مرجع الطلاب في الإعراب
| مرجع الطلاب في الإعراب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شمس‌الدین، ابراهیم (نویسنده) طرمباتی، فوزیه (محقق) |
| ناشر | دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 2009 م |
| چاپ | 5 |
| شابک | 978-2-7451-3036-5 |
| موضوع | زبان عربی - اعراب |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PJ 6131 /ش8م4 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مرجع الطلاب في الإعراب، تأليف ابراهيم شمس‌الدين از آثار معاصر با موضوع علم نحو است كه با تحقيق فوزيه طرمباتى، به زبان عربى، در يك جلد منتشر شده است.
ساختار
كتاب، مشتمل بر يك مقدمه و چهل و هشت فصل است. نویسنده با رعايت متد آموزشى، هر فصل كتاب را در دو بخش تعريف و مثال تدوين نموده است كه در فراگيرى مطالب تأثير بسزايى دارد.
گزارش محتوا
نویسنده در مقدمه كتاب، چنين مى‌نويسد: «قواعد لغت عرب دائماً متهم به خشكى و دشوارى در فهم و درك كامل آن بوده‌اند». وى شيوه عرضه اين قواعد را سبب ايجاد اين ديدگاه دانسته است[۱]
شمس‌الدين در توضيح هدف نگارش كتاب چنين توضيح مى‌دهد كه دانشجو دائماً نيازمند شناخت اعراب مفردات و جمله‌هاى لغت عرب است و البته رسيدن به اين هدف با استفاده از كتاب‌هاى مفصل موجود مشكل است؛ لذا سبب مى‌شود كه دانشجو اين موضوع مهم را رها كند. با درك اين موضوع وى تصميم به نگارش كتابى مبسوط در زمينه اعراب با استفاده از كتب مختص به اين موضوع مى‌گيرد[۲]
نویسنده، مباحث كتاب را با ذكر تعاريف مختلف «اعراب» و اقسام سه‌گانه اعراب آغاز كرده است. پس از آن اعراب افعال خمسه، فعل ماضى و مضارع و امر، اسم مقصور و منقوص، اسم علم، اسم فعل و اشاره و موصول و اعراب ادوات شرط، كنايات و... را ذكر نموده است.
برخلاف بسيارى از آثار كه توضيح‌محور بوده و بيشتر بر شرح و توضيح مطالب تكيه دارند، شمس‌الدين بر يادگيرى مطالب از طريق مثال متمركز شده و لذا گاه تنها به ذكر مثال بسنده كرده و توضيح مثال را در فهم مطلب كافى دانسته است[۳]
از جمله ايراداتى كه به كتاب وارد است استفاده اندك از آيات و روايات است كه نویسنده مى‌توانست همچون بسيارى از آثار معاصر، از شواهدى قرآنى و روايى به‌نحو شايسته‌اى استفاده كند.
نویسنده در آخرين فصل كتاب به اعراب جمله پرداخته و در دو بخش، جملاتى كه محلى از اعراب دارند و جملاتى كه محلى از اعراب ندارند را به ترتيب در هفت و هشت دسته با ذكر مثال بيان كرده است[۴]
وضعيت كتاب
فهرست مطالب، در انتهاى اثر آمده است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.