کاتب بغدادی، ابوسعد بن ابی‌علی

    از ویکی‌نور
    NUR06531.jpg
    نام امین‌الدوله ابوسعد بن ابو‌علی کاتب بغدادی
    نام‎های دیگر امين‌الدوله ابوسعد علاء بن ابوعلي حسن بن وهب کاتب بغدادي، مشهور به ابن‌ موصيلا

    ابن‌ موصلايا، علاء بن حسن

    کاتب بغدادي، امين‌الدوله علاء بن حسن

    نام پدر حسن بن وهب
    متولد 412ق / 1022م
    محل تولد بغداد
    رحلت 497ق / 1104م
    اساتید
    برخی آثار رسائل أمين الدولة ابن الموصلايا
    کد مؤلف AUTHORCODE06531AUTHORCODE

    امین‌الدوله ابوسعد بن ابو‌علی کاتب بغدادی (412-‌497ق)، معروف به «ابن موصلایا»، از مشاهیر کتابت، ادب و شعر است.

    وی در خدمت انشای خلفای بنی‌عباس بوده است. او در آغاز دین ترسایی داشت و سپس مسلمان شد. «رسائل أمين الدولة ابن الموصلايا»، اثر معروف اوست.

    ولادت

    علاء بن حسن بن وهب، امین‌الدوله ابوسعد بن ابوعلی کاتب بغدادی، معروف به ابن موصلایا، در شوال 412ق، مصادف با سال 1022م، در بغداد به دنیا آمد.

    مناصب اداری

    وی علاوه بر اشتهار در علم و ادب، دارای مناصب اداری مهمی در دولت عباسیان، از جمله ریاست دیوان انشا و نیابت از وزارت نیز بوده است[۱].

    دوران زندگی

    دوران زندگی وی، مصادف بود با سقوط دولت آل بویه (447ق/1055م) و قیام دولت سلجوقیه و سپس آغاز اضمحلال این دولت پس از وفات سلطان ملک‌شاه سلجوقی (465-‌485ق/1072-‌1092)؛ از این‌رو وی شاهد اتفاقات بسیاری بوده و در کتاب خویش، به مسائل سیاسی، اداری، نظامی، اقتصادی و اجتماعی فراوانی اشاره نموده است[۲].

    خانواده

    پدرش، حسن بن وهب، خط خوبی داشت و در دوران خلافت القائم‌بأمرالله (422-‌467ق/1030-‌1074م)، در دیوان انشاء، کتابت می‌نمود[۳].

    کتابت در دیوان انشاء

    ابن موصلایا در بیست سالگی، در سال 432ق/1040م، در زمان خلافت القائم‌بأمرالله، عهده‌دار کتابت دیوان انشاء گردید[۴].

    مذهب

    وی در ابتدا به کیش ترسایان بود، اما سرانجام به دین اسلام شرفیاب گردید و در 14 صفر 484ق/28 آذار 1091م، اسلام خویش را علنی کرد[۵].

    وفات

    وی در 22 جمادی‌الاولی سال 497ق، مصادف با اواخر زمستان سال 1104م، دار فانی را وداع گفت[۶].

    پانویس

    1. ر.ک: عصام مصطفی عبدالهادی عقله، ص35
    2. ر.ک: همان، ص36
    3. ر.ک: همان
    4. ر.ک: همان، ص39
    5. ر.ک: همان، ص43
    6. ر.ک: همان، ص35-‌36

    منابع مقاله

    عصام مصطفی عبدالهادی عقله، مقدمه کتاب «رسائل أمين‌الدولة ابن الموصلايا»، اثر ابوسعد بن ابو‌علی کاتب بغدادی، مركز زائد للتراث والتاريخ، امارات متحده عربی، 1424ق/2003م.

    وابسته‌ها