أصول‌الدين
| نام کتاب | اصول الدین |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | آل‌یاسین، محمدحسن (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 211/5 /آ79 الف6 |
| موضوع | شیعه - اصول دین |
| ناشر | موسسه قائم آل محمد (عج) |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1413 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE1059AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
اصول‌الدين، اثر شيخ محمدحسن آل ياسين، از كتب كلامى است كه به زبان عربى مى‌باشد و به مباحث توحيد، جبر و اختيار، نبوت، امامت و معاد پرداخته است. مفصل‌ترين فصل اين کتاب كه حدود نصف مطالب کتاب را تشكيل مى‌دهد، در رابطه با مساله امامت و موضوع مهدويت است. مؤلف با تشويق آیت‌الله خوئى، به تتبع و تحقيق در علم كلام پرداخت و در خلق رسائلى ارزشمند تلاش نمود كه اصول‌الدين از آن جمله است.
ساختار و گزارش محتوا
کتاب از پنج فصل تشكيل شده كه عبارتند از:
- الله جل جلاله بين الفطرة و الدليل: در اين قسمت با طرح مباحث مختلف به بيان، اثبات و شرح مساله توحيد پرداخته شده است. ضرورت وجود خالق ازلى، عجائب خلقت و آفرينش، چگونگى آغاز حيات بر روى زمين و استدلال به آيات مربوط به اين مقوله؛ از جمله مباحثى است كه در اين فصل مورد بحث و بررسى قرار گرفته‌اند.
- العدل الالهى بين الجبر و الاختيار: در اين قسمت ابتدا در بخشى به نام «الله عدل»، به آياتى كه خاصه به موضوع عدل پرداخته‌اند و از ظلم، نهى كرده‌اند، اشاره شده است. در بخش دوم، «الجبر و الاختيار»؛ تفاوت بين فعل اضطرارى و اختيارى، صراحت قرآن كريم در امر اختيار، عقوبت الهى نسبت به معصيت كننده دليل وجود اختيار و قبح ظلم عناوين مباحث مطرح شده هستند. بخش سوم، «القضاء و القدر» نيز مباحثى است، پيرامون هدايت، ظلالت و مواردى از اين قبيل مى‌باشد.
- النبوة: معناى عام نبوت، محمد(ص) خاتم پيامبران، تعدد زوجات پيامبر اكرم(ص) و عصمت ايشان مباحث فصل سوم مى‌باشند.
- الامامة: اين فصل كه مفصل‌ترين فصل کتاب است و تقريباً نصف کتاب را تشكيل داده است به شرح و بسط مساله مهم امامت پرداخته است. در ابتداى فصل معناى عام امامت و در ادامه نصوصى نظير حديث الدار، حديث المنزله و حديث الغدير مورد بحث و بررسى قرار گرفته‌اند. سپس در بخش جداگانه‌اى با عنوان ائمه(ع) در رابطه با ساحت شريف امام اول تا امام دوازدهم مطالبى از جمله نام، لقب، كنيه و شرح حال مختصرى از آنها نقل شده است. در نهايت هم در بحث مفصلى پيرامون مهدويت، به موضوعات زير پرداخته است: تفكر مهدويت، اين كه امام زمان(عج) كيست، امكان غيبت و دلائل آن و... بحث شده است.
- المعاد: در اين فصل ابتدا با بيان مباحثى نظير اوامر و نواهى پروردگار، الزامى يا ارشادى بودن اين اوامر و نواهى، عواقب مخالفت با آنها، وعد و وعيد و... حتميت و قطعيت معاد مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. در نهايت نيز امكان وقوع معاد و دلائل مربوط به آن شرح داده شده‌اند.
اين نكته نيز قابل توجه است كه هر فصل با مقدمه‌اى مربوط به مباحث همان فصل آغاز شده است كه دورنمايى از مباحث در ابتدا مطرح مى‌شوند.
نسخه شناسى
کتاب توسط موسسه آل ياسين در سال 1413ق در يك جلد و 491 صفحه در قم براى اولين بار منتشر شد و در همين سال نيز موسسه قائم آل محمد(عج) نيز به انتشار اين اثر همت گماشت و در سال 1383ش اين اثر توسط اقبال حيدر حيدرى به زبان فارسى ترجمه و توسط موسسه امام على(ع) در 379 صفحه منتشر شد.
در پايان کتاب فهرست مراجع و مطالب ذكر شده است.