى هستند كه در پيرامون فرقه‌هاى شيعه به دست ما رسيده، بلكه از قديمى‌ترين كتب فرق اسلامى نيز مى‌باشند».[۱]
مشكور در ابتداى اين ترجمه از كتاب، دو مقدمه با عناوين «زندگى‌نامه نوبختى و كتاب‌هاى فرق الشيعة» و «نگاهى به شيعه و ديگر فرقه‌هاى اسلام تا پايان قرن سوم هجرى» آورده كه براى محققین مفيد است.[۲]
مقدمه اول، مقدمه مختصرى درباره زندگى‌نامه ابومحمد حسن بن موسى نوبختى و كتاب‌هاى فرق الشيعة است كه با استفاده از منابع و كتب رجال قديم و جديد نگارش شده است. سپس كتاب فرق الشيعة با همتاى او، المقالات و الفرق تأليف سعد بن عبدالله ابى‌خلف اشعرى سنجيده شده و موارد اختلاف به‌تفصيل شرح داده شده است.
مقدمه دوم يا نگاهى به شيعه و ديگر فرقه‌هاى اسلام تا پايان قرن سوم، گرچه به‌صورت مقدمه‌اى بيش نيست، در حقيقت خود كتابى جامع و مستقل است. در اين باب نگارنده كوشيده است غالب اطلاعاتى را كه يك متتبع و طالب معرفت تاريخ تحولات شيعه در قرن‌هاى نخستين اسلام احتياج دارد، به‌طور فشرده و جامع در حدود 280 صفحه با روشى تحقيقى و منصفانه به رشته تحرير درآورد. براى اينكه كتاب از هر جهت مورد اعتماد باشد منابع و مآخذ هر مطلب در ذيل صفحات ذكر شده است تا پژوهشگران اگر بخواهند در سطح گسترده‌ترى به تحقيق بپردازند، به اصل آن منابع مراجعه نمايند.
غير از ذكر فرقه‌هایى كه بر حسب توالى تاريخى در اين مقدمه آمده، سعى و همت نگارنده بيشتر متوجه اين مسئله بوده كه وضع شيعه و تحولات آن را در قرن‌هاى نخستين اسلام روشن كند و به‌ويژه درباره سه فرقه شيعه اماميه و غلات و اسماعيليه به‌طور مستوفى بحث نمايد. وى در پايان اين مقدمه فهرست نسبتاً جامعى از كتاب‌هاى معروف علم فرق و كلام و رجال در اسلام را افزوده است.[۳]
نویسنده، برخى عبارات نسخه بدل و آدرس آيات و روايات و نيز توضيح الفاظ و عبارات و اعلام را در پاورقى ذكر كرده است.
فهرست آيات، احاديث، فرق و طوايف، اشعار، كتاب‌ها، اعلام، اماكن و اصطلاحات در انتهاى كتاب آمده است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.