أبوحيان و تفسيره البحر المحيط: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (A-esmaili@noornet.net صفحهٔ ابوحيان و تفسيره البحر المحيط را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به أبوحيان و تفسيره البحر المحيط منتقل کرد)

    نسخهٔ ‏۲ ژوئیهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۴:۴۷

    ابو حیان و تفسیره البحر المحیط
    نام کتاب ابو حیان و تفسیره البحر المحیط
    نام های دیگر کتاب البحر المحیط فی التفسیر. شرح
    پدیدآورندگان ابن ناصر البدر، بدر (نويسنده)
    زبان عربی
    کد کنگره ‏BP‎‏ ‎‏95‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏ب‎‏3‎‏082
    موضوع ابو حیان، محمد بن یوسف، 654 - 745ق. - نقد و تفسیر

    ابو حیان، محمد بن یوسف، 654 - 745ق. البحر المحیط فی التفسیر - نقد و تفسیر

    تفاسیر ادبی

    تفاسیر اهل سنت - قرن 8ق.

    ناشر مکتبة الرشد ناشرون
    مکان نشر ریاض - عربستان
    سال نشر 1420 هـ.ق
    کد اتوماسیون 10537


    «ابوحيان و تفسيره بحر المحيط» تأليف بدربن ناصرالبدر عضو هيأت علمى دانشگاه امام محمد بن مسعود به زبان عربى، گزارشى از زندگانى ابو حيان محمد يوسف الاندلسى متولد 745 ه‍- وتفسير او بحر المحيط مى باشد . بدين جهت كه صاحب تفسير از بزرگان مفسران اهل سنت است مؤلف بر خود لازم مى‌بيند كه گزارشى از آن ارائه دهند تا مورد استفاده همگان قرار گيرد .

    ساختار

    مؤلف پس از بررسى گزيده‌هاى نحوى ابوحيان در تفسير بحرالمحيط در خلال بحث به ويژگيهاى خاص اين تفسير از جهت علمى، جامعيت، تنوع مباحث و حسن استفاده از مصادر ، رساله‌اى در مورد ابوحيان و تفسيرش مى‌نويسد كه شامل يك مقدمه، دو فصل، خاتمه و فهرست اعلام و فهرست موضوعات است و با بيانى ساده، رعايت اختصار، نظم منطقى و با دقت در استناد، نگاشته شده است.

    گزارش محتوا

    در فصل اوّل زندگانى ابوحيان، نسبت و محل تولد، صفات، سفرها، اساتيد، شاگردان، تأليف‌ها و وفاتش بررسى شده است.

    در فصل دوم به زمان و مكان تأليف، روش تفسيرى، ارزش علمى، مصادر، جايگاه او در فرق و طائفه‌هاى معتزله، فلاسفه، صوفيه، شيعه باطنيه و ... واستفاده او از كتب سائر علماء و استفاده علماى بعدى از تفسير ايشان اشاره شده است.

    مؤلف در روش تفسيرى ابو حيان چنين نگاشته‌اند :ابوحيان در ابتداى كتاب پس از بررسى مفردات ،آياتى را كه وى آنها تفسير مى‌كند از جهت لغوى و احكام ادبى به سبب نزول آيه و نسخ، مناسبت و ارتباط آن با آيات قبلى و قرائات آيه به همراه توجيه آن در علم عربى، اقوال علماء متقدم و متأخّر در فهم آيه مى پردازد . ايشان با رعايت اختصار اهتمام درعدم تكرار مباحث داشته ، بدين جهت در بسيارى از موارد، تحقيق موضوع را به جاى ديگرى حواله كرده و در ادامه به اقوال علماى چهارگانه و غير ايشان هم اشاره كرده است. جائيكه حكم، غريب و خلاف مشهور است ادلّه و مقتضاى دليل آمده است سپس فوائد بيانى و بديع آيات را به طور خلاصه بررسى و در آخر آيات مضمون آيات را به طور خلاصه آورده‌اند.

    به نظر ابوحيان براى تفسير احتياج به هفت مسأله ضرورى است؛ آشنايى با علم لغت و احكام، ادبيان عرب و علم بيان و بديع و تعيين مبهم، تبيين مجمل، سبب نزول، نسخ و شناخت اجمال و تبيين، عموم و خصوص، اطلاق و تقييد، دلالت امر و نهى و كلام در آنچه بر خداوند ممكن است، واجب است و محال است.

    وضعيت كتاب

    در آخر كتاب فهرست اعلام و فهرست موضوعات، آمده، و در پاورقى به آدرس آيات، روايات، مطالب نقل شده و هم چنين توضيح برخى لغات، اصطلاحات، اماكن و شرح مختصر بعضى اعلام اشاره شده است.


    پیوندها

    مطالعه کتاب ابو حیان و تفسیره البحر المحیط در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور