مكارم الأخلاق (طبرسي)
| مکارم الأخلاق | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | طبرسی، حسن بن فضل (نویسنده) |
| ناشر | الشريف الرضي |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1370 ش |
| چاپ | 4 |
| موضوع | احادیث اخلاقی - قرن 6ق. اخلاق اسلامی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 248 /ط2م7 1370 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مكارم الأخلاق (طبرسي) درباره آداب و اخلاق اسلامی به زبان عربی اثر رضى‌الدين، حسن بن فضل طبرسى، فرزند امين الإسلام طبرسى، صاحب تفسير مجمع البيان. از علماى قرن ششم هجرى. مى‌باشد.
روايتى از پيامبر اكرم صلى‌اللّه‌عليه‌وآله است كه آن حضرت مى‌فرمايد: «بُعِثتُ لِأُتَمِّمَ مَكارِمَ الأَخلاق»، يعنى: هدف از بعثت من، بيان خوبى‌هاى اخلاق است. اسلام دينى است كه ارزش فراوانى براى اخلاق قائل شده، چه اخلاق فردى و چه اخلاق اجتماعى.
به همين جهت در طول تاريخ اسلام كتاب‌هاى بسيار زيادى در زمينه اخلاق نوشته شده و با توجه به روايتى كه نقل شد، بسيارى از بزرگان كتاب‌هاى خود را به نام «مكارم الأخلاق» نام‌گذارى كرده‌اند، مانند:
- ابوجعفر محمد برقى
- مير سيد على همدانى
- ابوجعفر محمد نيشابورى
- غياث‌الدين بلخى
- سيد محمد نوربخش
- سيد عبداللّه شُبَّر، صاحب تفسير معروف
كتاب «مكارم الأخلاق» نوشتۀ شيخ جليل القدر رضى‌الدين طبرسى، از معروف‌ترين كتاب‌هاى اين موضوع است كه توسط يكى از علماى قرن ششم هجرى به نگارش درآمده است.
گزارش محتوا
كتاب داراى 12 باب است كه عبارتند از:
- اخلاق و اوصاف پيامبر صلى‌اللّه‌عليه‌وآله
- جايگاه بهداشت در اخلاق
- آداب استحمام
- بهداشت مو و ناخن
- زينت آرايى زن و مرد
- ويژگى‌هاى لباس و خانه
- آداب خوردن و آشاميدن
- مسائل مربوط به ازدواج
- آداب مسافرت
- آداب دعا و وقتِ فضيلت آن
- بيمار و عيادت از او
- نوادر (كه شامل رسالۀ حقوق امام زين‌العابدين عليه‌السلام و وصيت‌ها و موعظه‌هاى پيامبر اسلام صلى‌اللّه‌عليه‌وآله مى‌شود.
اين كتاب بسيار مورد توجه علما و مردم قرار گرفت و اين نكته دشمنان شيعه را بر آن داشت تا از شهرت و مقبوليت اين كتاب به نفع خود استفاده كنند؛ لذا در سال 1303ق در نجف اشرف آن را چاپ نمودند و در موارد زيادى از كتاب تغيير و حذف و اضافه نمودند تا چهرۀ شيعه را مشوَّه سازند.
علامه سيد محسن امين، در كتاب ارزشمند أعيان الشيعة، تمام موارد تحريف كتاب را آورده و دربارۀ آنها توضيح داده است مانند اين كه:
- احاديث فضائل اميرمؤمنان علی عليه‌السلام و حضرت زهرا سلام‌اللّه‌عليهارا به كلى حذف كردند.
- در بسيارى از موارد نام علی عليه‌السلام را حذف كرده و به جاى آن نام يكى از شيخين (ابوبكر و عمر) را نوشتند.
- جملۀ «عليه‌السلام» را بعد از نام ائمه عليهم‌السلام پاک كرده و «رضى‌اللّه‌عنه» نوشتند.
- احاديثى از صديقۀ كبرى فاطمۀ زهرا سلام‌اللّه‌عليهارا به عايشه و حفصه نسبت دادند، و مواردى ديگر.
پس از اطلاع از اين توطئۀ شوم به امر ميرزاى بزرگ شيرازى در سال 1314 نسخه‌هاى خطى و قديمى كتاب جمع‌آورى شد و كتاب توسط حاج شيخ محمود بروجردى با آن نسخه‌ها تطبيق داده شد و در قالبى بسيار زيبا و با دقت فراوان در تصحيح آن، به چاپ رسيد و تمام موارد تصحيح شده در پايان كتاب آورده شد.
وضعيت كتاب
كتاب مكارم الأخلاق بارها توسط علماى بزرگوار ترجمه و يا خلاصه شده است، مانند:
- «محاسن الآداب»، كه ترجمۀ محمد بن عبدالكريم انصارى استرآبادى در سال 963 هجرى.
- «مكارم الكرائم»، ترجمۀ مفسر زوارى.
- ترجمه‌اى با نام «مكارم الأخلاق»، كه توسط سيد امير نظام‌الدين عبدالهى ترجمه شده است.
- «ترجمۀ مكارم الأخلاق»، كه به وسيلۀ ميرزا محمد على مدرس چهاردهى ترجمه شده است.
- «ترجمۀ مكارم الأخلاق»، توسط محمدباقربهارى همدانى.
- «خلاصۀ مكارم الأخلاق»، كه توسط محمدباقربهارى همدانى انجام شده است.
- «تسديد المكارم و تفضيح الظالم»، نوشتۀ شيخ محمدباقربهارى همدانى كه در آن، موارد تحريف روايات اين كتاب را برشمرده است.