الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده دوم
اوضاع سياسى، اجتماعى و فرهنگى شيعه در غيبت صغرى اثر حسن حسین‌زاده شانه‌چى، دوره نزدیک به يك‌صد ساله كه با غيبت امام دوازدهم(عج) در 260ق آغاز و با درگذشت آخرين نائب، به سال 329ق ختم مى‌گردد را، معرفى مى‌نمايد. كتاب به زبان فارسی و در سال 1386ش نوشته شده است. پرداختن به يكى از مقاطع حساس تاريخ شيعه كه در سير تفكر اعتقادى و سياسى شيعى به شدت تأثيرگذار بوده، باعث اهميت كتاب شده است.
تحولاتى كه در عرصه سياسى و فرهنگى جهان اسلام در دوران غيبت صغرى به وقوع پيوست، بر جامعه شيعه بى‌تأثير نبود و در پاره‌اى موارد مى‌توان تأثيرات مثبت و منفى اين تحولات را به طور مستقيم بر جامعه شيعه مشاهده كرد، از اين رو، نویسنده در دوم، در چهار بخش، براى شناخت دقيق‌تر و بهتر وضعيت شيعه در اين عصر، نگاهى اجمالى به وضعيت جهان اسلام در اين دوران افكنده است: وضعيت سياسى، وضعيت دينى و علمى، حوزه‌هاى فعال علمى و فعاليت‌ها و دستاوردها.
موضع‌گيرى سياسى شيعه امامى در عصر غيبت صغرى، مبنى بر دورى گزيدن از هر گونه حركت و فعاليت سياسى بود، امام ديگر فرقه‌هاى شيعى، در عرصه‌هاى سياسى، فعالیت‌های گسترده‌اى داشتند كه در سوم، به اختصار به گوشه‌اى از وضعيت سياسى دو فرقه زيديه و اسماعيليه و دولت‌هایشان، در كنار بررسى وضعيت سياسى شیعیان امامى اشاره شده است.
جغرافياى انسانى شيعه در عصر غيبت در شهرهاى مختلف بلاد اسلامى، با توجه به موقعيت‌هاى سياسى، اجتماعى و تراكم جمعيت، در چهارم، مورد بررسى قرار گرفته و بعد از بيان موقعيت اجتماعى آنان در زمينه زندگى شهرى، جايگاه اجتماعى، خاندان‌هاى شيعى و وضعيت معيشتى، به اختصار به پيدايش انشعابات فرقه‌اى پس از شهادت امام حسن عسکری(ع)؛ از جمله واقفيه، جعفريه و محمديه و عملكرد نائبان خاص در هدايت و رهبرى جامعه شيعه پرداخته شده است.