مروارید، حسنعلی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'محمد رضا' به 'محمدرضا') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '،م' به '، م') |
||
| (۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR01793.jpg|بندانگشتی|مروارید، حسنعلی]] | [[پرونده:NUR01793.jpg|بندانگشتی|مروارید، حسنعلی]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |مروارید، حسنعلی | ||
|- | |- | ||
| | |نام‌های دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |محمّدرضا مروارید | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |هشتم شوال 1329ق برابر با 9 مهرماه 1290ش | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |خراسان رضوی، مشهد | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |سه‌شنبه نوزدهم شعبان المعظم 1425ق برابر با چهاردهم مهر 1383ش | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |آیت‌الله میرزا مهدى اصفهانى، آیت‌الله شیخ کاظم دامغانى، آیت‌الله حاج شیخ هاشم قزوینى | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[تنبیهات حول المبدأ و المعاد]] | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE01793AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|مروارید (ابهام زدایی)}} | |||
'''میرزا حسنعلى مروارید''' (1290-1383ش)، فقیه، مجتهد، عارف، از اندیشمندان مکتب تفکیک، بیشترین شهرت علمى ایشان، در تبیین و توضیح معارف کلامى - اعتقادى و ضوابط دین شناسى در مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام به سبک استاد خویش [[میرزا مهدى اصفهانى]] است. | |||
== | == ولادت == | ||
او در هشتم شوال 1329ق برابر با 9 مهرماه 1290ش در مشهد مقدس به دنیا آمد. پدر ایشان حجت‌الاسلام حاج شیخ محمدرضا مروارید(1299- 1338ق.) از عالمان وارسته مشهد بود و با عالم ربانى آیت‌الله حاج شیخ [[حسنعلى اصفهانى نخودكى|حسنعلى اصفهانى نخودکى]] رابطه مودت و عقد اخوت داشت. شهرت «مروارید» در خاندان ایشان، با یکى از مشهورترین رجال تاریخ ادب و هنر خوش‌نویسى، [[خواجه شهاب‌الدين عبدالله مرواريد کرمانى|خواجه شهاب‌الدین عبدالله مروارید کرمانى]](865- 955ق.) آغاز مى‌شود. عموى آیت‌الله مروارید، حاج شیخ على‌اکبر مروارید نیز از علما و شاگردان محقق بزرگ، آیت‌الله آخوند محمد کاظم خراسانى بوده است. جد مادرى ایشان، عالم ربانى و صاحب کرامات، آیت‌الله حاج شیخ حسنعلى تهرانى(متوفاى 1325ق.) است که از شاگردان برجسته مرجع بزرگ، آیت‌الله میرزا محمدحسن شیرازى و از عالمان نام‌دار قرن 14 در مشهد مقدس بوده است. نام حسنعلى، به یاد آن اسوه تقوا و نیز به احترام یار دیرین پدر و عارف بزرگ حاج شیخ حسنعلى اصفهانى نخودکى(متوفاى 1361ق.) بر آیت‌الله مروارید نهاده شده است. | |||
آیت‌الله میرزا حسنعلى مروارید، در سال 1337ق. و در اوان نه سالگى پدر را از دست داد و مطابق وصیت پدر، تحت نظارت دوست معتمد او حاج شیخ حسنعلى اصفهانى نخودکى و تربیت و تدبیر مادرى وارسته و اهل تهجد(متوفاى 1360ش.) قرار گرفت. | |||
از همین ایام، رابطه علمى و دوستى ایشان با مرحوم آیت‌الله [[میرزا جواد آقا تهرانى]](1383- 1368ش) آغاز شد و از آن پس سالیان متمادى و تا آخر عمر آن بزرگ؛ یعنى قریب پنجاه سال، با وى هم‌درس، هم‌بحث، همراه و هم‌گام بود. | |||
== تحصیلات == | |||
ایشان پس از یادگیرى خواندن و نوشتن و قرائت جزء سى‌ام قرآن و [[کلیات سعدی|کلیات سعدى]] نزد استاد مکتب، در 13 سالگى به دلیل علاقه وافر به علوم اسلامى، وارد حوزه علمیه شد. در مسیر دانش‌اندوزى، مقدمات را نزد حجت‌الاسلام شیخ احمد کافى(جد خطیب شهیر مرحوم کافى)، مرحوم حجت‌الاسلام شمس از شاگردان شیخ [[محمدتقى ادیب نیشابورى]] اول، حجت‌الاسلام حاجى محقق و منطق را نزد برادر ارشد استاد [[شریعتی مزینانی، محمدتقی|محمدتقى شریعتى]] آموخت. | |||
از | عالم ربانى آیت‌الله حاج شیخ [[حسنعلى اصفهانى نخودکى]]، خود بخش‌هایى از [[الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية (2 جلدی)|الروضة البهیة]](شرح لمعة) را به او درس داد و جالب این که شاگرد نورس او - میرزا حسنعلى - استاد را در توضیح بعضى از قسمت‌هاى مشکل کتاب یارى مى‌داد. هم‌چنین قوانین را نزد آیت‌الله شیخ [[کاظم دامغانى]] و [[كتاب المكاسب|مکاسب]] را نزد آیت‌الله حاج شیخ [[هاشم قزوینى]](1339ش) فراگرفت. | ||
برجسته‌ترین استاد ایشان، عالم ربانى و استاد معارف قرآنى، آیت‌الله میرزا مهدى اصفهانى(1303- 1365ق.) بود. ایشان علاوه بر فراگیرى مباحث تخصصى(خارج) فقه و اصول فقه(به ویژه آراى نوین آیت‌الله شیخ [[نائینی، محمدحسین|محمدحسین نائینى]]، استاد اصولى آیت‌الله اصفهانى)، آراى اصولى میرزاى اصفهانى و نیز معارف اعتقادى بر پایه مکتب اهل‌بیت(ع) را در محضر این استاد کم‌نظیر فراگرفت و تا آخر عمر وى از محضرش در علم و عمل کسب فیض کرد. از آن پس بود که ایشان در زمره ارکان جنبش معاصر علمى حوزه خراسان در احیاى روش اهل‌بیت(ع) در شناخت معارف اسلامى قرار گرفت، جنبشى که بعدها به مکتب معارفى خراسان یا مکتب تفکیک شهرت یافت. | |||
بنیان‌گذار اصلى این جنبش، آیت‌الله میرزا مهدى اصفهانى در پى یک تحول روحى و شهود باطنى، از سلوک عرفانى روزگار خویش و مشرب فلسفى مرسوم روى تافت. وى با بازخوانى معارف اهل‌بیت(ع) در دین شناسى و رویکرد متکلمان و فقیهان شیعى در روش فهم معارف دینى، سامانى دوباره داد و صورت متکامل و جدیدى را عرضه داشت. اساس این رویکرد، استوار ساختن خدا شناسى، انسان شناسى، کیهان شناسى و سلوک معنوى بر بنیان آموزه‌هاى وحیانى قرآن و حدیث، و وانهادن فرضیه‌هاى رایج فلسفه موروثى و دستور العمل‌هاى تصوف و عرفان مصطلح است. وى پس از اخذ اجتهاد از استاد فقه و اصول خود، [[نائینی، محمدحسین|آیت‌الله نائینى]] از نجف رهسپار مشهد گردید. | |||
در آن‌جا با غلبه علمى بر مخالفان مشى خویش و جانبداران عرفان صوفیانه و فلسفه رایج، سفره درس خویش را براى شاگردان خویش که برخى از مخالفان دیروز او بودند گسترد و آنها را با عمق مبانى خود آشنا کرد. | |||
آیت‌الله مروارید یکى از این شاگردان بود که با کمى سن در کنار انبوه شاگردان و بزرگانى همچون استاد خود آیت‌الله حاج شیخ هاشم قزوینى و نیز آیت‌الله حاج شیخ مجتبى قزوینى و آیت‌الله حاج شیخ کاظم دامغانى پاى درس میرزا مى‌نشست. | |||
در | آیت‌الله مروارید مدتى پس از فوت استاد خویش [[میرزا مهدى اصفهانى]]، به تدریس خارج فقه و معارف دینى پرداخت و قریب چهل سال بسیارى از دانشوران علوم و معارف اسلامى را از دروس و بیانات علمى خود بهره‌مند ساخت. در تدریس خارج فقه، هفته‌اى یک روز به شرح احادیث اخلاقى مى‌پرداخت. اینک بسیارى از این شاگردان، خود عالمانى برجسته و وارسته‌اند و مشغول تدریس دروس خارج فقه و اصول و اداره مؤسسات بزرگ پژوهشى علوم اسلامى هستند. برخى از اعضاى مجلس خبرگان رهبرى، نمایندگان ولى فقیه در استان‌ها و امامان جمعه نیز از جمله شاگردان ایشانند. | ||
آن فقید سعید تسلطى کم‌نظیر بر معارف اهل‌بیت(ع) و تبحرى چشم‌گیر در تفسیر روایات و فقه الحدیث داشت. این تبحر، ایشان را در فقه و کلام بلند آوازه ساخته بود. بیشترین شهرت علمى ایشان، در تبیین و توضیح معارف کلامى - اعتقادى و ضوابط دین شناسى در مکتب اهل‌بیت(ع) به سبک استاد خویش است. | |||
