شرفنامه؛ تاریخ مفصل کردستان

    از ویکی‌نور
    شرفنامه تاریخ مفصل کردستان
    شرفنامه؛ تاریخ مفصل کردستان
    پدیدآورانولیامینوف، ولادیمیر (محقق) بدلیسی، شرف‌الدین بن شمس‌الدین (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرتاریخ مفصل کردستان
    ناشراساطير
    مکان نشرتهران - ایران
    سال نشر1377 ش
    چاپ1
    شابک964-5960-59-2
    موضوعکردان- کردستان - تاریخ
    زبانفارسی
    تعداد جلد2
    کد کنگره
    ‏DS‎‏ ‎‏59‎‏ ‎‏/‎‏ک‎‏4‎‏ب‎‏4‎‏ ‎‏1377
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    شرفنامه؛ تاریخ مفصل کردستان، اثر شرف‌الدین بن شمس‌الدین بدلیسی و تحقیق ولادیمیر ولیامینوف، حاوى تاریخ قبایل و سلسله‌هاى مختلف کرد از ابتدا تا سال 1005ق/1596م است. محتواى شرفنامه از اطلاعات مندرج‌در کتاب‌هاى گوناگون تاریخ مشرق‌زمین و نیز از اطلاعات پیران موثق و قابل اعتماد و خاطرات‌ خود مؤلف برگرفته شده است.نویسنده در این کتاب به بیان أنساب طوایف‌ کرد، حاکمان و والیان کردستان، حکام و امراء دیار بکر و حریره و دینور و شهره زوال وفضلویه و لرکوچک و مصر و شام و اردلان، عمادیه و چمشکزک و پالو و جرموک‌و پازوکى و زنگنه و بدلیس و غیره پرداخته است.این کتاب توجه بسیارى‌از محققان اروپایى را از اوایل قرن نوزدهم میلادى به خود جلب کرد.به گفتۀ برخى از ایشان «شرفنامه» معتبرترین، مهم‌ترین و قابل ملاحظه‌ترین بخش تاریخ کرد است.این کتاب‌ حاوى جزئیاتى است که در هیچ جاى دیگر ذکر نشده‌اند مثل سنت‌ها، آداب و رسوم، روایات‌ تاریخى أفواهى یا وصف وقایعى که خود مؤلف شاهد آنها بوده است و از این بابت منبعى‌است با ارزش که اهمیت آن در وصف نمى‌گنجد.على الخصوص که در زمینۀ تاریخ کرد، صرف‌نظراز شرفنامه، چیزى جز اطلاعات پراکنده در آثار مورخان در اختیار نیست و این اطلاعات‌هرچند که واقعا بس فراوان هستند، هیچ چیز کاملى عرضه نمى‌کنند و به کمک آنها هرگز نمى‌توان‌ موفق به تدوین یک تاریخ منسجم ملّت کرد، که به طوایف و قبایل بسیار منقسم مى‌شود، شد.لذا شرف که در کتاب خود علاوه بر آن چه توانسته بود از کتب عربى، فارسى و ترکى‌برگیرد مقدار قابل توجهى اطلاعات کاملا تازه گردآورده و خلأ بسیار بزرگى از تاریخ‌ملّت‌هاى آسیا را پر کرده است.

    ویژگى‌ها و معایب

    ویژگى کتاب، ارزش علمى آن است چرا که حدود سیصد سال است که‌این کتاب وجود دارد و تاکنون هیچ کتاب دیگرى که در خور مقایسه با آن باشد تألیف نشده‌است.همچنین در این کتاب مقادیر قابل توجهى اطلاعات کاملا تازه گردآمده‌و بر حسب ترتیب قبیله‌اى منظم گشته است.اما دو عیب عمده را مى‌توان در این کتاب‌ مورد اشاره قرار داد:1-مؤلف در نقل وقایع و اطلاعاتى که از آثار نویسندگان قبل ازخود برگرفته است، احتیاط و هوشیارى کمترى به کار برده است.او گاهى وقایع را بدون‌ نظم و ترتیب درهم مى‌آمیزد، در نقل و ضبط اسامى خاص اشتباه مى‌نماید و گرفتار اشتباه‌هاى‌ تاریخى آشکار مى‌شود.2-دربارۀ سبک نگارش کتاب هم باید گفت هر چند که ساده و مفهوم‌است اما چنانچه استعمال مفرط ابیات شعرى و نیز شمارى اندک از جملات مدعیانه‌و مطنطن باب سلیقۀ مردم مشرق زمین را از آن کنار بگذاریم، اصلا پرورده و سفته نیست.

    نسخه‌شناسى

    نسخ خطى:

    1. نسخۀ کتابخانه انجمن همایونى آسیایى لندن که در1225ق/ 1810م کتابت شده است.
    2. نسخۀ کتابخانۀ ملّى پاریس که به سال1083ق/1627م کتابت شده است.
    3. نسخۀ کتابخانۀ سلطنتى سنت‌پترزبورگ‌ که در سال 1007ق تحریر شده است.
    4. نسخۀ خانیکوف که بر اساس نسخۀ‌خود مؤلف در سال 1007ق کتابت شده است.
    5. نسخۀ موزۀ آسیایى فرهنگستان‌ سلطنتى علوم سنت‌پترزبورگ به شماره 576
    6. نسخۀ موزۀ آسیایى به شمارۀ576 الف.نسخۀ حاضر از روى نسخه‌اى که توسط ولادیمیر ولیامینوف زرنوف با مراجعه به چهار نسخۀ اخیر تهیه شده، افست شده است.نسخۀ ولادیمیر در سال 1862 م‌ در پطرزبورگ توسط «دارالطباع اکادمیة ایمبراطوریة» به چاپ رسیده است.

    نسخه حاضر در قطع وزیرى و در 2 جلد(در یک مجلد) با جلد گالینگور مجموعا در 884 صفحه‌براى بار نخست در سال 1377ش توسط «انتشارات اساطیر» چاپ و منتشر شده است.

    منابع مقاله

    مقدمه و پیشگفتار جلد دوم کتاب که توسط مصحح آن ولادیمیر ولیامینوف زرنوف نگاشته شده است.


    وابسته‌ها