اسلام و مالکيت

    از ویکی‌نور
    ‏اسلام و مالکيت
    اسلام و مالکيت
    پدیدآورانطالقانی، محمود (نويسنده)
    ناشرطلوع
    مکان نشرایران - مشهد مقدس
    سال نشر13سده
    چاپ4
    شابک-
    موضوعاسلام و اقتصاد - اسلام و مالکیت
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‎‏/‎‏ط‎‏2‎‏الف‎‏5 230/3 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    اسلام و مالکیت، از آثار نویسنده و سخنور مشهور و مفسر قرآن و نهج‌ البلاغه، آیت‌الله سید محمود طالقانی (1289-1358ش)، است که مباحثی از اقتصاد اسلامی را مطرح می‌کند و ارتباط احکام اقتصادی اسلام و مسئله مالکیت و سرمایه‌داری را روشن می‌سازد و ویژگی‌های خاصّ اقتصاد اسلامی را توضیح می‌دهد.

    هدف و روش

    • آیت‌الله سید محمود طالقانی بدون مقدمه، وارد اصل بحث شده و بعد از توضیح مختصری از عقاید و نظریات اقتصادی، افزوده است: آنچه بیان شد، خلاصه‌ای از رؤوس نظریاتی است که از اوایل تحولات صنعتی پدید آمده و با توجه به این نظریات و در نظر درآوردن اوضاع و محیط اجتماعی و اقتصادی سرزمین غرب، این نتیجه قطعی است که همه یا بیشتر این نظریات، در زمینه‌های محدودی از افکار متفکرین روییده است و نمی‌توان آنها را مطلق و ابدی دانست و چون مقصود این کتاب، بیان نظر اسلام درباره مالکیت و روابط آن است، ناچار با مرور مختصری از آنها می‌گذریم و تحقیق و بررسی آراء و ضدّ و نقیض و یافتن حقّ و صلاح در میان آنها به‌عهده اهل فنّ و متخصصین است...[۱].
    • گفتنی است که این اثر در فضای فکری غالب قبل از پیروزی انقلاب اسلامی پدید آمده و نویسنده، ناظر به «بررسی و نقد دیدگاه مارکسیسم درباره اشتراکیت و نفی مالکیت خصوصی» است و می‌خواهد از نظر اسلام در مورد پذیرش مالکیت اختصاصی، دفاع کند.

    ساختار و محتوا

    این اثر، به‌ترتیب با مباحث ذیل سامان یافته است:

    • تکامل مالکیت؛
    • پیدایش قدرت کارگری؛
    • اقتصاد در پرتو ایمان و اعتقاد؛
    • پایه‌های اقتصادی اسلام و ریشه‌های احکام آن؛
    • پول و مشکلات اقتصادی ناشی از آن؛
    • ممیّزات و مختصّات اقتصاد اسلامی؛
    • اختلاف و امتیاز طبقات و منشأهای آن.

    نمونه مباحث

    • از آیات قرآنی و سنت صحیح، این اصل، مُسَلّم و مورد استناد است که مالکیت، نسبی و محدود می‌باشد؛ چون معنای مالکیت، اختیار و قدرت در تصرف است و قدرت و اختیار انسانی، محدود است و نمی‌تواند خود را مالک مطلق و متصرف تامّ الاختیار بداند... بنابراین مالکیت انسان در حدّ اراده حکیمانه او و عقل و اختیار و آزادی است که به انسان عطاء کرده: «قُلِ اللَّهُمَّ مَالِك الْمُلْك تُؤْتِي الْمُلْك مَنْ تَشَاءُ وَ تَنْزِعُ الْمُلْك مِمَّنْ تَشَاءُ» (آل ‌عمران: 26)[۲].

    پانویس

    1. ر.ک: متن کتاب، ص49
    2. ر.ک: همان، ص143

    منابع مقاله

    متن کتاب.


    وابسته‌ها