نوری، محمدتقی بن محمدمهدی
| نام | نوری، محمدتقی بن محمدمهدی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | محمدمهدی |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | |
| اساتید | |
| برخی آثار | اشرف التواریخ: وقایع مربوط به دوره حکومت محمد ولی میرزا در خراسان (سالهای 1218 - 1331) |
| کد مؤلف | AUTHORCODE04062AUTHORCODE |
محمدتقى بن محمدمهدى نورى، منشى و بعدها وزیر محمد ولى میرزا، والى خراسان در دهه‌هاى نخست فرمان روایى فتحعلى‌شاه قاجار بوده است. کتاب اشرف التواریخ از آثار اوست.
معرفی اجمالی
هیچ یک از منابع قاجارى از وى نام نبرده و حتى مورخان معاصر نیز براى نوشتن تاریخ دوره نخستین قاجاریه به کتاب او نپرداخته‌اند. او از روزگارى که محمّد ولى میرزا فرزند فتح على‌شاه حاکم سمنان بود، در دستگاه ادارى او خدمت مى‌کرد. هنگامى که فتحعلى شاه قاجار در 1218 هجرى قمرى (1803 م)، محمد ولى میرزا را که حاکم سمنان بود به ولایت خراسان گمارد، نورى همراه وى در قالب منشى‌گرى به آن‌جا رفت و کتاب خویش را نیز درباره روى‌دادهاى همین سال‌ها در آن‌جا نوشت و در آن از فرمان‌روایى افشاریان در خراسان و کشاکش‌هاى پایانى قاجاران با آخرین بازمانده‌هاى افشاریان (نادرمیرزا) گزارش داد.
او در سال‌هاى 1214 تا 1228 هجرى (1799/ - 1813 م)، در خدمت محمد ولى میرزا بود و بر پایه بسیارى از دیده‌ها و شنیده‌هایش، روى‌دادهاى این سال‌ها را در اثر خود گنجاند. کتاب نورى (اشرف‌التّواریخ) منبعى کم مانند است؛ زیرا او خود در این سال‌ها در اردوى محمد ولى میرزا هنگام محاصره مشهد در آن‌جا بود و ستیزه‌هاى قاجاران را با افشاریان مى‌دید. نورى پس از شکست خوردن نادر میرزا از شاه قاجار، به بازجویى از وى فرمان یافت.