إعجاز القرآن و البلاغة النبوية

إعجاز القرآن و البلاغة النبوية تألیف مصطفى صادق الرافعى نویسنده کتاب یکى از بزرگترين ادبا و انديشمندان معاصر است كه اهل كشور مصر مى‌باشد.وى دربارۀ اعجاز قرآن مطالب فراوانى را به رشتۀ تحرير در آورده كه مهمترين آن کتاب اعجاز القرآن مى‌باشد.

اعجاز القرآن و البلاغه النبویه
إعجاز القرآن و البلاغة النبوية
پدیدآورانرافعی، مصطفی صادق (نویسنده)
ناشردار الکتب العلمیة، منشورات محمد علي بيضون
مکان نشربیروت - لبنان
سال نشر1421 ق
چاپ1
موضوعقرآن - اعجاز

قرآن - مسایل ادبی

قرآن - مسایل لغوی

محمد(ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - سخنوری
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏BP‎‏ ‎‏86‎‏ ‎‏/‎‏ر‎‏2‎‏الف‎‏6
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

همانگونه كه از نام کتاب پيداست، مطالب کتاب در دو بخش نوشته شده كه بخش اول مربوط به اعجاز قرآن است[۱].مؤلف در این بخش ثابت مى‌كنند قرآن از همه نظر معجزه است و این اعجاز مطلق و بلا استثناء است، حتى از نظر بيان مسائل تاريخى و توضيح سرگذشت اقوام و پيامبران قبلى

بخش دوم آن مربوط به بلاغت و فصاحت پيامبر(ص) است كه در آن پيرامون: اوصاف حضرت، نحوۀ تكلم و سخن گفتن ايشان، دورى از شعر و شاعرى و تاثير سخنان آن حضرت در میان مردم، بحث و گفت و گو نموده است[۲].

به لحاظ اهمیت کتاب كسانى همچون:سعد زغلول و رشيد رضا، مقدمه‌اى بر این کتاب نوشته‌اند.

ساختار

کتاب داراى یک مقدمه[۳] و یک خاتمه[۴] است كه مقدمه شامل پنج فصل و خاتمه شامل دو فصل مى‌باشد كه

فهرست موضوع مطالب آن به قرار زير است:

فصل اول:شامل:

تاريخ قرآن،جمع و تدوین قرآن[۵]- قرائت و طرق اداء[۶]، القرّاء-وجوه القرّاء[۷]-لغة القرآن[۸]، الاحرف السبعة[۹]-مفردات قرآن[۱۰]، تاثير القرآن في اللغة[۱۱]-آداب القرآن[۱۲]، القرآن و العلوم[۱۳]-سرائر القرآن[۱۴]-تفسير آيه[۱۵].

فصل دوم: في اعجاز القرآن[۱۶] شامل:

الاقوال في الاعجاز[۱۷]-المؤلفات في الاعجاز[۱۸]-حقيقة الاعجاز[۱۹]-اسلوب القرآن[۲۰]، نظم القرآن[۲۱]-الحروف و اصواتها[۲۲]-الكلمات و حروفها[۲۳] و الجمل و كلماتها[۲۴].

فصل سوم:البلاغة في القرآن[۲۵].

فصل چهارم:الطريقة النفسيه في الطريقة اللسانية[۲۶]

فصل پنجم:احكام السياسة الحنطقيه على طريقه البلاغة[۲۷]

خاتمه[۲۸]

فصل اول:البلاغة النبویه[۲۹] شامل:

فصاحته(ص)[۳۰]، صفته(ص)[۳۱]-احكام منطقه(ص)[۳۲]، نفى الشعر عنه(ص)[۳۳]، تاثيره في اللغة(ص)[۳۴]، و نسق البلاغة النبویه[۳۵].

فصل دوم:الخلوص و القصد و الاستيفاء[۳۶]

گزارش محتوا

  1. در فصل دوم(معانى اعجاز)پيرامون تحدى قرآن بحث نموده و معتقد است كه تحدى یکى از امور متعارف در بين عربها بوده، و قرآن هم كه تحدى نموده است بر اساس همین روش بوده است[۳۷].
  2. در همین فصل دربارۀ حروف زائد از ديدگاه نحویون سخن گفته و توضيح مى‌دهد كه وجود این حروف در جملات و آيات قرآنى جهت افزايش بلاغت و فصاحت است كه اگر آنها را حذف كنيم فصاحت آيه از بين مى‌رود و اگر بخواهيم زائده بگیريم یک نوع نقص در شأن قرآن كريم است-بنابراین تمام جملات و كلمات و حروف قرآن داراى فصاحت و بلاغت و اعجاز مى‌باشند.
  3. در فصل ششم:البلاغة النبویه[۳۸]:بلاغت و فصاحت سخن پيامبر(ص) را مورد بحث قرار داده و مى‌گوید:سخن پيامبر(ص) از آن جهت كه به وحى متصل است داراى فصاحت و بلاغتى مى‌باشد كه در كلام ديگران يافت نمى‌شود به گونه‌اى كه در فرمايشات آن حضرت كلمه‌اى اضافه نمى‌توان پيدا نمود.از طرف ديگر، حضرت، هر گروه و قومى را با لحن و روش آنها سخن گفته، مثل اينكه از فصيح‌ترين آن مردمان است[۳۹].
  4. در همین فصل-دوران زندگى پيامبر(ص) را تشريح نمود.و بيان مى‌كند كه حضرت در هر قبيله‌اى كه زندگى مى‌نمود، آن قبيله از فصيح‌ترين زبانها برخوردار بودند.
  5. در بحث مربوط به قرآن و علوم[۴۰]:معتقد است كه آنچه علوم پيشرفت داشته است در پرتو قرآن بوده است.

نسخه شناسى

کتاب یک جلد، متن آن عربى و داراى 238 صفحه است كه مشخصات آن به قرار زير است:

  1. كاغذ:اعلا
  2. چاپ:كامپيوترى
  3. جلد: گالينگور
  4. نوبت چاپ:سوم
  5. تاريخ انتشار:سال 1421 هجرى قمرى
  6. ناشر:دار الكتب العلمیه-بيروت-لبنان
  7. داراى سه مقدمه:مقدمه چاپ اول، دوم و سوم
  8. داراى مقدمه‌اى از:سعد باشا زغلول پيرامون ارزش و اهمیت کتاب
  9. داراى مقدمه‌اى از دكتر يعقوب صروف پيرامون ارزش و اهمیت کتاب
  10. شرح مختصرى از زندگى نامه مؤلف
  11. نام کتاب:اعجاز القرآن و البلاغة النبویه
  12. نام مؤلف:مصطفى صادق رافعى

تذكر:

اين کتاب تحت عنوان اعجاز قرآن و بلاغت محمد(ص) توسط عبدالحسين ابن‌ الدين به فارسی ترجمه و در سال 1360 به چاپ رسيده است.

پانويس


منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب


وابسته‌ها