نمایش مبدأ برای فرهنگ نظام: فارسی به فارسی، با ریشه‌شناسی و تلفظ واژه‌ها به خط اوستایی

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR31530J1.jpg
| عنوان =فرهنگ نظام: فارسی به فارسی، با ریشه شناسی و تلفظ واژه‌ها به خط اوستایی
| عنوان‌های دیگر =
|پدیدآورندگان 
| پدیدآوران = [[داعی‌‌الاسلام، محمدعلی]] (نویسنده)
|زبان 
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏‎‏/‎‏د‎‏2‎‏ف‎‏4 / 2956 PIR
| موضوع = فارسی – واژه‌نامه‌‎ها
|ناشر 
| ناشر = دانش
| مکان نشر =ایران - تهران
| سال نشر = 1362ش.

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE31530AUTOMATIONCODE
| چاپ =چاپ دوم
| شابک =
| تعداد جلد =5
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =20036
| پس از =
| پیش از =
}}
 
'''فرهنگ نظام ''' نوشته سید محمد علی اصفهانی ملقب  به داعی الاسلام ( م 1330ش) ) است. وی استاد دانشگاه دکن و مدرس ادبیات فارسی و صاحب هفته‌نامه دعوة الاسلام در بمبئی است. <ref> آقا بزرگ تهرانى، محمد محسن، ج 16، ص 219؛ فراهانى، حسن‏. ج2، ص 444 </ref> این اثر در موضوع ادبیات( لغت) به نگارش در آمده است.

نوشتار حاضر اولین کتاب لغت فارسی مشتمل بر واژگان عام است که نویسنده آن را به درخواست و تشویق پادشاه  دکن و بعد از تحقیق و تفحص چند ساله در مورد زبان عام مرسوم ایران و زبان ولایتی آن تدوین نموده است. <ref> دیباچه، ج 1، ص 2-3؛  فراهانی، حسن ، ج‏2، ص: 444  </ref>

وی در صدد بوده تا الفاظ به کار رفته در سه شعبه زبان فارسی (تکلم، نظم، نثر) را  که آثار دیگر فاقد آنند در این اثر گردآوری نماید، و همچنین گویش‌های مختلف تکلم زبان فارسی(زبان ولایتی) را که بالغ بر یکصد گونه با ویژگی‌های خاص برشمرده، مورد توجه قرار دهد. <ref> دیباچه، ج 1، ص 5 و ص 7</ref>

نویسنده در تدوین اثر امور زیر را مورد توجه قرار داده است. هر لفظ فرهنگ‌ها را که به زبان فارسی ولایتی بوده و برای وی محرز گردیده در ذیل معنی لفظ به آن زبان ولایتی اشاره کرده است. از آوردن الفاظ فاقد سند شعری و همچنین تکراری و مرکب پرهیز نموده است. الفاظ زند و پازند و اوستا را نیز نیاورده است. در تلفظ هر کلمه در موارد اختلاف تلفظ میان شهرهای ایران تلفظ تهرانی را برگزیده  است. همچنین هر لفظ مشکوکی که معلوم نبوده  فارسی محلی،  زندی، جعلی یا فارسی متروک است و فاقد سند شعری است در ذیل آن به فرهنگی که از آن گرفته شده اشاره شده است. <ref> رک: همان، ص 38 - 39</ref>

در ذکر الفاظ کتاب اصول زیر رعایت شده است. مشخص کردن زبان لفظ، تلفظ آن در حروف منفصل فارسی و حروف اعراب خط اوستا، معانی الفاظ، بیان استعمال در شعب زبان(تکلمی، نثر، نظمی)، آوردن امثله و شواهد معانی لفظ، بیان مشتقات الفاظ، روش مصدر مرکب ساختن از لفظ در صورت اسم بودن آن، ذکر مخفف و مبدل لفظ و اسم فاعل ترکیبی آن، ذکر مفرد و جمع الفاظ، آوردن مثل برای الفاظ و ذکر معنی مجازی مشهور آن در صورت که معنای مجازی داشته باشد. <ref> رک: همان، ص 41</ref>

نویسنده الفاظ نثری را از متون نثری، الفظ مخصوص شعری را از فرهنگ‌های پیش از خود و الفاظ تکلمی اعم از الفاظ عمومی و خصوصی را از تکلم که زبان زنده است و بدون نقل از هیچ فرهنگی  آورده است. <ref>رک: همان، ص 39</ref>


==پانویس ==
<references/>

==منابع مقاله==
#مقدمه و متن.
#آقا بزرگ تهرانى، محمد محسن‏، الذريعة إلى تصانيف الشيعة. قم. اسماعيليان‏. 1381ق. چاپ اول.
#فراهانى، حسن‏. روزشمار تاريخ معاصر ايران‏. تهران. مؤسسه مطالعات و پژوهشهاى سياسى‏. 1385ش. چاپ اول.

==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:مقالات آبان 01 گرنه زاده]]
[[رده:مقالات بارگذاری شده آذرماه 01 قربانی]]
[[رده:عدم صفحه و جدول آذرماه 01 قربانی]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده1]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]