== وفات == | |||
سرانجام ایشان در سن 96 سالگى در شامگاه سه‌شنبه نوزدهم شعبان المعظم 1425ق برابر با چهاردهم مهر 1383ش، درگذشت و پس از تشییع و اقامه نماز میت توسط آیت‌الله حاج [[میرزا علی فلسفی]]، طبق وصیتش در «رواق دارالسرور» حرم مطهر [[امام رضا علیه‌السلام]] به خاک سپرده شد. | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[تنبیهات حول المبدأ و المعاد]] | [[تنبیهات حول المبدأ و المعاد]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:مرداد(1400)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۳۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۳۴
| نام | مروارید، حسنعلی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | محمّدرضا مروارید |
| متولد | هشتم شوال 1329ق برابر با 9 مهرماه 1290ش |
| محل تولد | خراسان رضوی، مشهد |
| رحلت | سه‌شنبه نوزدهم شعبان المعظم 1425ق برابر با چهاردهم مهر 1383ش |
| اساتید | آیت‌الله میرزا مهدى اصفهانى، آیت‌الله شیخ کاظم دامغانى، آیت‌الله حاج شیخ هاشم قزوینى |
| برخی آثار | تنبیهات حول المبدأ و المعاد |
| کد مؤلف | AUTHORCODE01793AUTHORCODE |
میرزا حسنعلى مروارید (1290-1383ش)، فقیه، مجتهد، عارف، از اندیشمندان مکتب تفکیک، بیشترین شهرت علمى ایشان، در تبیین و توضیح معارف کلامى - اعتقادى و ضوابط دین شناسى در مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام به سبک استاد خویش میرزا مهدى اصفهانى است.
ولادت
او در هشتم شوال 1329ق برابر با 9 مهرماه 1290ش در مشهد مقدس به دنیا آمد. پدر ایشان حجت‌الاسلام حاج شیخ محمدرضا مروارید(1299- 1338ق.) از عالمان وارسته مشهد بود و با عالم ربانى آیت‌الله حاج شیخ حسنعلى اصفهانى نخودکى رابطه مودت و عقد اخوت داشت. شهرت «مروارید» در خاندان ایشان، با یکى از مشهورترین رجال تاریخ ادب و هنر خوش‌نویسى، خواجه شهاب‌الدین عبدالله مروارید کرمانى(865- 955ق.) آغاز مى‌شود. عموى آیت‌الله مروارید، حاج شیخ على‌اکبر مروارید نیز از علما و شاگردان محقق بزرگ، آیت‌الله آخوند محمد کاظم خراسانى بوده است. جد مادرى ایشان، عالم ربانى و صاحب کرامات، آیت‌الله حاج شیخ حسنعلى تهرانى(متوفاى 1325ق.) است که از شاگردان برجسته مرجع بزرگ، آیت‌الله میرزا محمدحسن شیرازى و از عالمان نام‌دار قرن 14 در مشهد مقدس بوده است. نام حسنعلى، به یاد آن اسوه تقوا و نیز به احترام یار دیرین پدر و عارف بزرگ حاج شیخ حسنعلى اصفهانى نخودکى(متوفاى 1361ق.) بر آیت‌الله مروارید نهاده شده است.
آیت‌الله میرزا حسنعلى مروارید، در سال 1337ق. و در اوان نه سالگى پدر را از دست داد و مطابق وصیت پدر، تحت نظارت دوست معتمد او حاج شیخ حسنعلى اصفهانى نخودکى و تربیت و تدبیر مادرى وارسته و اهل تهجد(متوفاى 1360ش.) قرار گرفت.
از همین ایام، رابطه علمى و دوستى ایشان با مرحوم آیت‌الله میرزا جواد آقا تهرانى(1383- 1368ش) آغاز شد و از آن پس سالیان متمادى و تا آخر عمر آن بزرگ؛ یعنى قریب پنجاه سال، با وى هم‌درس، هم‌بحث، همراه و هم‌گام بود.
تحصیلات
ایشان پس از یادگیرى خواندن و نوشتن و قرائت جزء سى‌ام قرآن و کلیات سعدى نزد استاد مکتب، در 13 سالگى به دلیل علاقه وافر به علوم اسلامى، وارد حوزه علمیه شد. در مسیر دانش‌اندوزى، مقدمات را نزد حجت‌الاسلام شیخ احمد کافى(جد خطیب شهیر مرحوم کافى)، مرحوم حجت‌الاسلام شمس از شاگردان شیخ محمدتقى ادیب نیشابورى اول، حجت‌الاسلام حاجى محقق و منطق را نزد برادر ارشد استاد محمدتقى شریعتى آموخت.
عالم ربانى آیت‌الله حاج شیخ حسنعلى اصفهانى نخودکى، خود بخش‌هایى از الروضة البهیة(شرح لمعة) را به او درس داد و جالب این که شاگرد نورس او - میرزا حسنعلى - استاد را در توضیح بعضى از قسمت‌هاى مشکل کتاب یارى مى‌داد. هم‌چنین قوانین را نزد آیت‌الله شیخ کاظم دامغانى و مکاسب را نزد آیت‌الله حاج شیخ هاشم قزوینى(1339ش) فراگرفت.
برجسته‌ترین استاد ایشان، عالم ربانى و استاد معارف قرآنى، آیت‌الله میرزا مهدى اصفهانى(1303- 1365ق.) بود. ایشان علاوه بر فراگیرى مباحث تخصصى(خارج) فقه و اصول فقه(به ویژه آراى نوین آیت‌الله شیخ محمدحسین نائینى، استاد اصولى آیت‌الله اصفهانى)، آراى اصولى میرزاى اصفهانى و نیز معارف اعتقادى بر پایه مکتب اهل‌بیت(ع) را در محضر این استاد کم‌نظیر فراگرفت و تا آخر عمر وى از محضرش در علم و عمل کسب فیض کرد. از آن پس بود که ایشان در زمره ارکان جنبش معاصر علمى حوزه خراسان در احیاى روش اهل‌بیت(ع) در شناخت معارف اسلامى قرار گرفت، جنبشى که بعدها به مکتب معارفى خراسان یا مکتب تفکیک شهرت یافت.
بنیان‌گذار اصلى این جنبش، آیت‌الله میرزا مهدى اصفهانى در پى یک تحول روحى و شهود باطنى، از سلوک عرفانى روزگار خویش و مشرب فلسفى مرسوم روى تافت. وى با بازخوانى معارف اهل‌بیت(ع) در دین شناسى و رویکرد متکلمان و فقیهان شیعى در روش فهم معارف دینى، سامانى دوباره داد و صورت متکامل و جدیدى را عرضه داشت. اساس این رویکرد، استوار ساختن خدا شناسى، انسان شناسى، کیهان شناسى و سلوک معنوى بر بنیان آموزه‌هاى وحیانى قرآن و حدیث، و وانهادن فرضیه‌هاى رایج فلسفه موروثى و دستور العمل‌هاى تصوف و عرفان مصطلح است. وى پس از اخذ اجتهاد از استاد فقه و اصول خود، آیت‌الله نائینى از نجف رهسپار مشهد گردید.
در آن‌جا با غلبه علمى بر مخالفان مشى خویش و جانبداران عرفان صوفیانه و فلسفه رایج، سفره درس خویش را براى شاگردان خویش که برخى از مخالفان دیروز او بودند گسترد و آنها را با عمق مبانى خود آشنا کرد.
آیت‌الله مروارید یکى از این شاگردان بود که با کمى سن در کنار انبوه شاگردان و بزرگانى همچون استاد خود آیت‌الله حاج شیخ هاشم قزوینى و نیز آیت‌الله حاج شیخ مجتبى قزوینى و آیت‌الله حاج شیخ کاظم دامغانى پاى درس میرزا مى‌نشست.
آیت‌الله مروارید مدتى پس از فوت استاد خویش میرزا مهدى اصفهانى، به تدریس خارج فقه و معارف دینى پرداخت و قریب چهل سال بسیارى از دانشوران علوم و معارف اسلامى را از دروس و بیانات علمى خود بهره‌مند ساخت. در تدریس خارج فقه، هفته‌اى یک روز به شرح احادیث اخلاقى مى‌پرداخت. اینک بسیارى از این شاگردان، خود عالمانى برجسته و وارسته‌اند و مشغول تدریس دروس خارج فقه و اصول و اداره مؤسسات بزرگ پژوهشى علوم اسلامى هستند. برخى از اعضاى مجلس خبرگان رهبرى، نمایندگان ولى فقیه در استان‌ها و امامان جمعه نیز از جمله شاگردان ایشانند.
آن فقید سعید تسلطى کم‌نظیر بر معارف اهل‌بیت(ع) و تبحرى چشم‌گیر در تفسیر روایات و فقه الحدیث داشت. این تبحر، ایشان را در فقه و کلام بلند آوازه ساخته بود. بیشترین شهرت علمى ایشان، در تبیین و توضیح معارف کلامى - اعتقادى و ضوابط دین شناسى در مکتب اهل‌بیت(ع) به سبک استاد خویش است.
وفات
سرانجام ایشان در سن 96 سالگى در شامگاه سه‌شنبه نوزدهم شعبان المعظم 1425ق برابر با چهاردهم مهر 1383ش، درگذشت و پس از تشییع و اقامه نماز میت توسط آیت‌الله حاج میرزا علی فلسفی، طبق وصیتش در «رواق دارالسرور» حرم مطهر امام رضا علیه‌السلام به خاک سپرده شد.