اسرار حج

    از ویکی‌نور
    نسخهٔ قابل چاپ دیگر پشتیبانی نمی‌شود و ممکن است در زمان رندر کردن با خطا مواجه شوید. لطفاً بوکمارک‌های مرورگر خود را به‌روزرسانی کنید و در عوض از عمبکرد چاپ پیش‌فرض مرورگر خود استفاده کنید.
    اسرار حج
    اسرار حج
    پدیدآورانمظاهری، حسین (نویسنده)
    ناشرمؤسسه فرهنگی مطالعاتی الزهراء (علیهاالسلام)
    مکان نشراصفهان - ایران
    سال نشر1386 ش
    چاپ1
    شابک978-964-96108-9-4
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    اسرار حج، از تأليفات آيت‌الله مظاهرى در موضوع حج، به زبان فارسی است كه توسط مؤسسه فرهنگى - مطالعاتى الزهراء(س) منتشر شده است.

    در این کتاب، بيان مختصرى از اسرار و رازهاى شگفت نهفته در فريضه انسان‌ساز «حج» است كه سال‌ها پيش به‌عنوان خاتمه مناسك حج آيت‌الله مظاهرى نگاشته شده است و پس از آن به‌صورت جزوه و به نام «اسرار حج» منشر شده و در اختيار حجاج قرار داده شده است.[۱]

    مؤلف بر این اعتقاد است كه سفر حج، سفرى عرفانى و داراى سه منزل از چهار منزل عرفانى كه عرفا به آن معتقد هستند، مى‌باشد؛ لذا کتابش را به سه منزل «سير من الخلق إلى الحق»، «سير من الحق في الحق» و «سير من الحق إلى الخلق» تقسيم نموده است.

    در منزل اول، پنج مقام را در نظر مى‌گیرد:

    1. مقام توبه: به معناى رجوع از خوى انسانى به نفس روحانى، رجوع از هوا و هوس و نفس اماره به سمت معنویت و فضايل و تدارکگذشته‌هاست كه هيچ حقى از خدا و خلقش بر عهده او نباشد.[۲]
    2. مقام يقظه: به معناى توجه به قدر و منزلت خانه خدا و حريم پاک او، توجه به اينكه در این مسافرت نبايد كسى يا چيزى او را مشغول كند، توجه به انجام «بايدها» و «ارزش‌ها» و اجتناب از «نبايدها» و «ضد ارزش‌ها» است.[۳]
    3. مقام تخليه: يعنى اينكه دل را یک‌سره از صفات زشت و ناپسند و رذائل اخلاقى خالى كند و ريشه‌هاى هرز صفات رذيله نظير حسد، بخل، كبر، ريا، تملق، شقاوت، جاه‌طلبى و... را كه مايه تيره‌بختى است بركند و فضيلت‌هاى انسانى را جايگزين كند.[۴]
    4. مقام تحليه: يعنى سالك راه دوست، بايد بكوشد تا خویشتن را به فضائل اخلاقى بيارايد و اخلاص را سرلوحه كار خویش قرار دهد.[۵]
    5. مقام تجليه: سالك بايد به‌وسيله رياضات دينيه، به‌ویژه تداوم در تلاوت قرآن به‌همراه تفكر در آن، دعا و تضرع به درگاه خداوند متعال و توسل و توجه به پيشگاه اهل‌بيت(ع)، به مقام «تجليه» صعود كند... در این مقام، قلب سالك به نور خدا منور مى‌شود.[۶]

    مؤلف مى‌گوید: تمام این مقامات پنج‌گانه در بيان امام صادق(ع) جلوه‌گر و نمايان است. سپس روايت مربوطه را نقل مى‌كند.[۷]

    منزل دوم، سير من الحق في الحق است كه مشتمل بر اعمالى است:

    1. احرام: يعنى پشت كردن به دنيا و رو نمودن به خدا و رضايت خدا و اجابت امر خدا.[۸]
    2. طواف: تشبهى است به فرشتگانى كه پيرامون عرش خداوند دائم در طوافند.[۹]

    از ديگر اعمال این منزل، نماز طواف، سعى بين صفا و مروه، تقصير، حركت به‌سوى عرفات و مشعر و منا، رمى جمرات و... است.

    مؤلف اسرار هركدام از این اعمال را جداگانه توضيح داده است؛ از جمله در ذيل «زيارت مدينه»، در مورد زيارت قبر پيامبر اكرم(ص) و ائمه بقيع(ع) مى‌نویسد: زيارت، مكمل اعمال سالكان و حجاج بشمار مى‌رود و حج بدون زيارت، ناقص و همچون تمسك به قرآن، منهاى ولايت است.[۱۰]

    در پایان این بخش، چند نكته مهم را پيرامون زيارت پيامبر و ائمه متذكر مى‌شود.

    منزل سوم، سير من الحق إلى الخلق است. مؤلف در اين‌باره مى‌گوید: حاجى سالك بايد خودسازى‌اى را كه به سوغات آورده است، عملا به ديگران تزريق كند، گفتار و كردار و روش و منش او سرمشق برای ديگران باشد.[۱۱]

    نكته‌اى را كه سالك بايد در منزل سوم مد نظر داشته باشد این است كه حساب وى در نزد خدا و اهل‌بيت(ع) و نيز ديگر مردمان، غير از حساب عموم مردم است و با چشم ديگرى نگريسته مى‌شود.[۱۲]؛ لذا عمل ناروايش ابهت حج را در میان مردم، بى‌رنگ يا كم‌رنگ مى‌كند و گناه او به‌اندازه‌اى بزرگ است كه معلوم نيست موفق به توبه شود.[۱۳]

    پانویس

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها