جریان سیاستنامه نویسی در تاریخ اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران (همبستگی اقتصاد و سیاست و اندیشه): تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'نامه ها ' به 'نامهها ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' می ب' به ' میب') |
||
(۹ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''جریان سیاستنامهنویسی در تاریخ اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران (همبستگی اقتصاد و سیاست و اندیشه)''' تألیف [[مرادی طادی، محمدرضا|محمدرضا مرادی طادی]]؛ تحقیق پیش رو تتبعی است در تاریخ اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران اسلامی؛ که خود را وقف واکاوی وجوهات مختلف بخش کوچکی از آن کرده است. پرسشی که تمام این تحقیق پیرامون آن شکل گرفته است از جهاتی بسیار ساده است: سیاستنامه نویسی؟ ولی وقتی کار آغاز میشود و محقق پای در اقیانوس متون و | '''جریان سیاستنامهنویسی در تاریخ اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران (همبستگی اقتصاد و سیاست و اندیشه)''' تألیف [[مرادی طادی، محمدرضا|محمدرضا مرادی طادی]]؛ تحقیق پیش رو تتبعی است در تاریخ اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران اسلامی؛ که خود را وقف واکاوی وجوهات مختلف بخش کوچکی از آن کرده است. پرسشی که تمام این تحقیق پیرامون آن شکل گرفته است از جهاتی بسیار ساده است: سیاستنامه نویسی؟ ولی وقتی کار آغاز میشود و محقق پای در اقیانوس متون و رسالهها و نظریات و عقاید میگذارد به عینه میبیند که علی رغم تلاشهای بسیاری که در یک سدهی گذشته در حوزهی تاریخ نگاری اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران و اسلام انجام شده است اما معهذا هنوز هم نقاط تاریک متعددی در این زمینه وجود دارد. از این رو محقق در فرایند تحقیق با پرسشهای متعدد دیگری نیز روبرو میشود و در مییابد که سیاستنامهها در همبستگی سه عامل اقتصاد، سیاست و اندیشه شکل گرفتهاند. بنابراین طبقات اجتماعی و الگوهای معیشتی مسلط در سدههای میانه و اندیشهی ایرانشهری؛ زمینه ساز تولید و بازتولید سیاستنامه نویسی بودهاند. | ||
==ساختار و گزارش محتوا== | ==ساختار و گزارش محتوا== | ||
تحقیق پیش رو تتبعی است در تاریخ اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران اسلامی؛ که خود را وقف واکاوی وجوهات مختلف بخش کوچکی از آن کرده است. پرسشی که تمام این تحقیق پیرامون آن شکل گرفته است از جهاتی بسیار ساده است: سیاستنامه نویسی؟ اما اگرچه در بدایت امر ساده | تحقیق پیش رو تتبعی است در تاریخ اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران اسلامی؛ که خود را وقف واکاوی وجوهات مختلف بخش کوچکی از آن کرده است. پرسشی که تمام این تحقیق پیرامون آن شکل گرفته است از جهاتی بسیار ساده است: سیاستنامه نویسی؟ اما اگرچه در بدایت امر ساده مینماید ولی وقتی کار آغاز میشود و محقق پای در اقیانوس متون و رسالهها و نظریات و عقاید میگذارد به عینه میبیند که علی رغم تلاشهای بسیاری که در یک سدهی گذشته در حوزهی تاریخ نگاری اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران و اسلام انجام شده است اما معهذا هنوز هم نقاط تاریک متعددی در این زمینه وجود دارد. لذا آن خوش بینی اولیه با محک واقعیت زائل میشود و پرسش آغازین سهل و ممتنع مینماید. برای نمونه، محقق در فرایند تحقیق با پرسش هایی متعدد و متکثر روبرو میشود که در ادبیات موضوعی این حوزه - سیاستنامه پژوهی - عموما، و حتی گاه ابدا، هیچ اشارهای بدانها نشده است و غالبا به تکراریات بسنده شده است. پرسش از خاستگاه اجتماعی سیاستنامه نویسی طبقاتی که حاملان تاریخی آن بودهاند، ساختارهای اقتصادیای که بر روند تولید، بازتولید، توقف یا زوال آنها موثر بودهاند، و شاید مهمترین نکته، چگونگی قرائت و فهم مفاهیم سیاستنامهای و پویامندیهای درونی آن. این اثر تلاشی است کوچک برای پاسخ دادن به چنین پرسش هایی و پرداختن به چنین دغدغه هایی. در همین راستا و برای پاسخ دادن به آن پرسشها و چنان دغدغه مندی هایی، پرسش از سرشت سیاستنامه نویسی، در همبستگی سه مؤلفه اقتصاد و سیاست و اندیشه، و کشف منطق درونی سیاستنامه نویسی موضوع این پژوهش قرار گرفته است. در اینجا عبارت «کشف منطق درونی سیاستنامه نویسی» در تاریخ اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران اسلامی حائز اهمیت بسیار است چرا که عمدهترین وجه افتراق این پژوهش با آثار استاد طباطبایی است. مؤلف برخلاف ایشان از بنیانهای ایرانشهری آغاز کرده است اما سیاستنامه نویسی را نه بسان صرف تداوم آن سرچشمهی فکری قلمداد نکرده بلکه آن را در بستر مناسبات عینی و ساختارهای اقتصادی - اجتماعی - سیاسی سدههای میانه و بر مبنای منطق درونی تولید و بازتولیدشان تحلیل کرده است. | ||
طبق فرضیهی تحقیق، سیاس نامهها در همبستگی سه عامل پیش گفته، شکل گرفتهاند. بنابراین از نظر | طبق فرضیهی تحقیق، سیاس نامهها در همبستگی سه عامل پیش گفته، شکل گرفتهاند. بنابراین از نظر مؤلف، طبقات اجتماعی، الگوهای معیشتی مسلط در سدههای میانه و اندیشهی ایرانشهری (به عنوان سه متغیر مستقل)، زمینه ساز تولید و بازتولید - و شاید نهایتا توقف و «زوال» - سیاستنامه نویسی (به عنوان متغیر وابسته) بودهاند. | ||
مطالب کتاب در 6 فصل ارائه گردیده است: | مطالب کتاب در 6 فصل ارائه گردیده است: | ||
خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
فصل دوم: هنگامهی تدوین - این فصل به وجود یا عدم پدیدهی سیاست نامه نویسی در تاریخ پرداخته است. این فصل با تشکیک مشهور منکران علیه وجود سیاست نامه نویسی - و متعاقبا قائلان به عدم وجود چیزی به نام «ایران» - آغاز میشود و میکوشد تا با داده پژوهیهای بسیار و متعدد جریان سیاست نامه نویسی، گسترهی آن، حاملان اجتماعیاش و منابع فکریاش را نشان دهد. | فصل دوم: هنگامهی تدوین - این فصل به وجود یا عدم پدیدهی سیاست نامه نویسی در تاریخ پرداخته است. این فصل با تشکیک مشهور منکران علیه وجود سیاست نامه نویسی - و متعاقبا قائلان به عدم وجود چیزی به نام «ایران» - آغاز میشود و میکوشد تا با داده پژوهیهای بسیار و متعدد جریان سیاست نامه نویسی، گسترهی آن، حاملان اجتماعیاش و منابع فکریاش را نشان دهد. | ||
فصل سوم: مبانی نظری اندیشهی سیاسی جریان سیاست نامه نویسی - این فصل به پنج مؤلفهی بنیادین متون سیاست | فصل سوم: مبانی نظری اندیشهی سیاسی جریان سیاست نامه نویسی - این فصل به پنج مؤلفهی بنیادین متون سیاست نامهای، طیف معنایی شان، نحوهی ارتباطشان با یکدیگر پرداخته و کوشیده است تا معیاری معرفت شناختی برای تشخیص و تعیین متون موسوم به سیاست نامه فراهم کند. | ||
فصل چهارم: وجوه اقتصادی سیاست نامه نویسی - این فصل به بررسی اندیشهی اقتصادی دورهی میانه، شیوههای معیشت، بازتاب مفهومی شان در متون سیاست | فصل چهارم: وجوه اقتصادی سیاست نامه نویسی - این فصل به بررسی اندیشهی اقتصادی دورهی میانه، شیوههای معیشت، بازتاب مفهومی شان در متون سیاست نامهای، و تحلیل وجود اقتصادی سیاست نامهها پرداخته است و در همین زمینه توانسته زوایای جدیدی را بر روی سیاست نامه پژوهی بگشاید. | ||
فصل پنجم: طبقات اجتماعی در ایران (اواخر ساسانی و سدههای نخستین) - این فصل به طبقات اجتماعی، نقششان در تولید سیاست | فصل پنجم: طبقات اجتماعی در ایران (اواخر ساسانی و سدههای نخستین) - این فصل به طبقات اجتماعی، نقششان در تولید سیاست نامهها، و تبعات روشی این رابطه برای بازتفسیرشان پرداخته است. در این فصل رابطهای معنادار میان بستر اجتماعی و متون تولیدی برقرار شده است و به نظر میرسد که توانسته به گونهای از جامعهشناسی متن دست یافته باشد. در نتیجه گیری این فصل نیز بر امکانهای جدیدی در این حوزهی تحقیقی تأکید شده است. | ||
فصل ششم: الگوی حکمرانی در سیاست نامه نویسی - این فصل با تحلیل چهار رکن سازمان حکومت، و شیوههای اداره شان، به تشریح الگوی حکمرانی در متون جریان سیاست نامه نویسی پرداخته است. در این فصل تلاش شده است که نه تنها الکویی منسجم از سازمان حکمرانی ایرانشهری ارائه شود بلکه با ارجاعی به مبانی فکری اندیشهی سیاسی ایرانشهری، بر انسجام منطقی این دسته متون بیش از پیش تأیید و تأکید شده است. | فصل ششم: الگوی حکمرانی در سیاست نامه نویسی - این فصل با تحلیل چهار رکن سازمان حکومت، و شیوههای اداره شان، به تشریح الگوی حکمرانی در متون جریان سیاست نامه نویسی پرداخته است. در این فصل تلاش شده است که نه تنها الکویی منسجم از سازمان حکمرانی ایرانشهری ارائه شود بلکه با ارجاعی به مبانی فکری اندیشهی سیاسی ایرانشهری، بر انسجام منطقی این دسته متون بیش از پیش تأیید و تأکید شده است. | ||
در نهایت تحقیق با تعریف سیاست نامه نویسی و جریان آن، امکانهای تعمیم | در نهایت تحقیق با تعریف سیاست نامه نویسی و جریان آن، امکانهای تعمیم دادهها، پیگیری برخی از فرضیهها، و نسبت تحقیق با دیگر ادبیات پژوهشی این حوزه به نتیجه گیری رسیده است.<ref> [https://www.historylib.com/books/2312 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref> | ||
==پانويس == | ==پانويس == |
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۳۰
جریان سیاستنامهنویسی در تاریخ اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران (همبستگی اقتصاد و سیاست و اندیشه) | |
---|---|
پدیدآوران | مرادی طادی، محمدرضا (نویسنده) |
ناشر | نشر تمدن علمی |
مکان نشر | تهران |
سال نشر | ۱۳۹۶ش |
شابک | 978-600-8127-53-6 |
موضوع | علوم سیاسی ^aایران - تاریخ,اسلام و سیاست ^aایران - تاریخ,طبقات اجتماعی^aایران - تاریخ |
کد کنگره | JA۸۴/الف۹،م۴ |
جریان سیاستنامهنویسی در تاریخ اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران (همبستگی اقتصاد و سیاست و اندیشه) تألیف محمدرضا مرادی طادی؛ تحقیق پیش رو تتبعی است در تاریخ اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران اسلامی؛ که خود را وقف واکاوی وجوهات مختلف بخش کوچکی از آن کرده است. پرسشی که تمام این تحقیق پیرامون آن شکل گرفته است از جهاتی بسیار ساده است: سیاستنامه نویسی؟ ولی وقتی کار آغاز میشود و محقق پای در اقیانوس متون و رسالهها و نظریات و عقاید میگذارد به عینه میبیند که علی رغم تلاشهای بسیاری که در یک سدهی گذشته در حوزهی تاریخ نگاری اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران و اسلام انجام شده است اما معهذا هنوز هم نقاط تاریک متعددی در این زمینه وجود دارد. از این رو محقق در فرایند تحقیق با پرسشهای متعدد دیگری نیز روبرو میشود و در مییابد که سیاستنامهها در همبستگی سه عامل اقتصاد، سیاست و اندیشه شکل گرفتهاند. بنابراین طبقات اجتماعی و الگوهای معیشتی مسلط در سدههای میانه و اندیشهی ایرانشهری؛ زمینه ساز تولید و بازتولید سیاستنامه نویسی بودهاند.
ساختار و گزارش محتوا
تحقیق پیش رو تتبعی است در تاریخ اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران اسلامی؛ که خود را وقف واکاوی وجوهات مختلف بخش کوچکی از آن کرده است. پرسشی که تمام این تحقیق پیرامون آن شکل گرفته است از جهاتی بسیار ساده است: سیاستنامه نویسی؟ اما اگرچه در بدایت امر ساده مینماید ولی وقتی کار آغاز میشود و محقق پای در اقیانوس متون و رسالهها و نظریات و عقاید میگذارد به عینه میبیند که علی رغم تلاشهای بسیاری که در یک سدهی گذشته در حوزهی تاریخ نگاری اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران و اسلام انجام شده است اما معهذا هنوز هم نقاط تاریک متعددی در این زمینه وجود دارد. لذا آن خوش بینی اولیه با محک واقعیت زائل میشود و پرسش آغازین سهل و ممتنع مینماید. برای نمونه، محقق در فرایند تحقیق با پرسش هایی متعدد و متکثر روبرو میشود که در ادبیات موضوعی این حوزه - سیاستنامه پژوهی - عموما، و حتی گاه ابدا، هیچ اشارهای بدانها نشده است و غالبا به تکراریات بسنده شده است. پرسش از خاستگاه اجتماعی سیاستنامه نویسی طبقاتی که حاملان تاریخی آن بودهاند، ساختارهای اقتصادیای که بر روند تولید، بازتولید، توقف یا زوال آنها موثر بودهاند، و شاید مهمترین نکته، چگونگی قرائت و فهم مفاهیم سیاستنامهای و پویامندیهای درونی آن. این اثر تلاشی است کوچک برای پاسخ دادن به چنین پرسش هایی و پرداختن به چنین دغدغه هایی. در همین راستا و برای پاسخ دادن به آن پرسشها و چنان دغدغه مندی هایی، پرسش از سرشت سیاستنامه نویسی، در همبستگی سه مؤلفه اقتصاد و سیاست و اندیشه، و کشف منطق درونی سیاستنامه نویسی موضوع این پژوهش قرار گرفته است. در اینجا عبارت «کشف منطق درونی سیاستنامه نویسی» در تاریخ اندیشهی سیاسی سدههای میانهی ایران اسلامی حائز اهمیت بسیار است چرا که عمدهترین وجه افتراق این پژوهش با آثار استاد طباطبایی است. مؤلف برخلاف ایشان از بنیانهای ایرانشهری آغاز کرده است اما سیاستنامه نویسی را نه بسان صرف تداوم آن سرچشمهی فکری قلمداد نکرده بلکه آن را در بستر مناسبات عینی و ساختارهای اقتصادی - اجتماعی - سیاسی سدههای میانه و بر مبنای منطق درونی تولید و بازتولیدشان تحلیل کرده است.
