العقود الفضية في أصول الإباضية: تفاوت میان نسخه‌ها

از مسائلی که اباضیه نسبت به آن نظر داده‌اند، بحث خلود فاسقان بدون توبه در آتش جهنم است. در این مسئله آنان با سعد مالکی موافقند. گفته شده شافعی نیز با آنان در این امر موافقت دارد. آیات شریفه «إِنَّ اللَّـهَ لَا يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ بِهِ وَ يَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَن يَشَاءُ» در آیات 48 و 116 سوره نساء، درباره کسی است که از گناهش توبه کرده باشد و جواز مغفرت بدون توبه در این آیه شریفه سودی نمی‌رساند. این قول جابر بن زید در تفسیر آیه است. او برای این ادعا به آیات 17 و 18 سوره مبارکه نساء استشهاد می‌کند. آنجا که خداوند می‌فرماید: إِنَّمَا التَّوْبَةُ عَلَى اللَّـهِ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السُّوءَ بِجَهَالَةٍ ثُمَّ يَتُوبُونَ مِن قَرِيبٍ فَأُولَـئِكَ يَتُوبُ اللَّـهُ عَلَيْهِمْ ۗ وَ كَانَ اللَّـهُ عَلِيمًا حَكِيمًا ﴿١٧﴾ وَ لَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ حَتَّى إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ إِنِّي تُبْتُ الْآنَ وَ لَا الَّذِينَ يَمُوتُونَ وَ هُمْ كُفَّارٌ ۚ أُولَـئِكَ أَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا ﴿١٨﴾؛ «توبه، نزد خداوند، تنها براى كسانى است كه از روى نادانى مرتكب گناه می‌شوند، سپس به‌زودی توبه مى‎كنند؛ اينانند كه خدا توبه‌شان را مى‎پذيرد و خداوند داناى حكيم است. (۱۷) و توبه كسانى كه گناه مى‎كنند تا وقتی‌که مرگ يكى از ايشان در رسد، مى‌گويد: «اكنون توبه كردم»، پذيرفته نيست؛ و [نيز توبه‎] كسانى كه در حال كفر می‌ميرند، پذيرفته نخواهد بود، آنانند كه برایشان عذابى دردناك آماده كرده‌ايم. (۱۸)». قول متعزله نیز همین است. همچنین خدای متعال در آیه 93 از سوره نساء فرموده: وَ مَن يَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُّتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِيهَا وَ غَضِبَ اللَّـهُ عَلَيْهِ وَ لَعَنَهُ وَ أَعَدَّ لَهُ عَذَابًا عَظِيمًا؛ و هر كس عمداً مؤمنى را بكشد، كيفرش دوزخ است كه در آن ماندگار خواهد بود؛ و خدا بر او خشم مى‌گيرد و لعنتش مى‎كند و عذابى بزرگ برایش آماده ساخته است. همچنین داریم: وَ مَن يَعْصِ اللَّـهَ وَ رَسُولَهُ فَإِنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ﴿سوره جن: ٢٣﴾ یعنی: و هر كس خدا و پيامبرش را نافرمانى كند قطعاً آتش دوزخ براى اوست و جاودانه در آن خواهند ماند. بعلاوه اینکه خداوند در سوره مؤمنون پس از ذکر زنا و قتل نفس و اینکه مرتکبان این کارها دچار گناه شده‌اند و عذابشان مضاعف است و در آتش جاودانند، فرموده: مگر آنان که توبه کرده باشند؛... وَ مَن يَفْعَلْ ذَلِكَ يَلْقَ أَثَامًا ﴿٦٨﴾ يُضَاعَفْ لَهُ الْعَذَابُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ يَخْلُدْ فِيهِ مُهَانًا ﴿٦٩﴾ إِلَّا مَن تَابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُولَـئِكَ يُبَدِّلُ اللَّـهُ سَيِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ ۗ وَ كَانَ اللَّـهُ غَفُورًا رَّحِيمًا ﴿٧٠﴾ و هر كس این‌ها را انجام دهد سزايش را دريافت خواهد كرد. (۶۸) براى او در روز قيامت عذاب دوچندان می‌شود و پيوسته در آن خوار می‌ماند. (۶۹) مگر كسى كه توبه كند و ايمان آورد و كار شايسته كند. پس خداوند بدی‌هایشان را به نیکی‌ها تبديل مى‎كند و خدا همواره آمرزنده مهربان است (۷۰).<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38971/2/285 متن کتاب، ص285-286]</ref>