صفحهٔ اصلی
به ویکی نور خوش آمدید
دانشــنامه تخصـصی کتاب‌شـناسی و زندگی‌نامـه (با 9873 مقاله فارسی)
تاريخ قم يا حريم مطهر بانوى عاليقدر اهل‌بيت عصمت و طهارت حضرت فاطمه معصومه(س) اثر محمد حسين ناصر الشريعه كه به زبان فارسى پيرامون شهر قم، حضرت معصومه و عالمان مدفون در اين شهر و اماكن مقدسه سخن مى‌گويد.
در ابتداى، تصحيح كتاب، با مقدمات، تعليقات و اضافاتى چند به طبع رسيده است. كتاب با مقدماتى در مدح حضرت معصومه، موقعيت قم، قم قبل از اسلام، قم در دوران اسلامى، قم در دوره صفويه آغاز شده به اجمال از سازمان ادارى آستانه قم و ديگر مطالب مربوط به آن سخن رفته است. همچنين دانشمندانى كه در اين شهر مى‌زيسته‌اند، معرفى شده‌اند.
نويسنده نخست به فضيلت شهر قم ازصدر اسلام تاكنون پرداخته و مركز تشيع براى قم، اوضاع شهر قم صفويه و وجود عالمان بزرگ اسلامى در اين شهر را بررسى و بيان مى‌كند. وى آنگاه به معرفى اماكن متبركه استان قم پرداخته و حدود چهل امامزاده مدفون در شهر قم را به صورت اجمالى معرفى كرده است. توصيف مرقد حضرت معصومه، معرفى مساجد موجود در قم، معرفى راويان و محدثان معروف قم و فهرست شاعران قمى از ديگر مباحث اين كتاب است.
در باب اول ذيل سيزده فصل از موقعيت جغرافيايى و تاريخى قم سخن مى‌رود، همچنين به برخى حوادث طبيعى از جمله سيل‌هاى عظيم اشاره مى‌گردد كه به اين شهر خساراتى وارد نموده است. ورود نخستين طايفه عرب اشعرى به قم و برخى مطالب تاريخى ديگر، مطالب باب اول را تشكيل مى‌دهد. باب دوم در دو فصل تدوين شده به رواياتى درباره اين شهر اختصاص دارد. در اين باب به راه‌هاى قم در زمان قديم و امروز اشاره شده است. باب سوم با شرح ورود حضرت معصومه(س) به قم آغاز مى‌شود و در پى آن، تاريخچه گنبد و بارگاه با اشاره به پادشاهان مدفون در قم درج مى‌گردد. همچنين امامزاده‌هايى كه در قم و اطراف اين شهر دفن شده‌اند، معرفى مى‌شوند. مؤلف در باب چهارم مساجد و مدارس قم را معرفى مى‌كند. فصل پنجم به معرفى فقها، راويان، محدثين و دانشمندان نامى قم از عصر محقق قمى تا عصر حاضر اختصاص يافته است.
تاريخ قم، ترجمه فارسى اثرى است در تاريخ و جغرافياى شهر قم با برخى اطلاعات دربار فرهنگ و جامع اين شهر تا سد 4ق، تأليف حسن بن محمد قمى (د. پس از 378ق).
مؤلف در اين كتاب، نخست از كليات درباره شهر قم، جغرافيا، محلات، روستاها و ابنيه آن صحبت و سپس به ساكنان قديم و جديد شهر مى‌پردازد. در باب اول به تفصيل، حدود شهر، راه‌ها، دروازه‌ها و برخى بناها نظير دارالضرب و سراى حكام و نيز جوى‌ها، رودها، كاريزهاى قم و نحو تقسيم آب آنها را وصف مى‌كند.
در باب دوم، در 5 فصل، درباره اين كه «قم را چند نوبت مساحت كرده‌اند و چند نوبت مال بر آن نهادند و مبلغ خراج آن چند نوبت بوده است و نام‌هاى ضياع آن و ذكر انواع خراج آن» و نيز «نجوم و رسوم و مؤن و اخراجات آن» و «رسوم صدقات به قم و آنچه در امر خراج در ايام عجم و در اسلام آمده است» و «وجوه اموال و احكام زمين‌ها» به تفصيل سخن رانده است. آگاهى‌هايى كه قمى در اين بخش از كتاب خود دربار خراج مناطق گوناگون قم و اطراف آن و نيز مناسبات كشاورزى و زمين‌دارى بيان كرده، با توجه به اين كه به اسناد مالى و ديوانى دسترسى داشته، در نوع خود بى‌نظير است.
در باب سوم كه دو فصل دارد، در فصل اول به تاريخ تولد و وفات ائمه اثناعشر و حضرت فاطمه زهرا(ع) و شمار اولاد و نام آنان پرداخته، و در فصل دوم از طالبيان؛ يعنى فرزندان ابوطالب «كه به قم آمدند و وطن ساختند» و «انساب و بعضى از اخبار ايشان» ياد كرده است.
در باب‌هاى 4 و 5 كتاب، مؤلف با پرداختن به جزئيات مهم و اغلب منحصر به فرد، به شرح ماجراى مهاجرت عرب، به ويژه عرب‌هاى اشعرى، به قم و نيز «ذكر اخبار ايشان در ايام جاهليت و ذكر قبايل و عشاير ايشان»، پرداخته است.
- اولین گام برای ویکی‌نویس شدن، عضویت می‌باشد.
- مزایای ثبت نام در ویکی‌نور را در راهنمای عضویت مطالعه کنید.
- برای آشنایی با ویکی‌نور، اهداف و چشم‌اندازها و حوزه تولید نوشتارهای آن درباره ویکی‌نور را مشاهده کنید.
- اشتباه‌های نگارشی و املایی نوشتارهای موجود را ویرایش کنید.
- نوشتارهای از پیش نوشته را بر اساس شیوه‌نامه ویکی‌نور ویرایش کنید.
- راهنمای ویکی‌نور جایی برای یافتن هر آنچه به آن نیاز دارید است.
- اصول بنیادین ویکی‌نور را مطالعه کنید.
- نوشتاری جدید ایجاد کنید.
- تاریخ‌نامه طبری
- اليقين باختصاص مولانا علي (عليه السلام) بامرة المؤمنين
- الواجبات فى الصلاة
- السلطان المفرج عن اهل الإيمان (فيمن رأی صاحب الزمان (عج))
- محمد بن علی حرزالدین نجفی
- فضائل أمیر المؤمنين (عليه السلام)
- الحياة الفكرية و السياسية لأئمة أهل البيت (عليهم السلام)
- اتفاق در مهدی موعود (علیه‌السلام)
- التصورات
- معالم التنزيل
- مرون، سابرينا
- وائلي، احمد
- محمد نجار، زغلول راغب
- جادالمولي، محمد احمد
- حركة الإصلاح الشيعي