كنوز العرفان و رموز الايقان (شرح اشعار مشکله مثنوی)
كنوز العرفان و رموز الايقان، به زبان فارسى، نوشته محمد صالح قزوينى، در شرح مثنوى مولوى است. شارح، كوشيده مثنوى را بر اساس خود مثنوى شرح كند و تفسيرات و تأويلات نامعقول و نامربوط عرفانى را در آن راه ندهد. چون شارح، هم يك اديب است و هم يك عارف، شرح وى، يك شرح ادبى است با صبغه‌ى عرفانى. قزوينى، شرح خود را در چهار جلد تدوين كرده كه متأسفانه فقط جلد چهارم آن پيدا شده است و بقيه مجلدات فعلا موجود نيست.
| کنوز العرفان و رموز الایقان (شرح اشعار مشکله مثنوی) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | قزوینی، سید محمدصالح بن محمدباقر (نویسنده) مجاهد، احمد (تصحيح و تنظيم) |
| عنوان‌های دیگر | مثنوی. برگزیده. شرح شرح اشعار مشکله مثنوی |
| ناشر | روزنه |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1374 ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | شعر فارسی - قرن 7ق. - تاریخ و نقد مولوی، جلال‌الدین محمد بن محمد، 604 - 672ق. مثنوی - نقد و تفسیر |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PIR 5301 /ق4ک9 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
پاره‌اى از محسنات اين شرح:
- شارح، هر كجا بيتى را نفهميده، با صراحت بدان اعتراف كرده است؛
- شارح، با همه ارادتى كه به مولانا داشته، در مواردى، از مولانا انتقاد نموده و ايراد گرفته است؛
- شارح، ضمن شرح، عقايد خود را در باب مسائل كلامى نيز مى‌آورد چنان‌كه اين مطلب، در مباحث«حب الوطن من الايمان»، «بهشت و دوزخ»، «الولد سر ابيه»، «نعمت‌هاى بهشت»، «نقد كفر و ايمان» و... مشهود است؛
- شارح، به اقتضاى كلام، نكته‌هايى ادبى و اجتماعى را ابراز مى‌دارد كه موجب جذابيت شرح مى‌گردد؛
- دو بيت در مثنوى اين شرح آمده است كه در مثنوى‌هاى معتبر ديده نمى‌شود و اسلوب و آهنگ و مفاهيم ابيات مى‌رساند كه ابيات، از مولوى است و الحاقى نمى‌باشد؛
- شارح، مأخذ يكى از داستان‌هاى مثنوى را داده است كه در كتاب «مآخذ قصص و تمثيلات مثنوى» نيامده است.
شارح، در خطبه جلد 4، كتاب را به نام «كنوز العرفان و رموز اصحاب الايقان» نام‌گذارى كرده و در خطبه جلد 5 به نام «كنوز العرفان و رموز الايقان».
كتاب، توسط احمد مجاهد تصحيح و تحقيق شده است. وى، در پيش‌گفتار، حكايت دست‌يافتن به اين شرح و ضرورت نشر آن را بيان كرده است و در مقدمه، از مطالبى همچون وفات شارح، تأليفات وى، درباره كتاب، کیفیت چاپ، نام كتاب و رسم الخط آن سخن گفته است.
در پاورقى‌ها، آدرس آيات، منابع برخى از مطالب و روايات، ترجمه پاره‌اى از عبارات عربى و توضيح برخى از اشارات و... درج شده است.
واژه‌نامه‌ها، فهرست آيات قرآنى، احاديث قدسى، احاديث نبوى، سخنان بزرگان و امثال و حكم، فهرست نام‌ها، فهرست جاها فهرست كتاب‌ها و فهرست اقوام در پايان كتاب ذكر شده است.