طبق فرضیهی تحقیق، سیاس نامهها در همبستگی سه عامل پیش گفته، شکل گرفتهاند. بنابراین از نظر مؤلف، طبقات اجتماعی، الگوهای معیشتی مسلط در سدههای میانه و اندیشهی ایرانشهری (به عنوان سه متغیر مستقل)، زمینه ساز تولید و بازتولید - و شاید نهایتا توقف و «زوال» - سیاستنامه نویسی (به عنوان متغیر وابسته) بودهاند.
مطالب کتاب در 6 فصل ارائه گردیده است:
فصل اول: نظریه و روش - این فصل به تعیین قاب تحلیلی و تفسیری خودش پرداخته است و با مقایسهای انتقادی میان دو روش خوانش متن و نگاهی به شیوههای فهم و روایت تاریخ، کوشیده است تا متناسب با موضوع و گسترهی کار این تحقیق، قابی نظری - تحلیلی را تعریف کند.
فصل دوم: هنگامهی تدوین - این فصل به وجود یا عدم پدیدهی سیاست نامه نویسی در تاریخ پرداخته است. این فصل با تشکیک مشهور منکران علیه وجود سیاست نامه نویسی - و متعاقبا قائلان به عدم وجود چیزی به نام «ایران» - آغاز میشود و میکوشد تا با داده پژوهیهای بسیار و متعدد جریان سیاست نامه نویسی، گسترهی آن، حاملان اجتماعیاش و منابع فکریاش را نشان دهد.
فصل سوم: مبانی نظری اندیشهی سیاسی جریان سیاست نامه نویسی - این فصل به پنج مؤلفهی بنیادین متون سیاست نامهای، طیف معنایی شان، نحوهی ارتباطشان با یکدیگر پرداخته و کوشیده است تا معیاری معرفت شناختی برای تشخیص و تعیین متون موسوم به سیاست نامه فراهم کند.
فصل چهارم: وجوه اقتصادی سیاست نامه نویسی - این فصل به بررسی اندیشهی اقتصادی دورهی میانه، شیوههای معیشت، بازتاب مفهومی شان در متون سیاست نامهای، و تحلیل وجود اقتصادی سیاست نامهها پرداخته است و در همین زمینه توانسته زوایای جدیدی را بر روی سیاست نامه پژوهی بگشاید.
فصل پنجم: طبقات اجتماعی در ایران (اواخر ساسانی و سدههای نخستین) - این فصل به طبقات اجتماعی، نقششان در تولید سیاست نامهها، و تبعات روشی این رابطه برای بازتفسیرشان پرداخته است. در این فصل رابطهای معنادار میان بستر اجتماعی و متون تولیدی برقرار شده است و به نظر میرسد که توانسته به گونهای از جامعهشناسی متن دست یافته باشد. در نتیجه گیری این فصل نیز بر امکانهای جدیدی در این حوزهی تحقیقی تأکید شده است.
فصل ششم: الگوی حکمرانی در سیاست نامه نویسی - این فصل با تحلیل چهار رکن سازمان حکومت، و شیوههای اداره شان، به تشریح الگوی حکمرانی در متون جریان سیاست نامه نویسی پرداخته است. در این فصل تلاش شده است که نه تنها الکویی منسجم از سازمان حکمرانی ایرانشهری ارائه شود بلکه با ارجاعی به مبانی فکری اندیشهی سیاسی ایرانشهری، بر انسجام منطقی این دسته متون بیش از پیش تأیید و تأکید شده است.
در نهایت تحقیق با تعریف سیاست نامه نویسی و جریان آن، امکانهای تعمیم دادهها، پیگیری برخی از فرضیهها، و نسبت تحقیق با دیگر ادبیات پژوهشی این حوزه به نتیجه گیری رسیده است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران