فرهنگ اصطلاحات فلسفه، کلام و منطق
| فرهنگ اصطلاحات فلسفه، کلام و منطق | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | قاسمی، جواد (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | انگلیسی - فارسی، فارسی - انگلیسی |
| ناشر | آستان قدس رضوی، بنياد پژوهشهای اسلامى |
| مکان نشر | مشهد مقدس - ایران |
| سال نشر | 1385 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-444-683-6 |
| موضوع | زبان انگلیسی - واژه‌نامه‌ها - فارسی
فارسی - واژه‌نامه‌ها - انگلیسی فلسفه - واژه‌نامه‌ها - فارسی منطق - واژه‌نامه‌ها - انگلیسی منطق - واژه‌نامه‌ها - فارسی کلام - واژه‌نامه‌ها - انگلیسی کلام - واژه‌نامه‌ها - فارسی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | B 41 /ق2ف4 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
فرهنگ اصطلاحات فلسفه، كلام و منطق، از آثار آقاى جواد قاسمى (متولد 1338ش)، فرهنگ‌نامه‌اى دوزبانه (فارسى و انگليسى) و دوسويه (فارسى به انگليسى و انگليسى به فارسى) است كه در آن، نویسنده واژه‌ها و اصطلاحات علوم عقلى (منطق، كلام و فلسفه) در حوزه فرهنگ و تمدن اسلامى را همراه با معادل‌هاى انگليسى آن به ترتيب الفباى فارسى و انگليسى بدون هيچ توضيحى آورده است.
ساختار
كتاب حاضر از مقدمه نویسنده و متن فرهنگ‌نامه تشكيل شده است.
نویسنده از شيوه الفبايى براى سامان دادن به كتابش استفاده كرده و هدفش معادل‌يابى اصطلاحات علوم عقلى در دو زبان فارسى و انگليسى بوده و بنابراین، هيچ شرحى براى معانى واژه‌ها و اصطلاحات نياورده است.
نویسنده از منابع مهمّ و متعددى (33 منبع: 19 منبع انگليسى و 14 منبع فارسى) براى توليد اثر حاضر بهره برده است.
گزارش محتوا
درباره محتواى اين اثر چند نكته گفتنى است:
- نویسنده در مقدمه‌اش - كه زمان و مكان و مشخصات نگارش آن را معين نكرده - بر چند نكته تأكيد كرده است:
- يك- واژه‌يابى درست و دقيق، به‌ويژه براى اصطلاحات تخصصى در حوزه علوم نظرى و عقلى كارى دشوار و گاه ناممكن است؛ زيرا همه واژه‌هايى كه فيلسوف، متكلم يا منطق‌دانى در زبانى به كار مى‌گيرد يا مى‌آفريند هميشه ترجمه‌پذير نيستند و همه مفاهيمى را كه فيلسوف يا انديشه‌ورى در ذهن مى‌پروراند هميشه نمى‌توان به زبانى ديگر منتقل كرد...
- دو- اما نمى‌توان با استدلال به اين نكته، باب ترجمه را بست و از هر كوششى در اين راه دست كشيد... ازاين‌رو براى مفاهيم تازه‌اى كه در زبان مبدأ، الفاظ خاصى دارند بايد با حفظ قواعد دستورى و آوايى زبان مقصد، الفاظ جديدى وضع كرد...
- سه- اصطلاحاتى كه در كتاب‌هاى كلامى و فلسفى اسلامى به كار رفته‌اند و واژه‌هايى كه در فلسفه اشراق، حكمت متعاليه و عرفان نظرى ابن عربى به كار رفته‌اند نيز وقتى به زبان انگليسى بازمى‌گردند عيناً همان مفاهيمى را كه خواننده فارسى‌زبان و آشنا با فلسفه در اسلام درك مى‌كند، به ذهن متبادر نمى‌سازند؛ چراكه سلسه مفاهيمى به‌هم‌پيوسته را به‌همراه دارند كه در نتيجه احاطه بر فرهنگ و آشنايى كلى با تاريخچه آن حاصل مى‌شود؛ از اين جمله‌اند اصطلاحاتى چون اعيان ثابته و..[۱]همچنين نویسنده تأكيد كرده است كه گردآورى اصطلاحات انگليسى به فارسى عمدتاً به سه شيوه صورت گرفته است: 1. گزينش از فرهنگ‌هاى تخصصى موجود پس از كسب اطمينان از درستى معانى آنها از طريق مراجعه به فرهنگ‌هاى انگليسى يك‌زبانه. 2. گزينش اصطلاحات از بعضى واژه‌نامه‌هاى معتبر كتاب‌هاى فلسفى، منطقى و كلامى. در اين مرحله بيشتر از كتاب‌هايى استفاده شده كه مترجمان اهل فن از انگليسى به فارسى بازگردانيده‌اند و در انتهاى كتاب واژه‌نامه‌اى تهيه كرده‌اند. البته همه واژه‌ها عينا اقتباس نشده، بلكه در درستى يا نادرستى آنها نيز تأمل و تحقيق صورت گرفته و با فرهنگ‌هاى انگليسى مقايسه شده است. 3. اصطلاحات انگليسى دايرةالمعارف اسلام چاپ بريل كه معمولاً معادل فارسى يا عربى را در برابر واژه انگليسى قرار مى‌دهد و اصطلاحاتى كه از رهگذر ترجمه، ويرايش و يا مطالعه كتاب‌هاى مربوطه به دست آمده‌اند. اين دسته از واژه‌ها معمولا در هيچ‌يك از فرهنگ‌هاى موجود نيامده‌اند. اين فرهنگ عمدتاً اصطلاحات فلسفى، كلامى و منطقى مربوط به حوزه اسلام را گرد آورده است. واژه‌هاى به‌كاررفته در عرفان اسلامى، منطق جديد، كلام مسيحى و فلسفه غرب در مرحله بعد قرار مى‌گيرند..[۲]
- نویسنده، فرهنگ الفبايى اصطلاحات را در بخش اول (فارسى - انگليسى) با «آپايرون»، «آتش جهنم»، «آثار رجالى» و «آثار علوى» و... شروع كرده[۳]و با واژگان و اصطلاحات ديگرى چون «تائب» و «تابع»[۴]و... ادامه داده و با «يهوه‌پرستى»[۵]پايان داده است.
وضعيت كتاب
اين كتاب فقط داراى فهرست اجمالى مطالب[۹]است و هيچ فهرست ديگرى ندارد. البته فهرست منابع كتاب حاضر در پايان بخش دوم (انگليسى - فارسى) ذكر شده است[۱۰]همچنين در اين اثر هيچ پاورقى يا پى‌نوشتى ذكر نشده است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.