نفحات النسرين و الریحان في من کان بطرابلس من الأعیان

نفحات النسرين و الریحان في من کان بطرابلس من الأعیان
پدیدآوران	نائب انصاری، احمد حسین (نویسنده) محمد عزب، محمد زينهم (مقدمه و تعليق)
ناشر	دار الفرجاني للنشر و التوزيع
مکان نشر	لبنان - بيروت
سال نشر	1994م
چاپ	1
موضوع	طرابلس (ليبي) - سرگذشت‌نامه
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏DT‎‏ ‎‏213‎‏ ‎‏/‎‏ن‎‏2‎‏ن‎‏7
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

نفحات النسرین و الریحان فی من کان بطرابلس من الأعیان، اثر احمد بن حسین نایب انصاری، با تحقیق محمد زینهم محمد عزب، کتابی است پیرامون تراجم محدثین، افاضل، اکابر، اولیا، صالحان و اعیان طرابلس که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است.

ساختار

کتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز شده و در آن ترتیب خاصی در چینش نام افراد دیده نمی‌شود.

کتاب دربردارنده طبقات علمای لیبی از قرن دوم هجری تا قیام دولت عثمانی است و دربردارنده مجموعا 112 شرح حال می‌باشد.

گزارش محتوا

در مقدمه محقق، ابتدا به موضوع کتاب اشاره گردیده و سپس تاریخ مختصری از کشور لیبی در عصر فاطمی 361-296ق/971-909م ارائه گردیده و به مطالب زیر، پرداخته شده است: لیبی در ایام بنی زیری صنهاجیین؛ بنو خزرون زناتیون در طرابلس در خلال سال‌های 391ق/1001م تا 540ق/1145م؛ لیبی بعد از غزوه هلالیه؛ قبایل بنی سلیم بن منصور در لیبی؛ طرابلس در زیر سلطه موحدین در 555ق؛ طرابلس در دوران دولت حفصیه 625ق/1228م تا981ق/1573م؛ طرابلس در زمان حکومت اسبان 916ق/1510م تا 936ق/1529م؛ طرابلس تحت حکم فرسان قدیس یوحنا 937ق/1531م تا 1531ق/1551م؛ لیبی در زمان حکومت ترکان عثمانی و..

در مقدمه کوتاه نویسنده، ابتدا به نام و موضوع کتاب اشاره شده و سپس، به توصیف طرابلس و حدود و ثغور آن و نیز موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی آن و سخن بزرگان در مورد آن، پرداخته شده و اشعاری در وصف آن، ذکر گردیده است

حجم مطالب عنوان شده پیرامون افراد، به فراخور میزان اطلاعات نویسنده از آن‌ها متفاوت است؛ به گونه‌ای که برخی از تراجم، بسیار مختصر بوده و به ندرت از چند خط تجاوز می‌کنند، مانند ترجمه حبیب بن محمد طرابلسی و ابوسلیمان محمد بن معاویه طرابلسی، عبدالله بن میمون طرابلسی و موسی بن عبدالرحمن بن حبیب عطار و برخی نیز مفصل تر و طولانی تر است، مانند ترجمه ابوالقاسم حاتم بن محمد بن عبدالرحمن طرابلسی، ابوعثمان سعید بن خلفون حشانی، عبدالوهاب قیسی و...

اولین فرد معرفی شده در کتاب، منیذر صحابی‌است که در ورود وی به ‌اندلس، اختلافاتی وجود داشته، اما ابراهیم بن حیون حجاری، معتقد است که وی به همراه موسی بن نصیر غازیا، وارد‌اندلس شده است

از دیگر علمای مذکور در کتاب، می‌توان به افراد زیر اشاره نمود: حبیب بن محمد طرابلسی؛ موسی بن عبدالرحمن بن حبیب عطار؛ ابراهیم بن محمد غافقی؛ مالک بن سعید بن مالک قرافی؛ محمد بن صدقه مرادی؛ ابوالحسن علی بن عبدالله بن مخلوف؛ شیخ عبدالرحمن تاجوری؛ ابوزکریا یحیی الحطاب؛ ابوالعباس احمد بن محمد و...

آخرین فرد معرفی شده در کتاب، ابوالحسن سیقاطی (متوفی 420ق) می‌باشد که فردی فقیه و صالح بوده و از جایگاه اجتماعی خاصی نزد مردم، برخوردار بود

اسامی سه نفر که عبارتند از: زهرون بن حشنون جمال، ابوالحسن علی بن عمر منمر فرضی و شیخ محمد بن عبدالرحمن حطاب و ناسخ کتاب از ذکر آن‌ها غفلت کرده، در انتهای کتاب، ذکر شده است

وضعیت کتاب

فهرست مطالب، به همراه فهرست منابع و مصادر مورد استفاده محقق، در انتهای کتاب آمده است.

پاورقی‌ها توسط محقق نوشته شده و در آن‌ها، علاوه بر ذکر منابع، به توضیح برخی از کلمات و مطالب متن پرداخته شده است

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.