قرآن ثقل اکبر: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'زمخشرى' به 'زمخشرى ')
    جز (جایگزینی متن - 'ابن‌ مالک، محمد بن عبدالله' به 'ابن مالک، محمد بن عبدالله')
     
    (۴۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR10573J1.jpg|بندانگشتی|قرآن ثقل اکبر]]
    | تصویر =NUR10573J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =قرآن ثقل اکبر
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =
    |-
    | پدیدآوران =  
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|قرآن ثقل اکبر
    [[کمالی دزفولی، سید علی]] (نویسنده)
    |-
    | زبان =فارسی
    |نام های دیگر کتاب
    | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏69‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ک‎‏8‎‏ق‎‏4
    |data-type='otherBookNames'|
    | موضوع =
    |-
    تفاسیر - مطالعات تطبیقی
    |پدیدآورندگان
    |data-type='authors'|[[کمالی دزفولی، علی]] (نويسنده)
    |-
    |زبان  
    |data-type='language'|فارسی
    |-
    |کد کنگره  
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏69‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ک‎‏8‎‏ق‎‏4
    |-
    |موضوع  
    |data-type='subject'|تفاسیر - مطالعات تطبیقی


    قرآن - علوم قرآنی
    قرآن - علوم قرآنی
    خط ۲۸: خط ۱۷:


    قرآن - وحی
    قرآن - وحی
    |-
    | ناشر =
    |ناشر  
    اسوه
    |data-type='publisher'|اسوه
    | مکان نشر =قم - ایران
    |-
    | سال نشر = 1372 ش  
    |مکان نشر  
    |data-type='publishPlace'|قم - ایران
    |-
    |سال نشر  
    |data-type='publishYear'| 1372 هـ.ش  
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE10573AUTOMATIONCODE
    |}
    </div>


    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10573AUTOMATIONCODE
    | چاپ =1
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =10573
    | کتابخوان همراه نور =10573
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پیش از =
    }}


    آنگونه كه نويسنده دانشمند جناب آقاى مرحوم كمالى دزفولى در مقدمه چاپ اول (انتشارات كتابخانه صدر) نگاشته: «اين كتاب در حقيقت جلد سوم قانون تفسير به حساب مى‌آيد.» به عبارت ديگر، مجموعه سه جلدى تاليفات علوم القرآن استاد با انجام اين اثر، تكميل شده كه با استخاره به قرآن، آن را، قرآن ثقل اكبر، نام نهادند، اين اثر، مرجعى بسيار سودمند و مفيد براى استفاده طالبان و محققان علوم و معارف قرآنى است، چرا كه حاوى نكات و معانى ادوات، شرح و بسط علوم بلاغى و مسائل ادبى و معارف تمهيدى مورد نياز در تحقيقات قرآنى ميباشد.
    '''قرآن ثقل اکبر'''، اثر  [[کمالی دزفولی، سید علی|علی کمالی دزفولی]]، جلد سوم از کتاب قانون تفسیر اوست که مرجعی سومند برای استفاده از طالبان و محققان علوم و معارف قرآنی به شمار می‌رود.
    آنگونه كه نویسنده، در مقدمه چاپ اول (انتشارات كتابخانه صدر) نگاشته: «اين كتاب در حقيقت جلد سوم قانون تفسير به حساب مى‌آيد.» به عبارت ديگر، مجموعه سه جلدى تأليفات علوم القرآن استاد با انجام اين اثر، تكميل شده كه با استخاره به قرآن، آن را، قرآن ثقل اكبر، نام نهادند، اين اثر سودمند، حاوى نكات و معانى ادوات، شرح و بسط علوم بلاغى و مسائل ادبى و معارف تمهيدى مورد نياز در تحقيقات قرآنى می‌باشد.


    == ساختار و گزارش محتوا ==
    == ساختار و گزارش محتوا ==




    كتاب در اولين چاپ، داراى شش بخش بوده اما در چاپ اخير (انتشارات اسوه) بخش اول آن با عنوان قرآن (در 24 صفحه) و قسمتهايى از بخش ششم و از همه مهمتر، مقدمه مفصل اثر حذف گرديده و بدين ترتيب كتاب بدون تمهيد آغاز ميشود. البته در چاپ اسوه داراى ملحقى مفصل به نام نمونه تفاسير مهم (در 303 صفحه) و فهرستى منظم و دقيق است. پس به طور اجمال ميتوان گفت چاپ در دسترس (اسوه)، داراى دو قسمت و در قسمت اول داراى چهار بخش ميباشد كه عبارتند از:
    كتاب در اولين چاپ، داراى شش بخش بوده اما در چاپ اخير (انتشارات اسوه) بخش اول آن با عنوان قرآن (در 24 صفحه) و قسمتهايى از بخش ششم و از همه مهمتر، مقدمه مفصل اثر حذف گرديده و بدين ترتيب كتاب بدون تمهيد آغاز می‌شود. البته در چاپ اسوه داراى ملحقى مفصل به نام نمونه تفاسير مهم (در 303 صفحه) و فهرستى منظم و دقيق است. پس به طور اجمال می‌توان گفت چاپ در دسترس (اسوه)، داراى دو قسمت و در قسمت اول داراى چهار بخش می‌باشد كه عبارتند از:


    بخش اول: معانى ادوات، از همزه تا حرف الياء.
    بخش اول: معانى ادوات، از همزه تا حرف الياء.
    خط ۵۵: خط ۴۵:
    ادواتى كه مفسر نيازمند دانستن آنهاست، عبارتند از: حروف، آنچه از اسماء افعال و ظروف همانند حروفند.  
    ادواتى كه مفسر نيازمند دانستن آنهاست، عبارتند از: حروف، آنچه از اسماء افعال و ظروف همانند حروفند.  


    مولف دانستن معانى ادوات و موارد استعمال آنها را از مقدمات مهم تفسير ميداند زيرا با اختلاف وضع آنها در كلام، فهم و استنباط دگرگون مى شود. و دانستن معانى كامل ادوات را زير بناى شناخت اعجاز قرآن ميداند.
    مؤلف دانستن معانى ادوات و موارد استعمال آنها را از مقدمات مهم تفسير می‌داند زيرا با اختلاف وضع آنها در كلام، فهم و استنباط دگرگون می‌شود. و دانستن معانى كامل ادوات را زير بناى شناخت اعجاز قرآن می‌داند.


    وى وجوه معنائى و موارد استعمال هر يك از ادوات را بيان كرده، و در آن از اقوال اديبانى و مفسرانى مانند ابن هشام، سيوطى، [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] ، ابن مالك، شيخ طوسى، فخر رازى، و.... استفاده مينمايد. سپس با مثالهاى قرآنى مختلف آن را بررسى ميكند.  
    وى وجوه معنائى و موارد استعمال هر يك از ادوات را بيان كرده، و در آن از اقوال اديبانى و مفسرانى مانند ابن هشام، سيوطى، [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]، [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]]، شيخ طوسى، [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]]، و.... استفاده می‌نماید. سپس با مثالهاى قرآنى مختلف آن را بررسى می‌كند.  


    بخش دوم: علوم بلاغت كه خود شامل مباحثى مانند: عام و خاص، ايجاز و اطناب، تشبيه و استعاره، كنايه، تعريض، مجاز و...
    بخش دوم: علوم بلاغت كه خود شامل مباحثى مانند: عام و خاص، ايجاز و اطناب، تشبيه و استعاره، كنايه، تعريض، مجاز و...


    ايشان معتقدند براى پى بردن، به بلاغت و اعجاز قرآن و تفسير آن، آگاهى از علوم بلاغت واجب است، و يكى از شرائط مفسّر، دانستن علوم بلاغت در حدّ كامل ميباشد. سپس نمونه‌اى از موارد توقّف تفسير قرآن بر علوم بلاغت را ياد مى‌كند تا ثابت شود كه بدون آگاهى بر علوم بلاغت فهم كامل قرآن، امكان‌پذير نخواهد بود.
    ايشان معتقدند براى پى بردن، به بلاغت و اعجاز قرآن و تفسير آن، آگاهى از علوم بلاغت واجب است، و يكى از شرائط مفسّر، دانستن علوم بلاغت در حدّ كامل می‌باشد. سپس نمونه‌اى از موارد توقّف تفسير قرآن بر علوم بلاغت را ياد مى‌كند تا ثابت شود كه بدون آگاهى بر علوم بلاغت فهم كامل قرآن، امكان‌پذير نخواهد بود.


    عام و خاص، مجمل و مبين، مطلق و مقيد، خبر و انشاء، حصر و اختصاص، ايجاز و اطناب، تشبيه، استعاره، كنايه و تعريض، مجاز و حقيقت، تقديم و تاخير و امثال از بحثهاى اين بخش مى باشند.
    عام و خاص، مجمل و مبين، مطلق و مقيد، خبر و انشاء، حصر و اختصاص، ايجاز و اطناب، تشبيه، استعاره، كنايه و تعريض، مجاز و حقيقت، تقديم و تاخير و امثال از بحثهاى اين بخش مى باشند.
    خط ۶۷: خط ۵۷:
    بخش سوم: مسائل متفرقه مانند: احكام ضمير، تذكير و تانيث، تعريف و تنكير، افراد و جمع، ترادف، وجوه و نظاير، مبهمات، خطابات، ترجمه قرآن به زبان‌هاى غير عربى و فواتح سور از جمله مباحث آن ميباشند.
    بخش سوم: مسائل متفرقه مانند: احكام ضمير، تذكير و تانيث، تعريف و تنكير، افراد و جمع، ترادف، وجوه و نظاير، مبهمات، خطابات، ترجمه قرآن به زبان‌هاى غير عربى و فواتح سور از جمله مباحث آن ميباشند.


    بخش چهارم: وحى و تنزيل؛ كه داراى مباحثى مانند: وحى و تنزيل، اقسام وحى، مقايسه ميان سه كتاب آسمانى موجود، صفات خداوند در تورات، اناجيل اربعه، الله واحد، معجزات، اسماء حسنى، حروف مقطعه ( فواتح سور)، شماره‌ى حروف و نقطه‌هاى قرآن و اشاره به برخى وجوه اعجاز قرآن از بحثهاى آن ميباشد.
    بخش چهارم: وحى و تنزيل؛ كه داراى مباحثى مانند: وحى و تنزيل، اقسام وحى، مقايسه ميان سه كتاب آسمانى موجود، صفات خداوند در تورات، اناجيل اربعه، الله واحد، معجزات، اسماء حسنى، حروف مقطعه (فواتح سور)، شماره‌ى حروف و نقطه‌هاى قرآن و اشاره به برخى وجوه اعجاز قرآن از بحثهاى آن می‌باشد.


    به عقيده وى بزرگترين وجوه اعجاز قرآن در محتواى قرآن است، به همين جهت وجوه ديگر را به اختصار بيان ميدارد.  
    به عقيده وى بزرگترين وجوه اعجاز قرآن در محتواى قرآن است، به همين جهت وجوه ديگر را به اختصار بيان می‌دارد.  


    قسمت دوم: شامل نمونه تفاسير مهم است.
    قسمت دوم: شامل نمونه تفاسير مهم است.
    خط ۷۵: خط ۶۵:
    در اين بخش در مورد دوازده آيه از قرآن مجيد، از دوازده تفسير مهم، نمونه‌بردارى شده است، تا هم تمرينى براى مطالب كتاب و هم شناختى براى تفاسير مهم باشد با امكان مقايسه بين آنها و پى بردن به تحول روش و برداشتها كه تقدّم و تأخّر زمانى در آنها دخيل است، از اين دوازده، شش تا از مفسّرين بزرگ عامّه است كه عبارتند از:
    در اين بخش در مورد دوازده آيه از قرآن مجيد، از دوازده تفسير مهم، نمونه‌بردارى شده است، تا هم تمرينى براى مطالب كتاب و هم شناختى براى تفاسير مهم باشد با امكان مقايسه بين آنها و پى بردن به تحول روش و برداشتها كه تقدّم و تأخّر زمانى در آنها دخيل است، از اين دوازده، شش تا از مفسّرين بزرگ عامّه است كه عبارتند از:


    1- جامع البيان طبرى.
    #جامع البيان طبرى.
     
    #كشّاف [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]].  
    2- كشّاف [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] .
    #جامع الاحكام قرطبى.
     
    #بحر المحيط ابوحيّان، يا روح المعانى [[آلوسی، محمود بن عبدالله|آلوسى]].  
    3- جامع الاحكام قرطبى.
    #المنار، يا تفسير المراغى.
     
    #[[في ظلال القرآن]] [[سید قطب]].  
    4- بحر المحيط ابو حيّان، يا روح المعانى [[آلوسی، محمود بن عبدالله|آلوسى]] .
     
    5- المنار، يا تفسير المراغى.
     
    6- في ظلال القرآن سيد قطب.


    و شش نفر از مفسّرين اماميه اثنا عشريه كه عبارتند از:
    و شش نفر از مفسّرين اماميه اثنا عشريه كه عبارتند از:


    1- ال[[التبيان في تفسير القرآن|تبيان شيخ طوسى]].
    #[[التبيان في تفسير القرآن|التبيان شيخ طوسى]].
     
    #[[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان طبرسى]].
    2- [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان طبرسى]].
    #منهج الصادقين مولى فتح‌اللّه.
     
    #البرهان بحرانى، و نور الثقلين حويزى.
    3- منهج الصادقين مولى فتح اللّه.
    #الكاشف مغنيه.
     
    #[[الميزان في تفسير القرآن|الميزان]] طباطبائى.
    4- البرهان بحرانى، و نور الثقلين حويزى.
     
    5- الكاشف مغنيه.
     
    6- الميزان طباطبائى.


    == وضعيت كتاب ==
    == وضعيت كتاب ==




    آنگونه كه ذكر شد، كتاب پيش از نخستين چاپ اسوه (سال 1372 ) توسط انتشارات كتابخانه صدر در سال 1360 چاپ و منتشر گرديد.
    آنگونه كه ذكر شد، كتاب پيش از نخستين چاپ اسوه (سال 1372) توسط انتشارات كتابخانه صدر در سال 1360 چاپ و منتشر گرديد.
     
    بخشهائى از اين كتاب در كتاب شناخت قرآن مولف آمده است.
     
    فهرست مفصل مطالب ابتداى كتاب راهنماى پژوهشگران ميباشد.
     
    == منابع ==


    بخشهائى از اين كتاب در كتاب شناخت قرآن مؤلف آمده است.


    1- متن كتاب
    فهرست مفصل مطالب ابتداى كتاب راهنماى پژوهشگران می‌باشد.


    2- مقاله سيرى در آثار قرآن‌پژوهى استاد فقيد سيد على كمالى دزفولى، سيد مجتبى مجاهديان فصلنامه پيام جاودان شماره‌ى 8 پاييز 1384
    == منابع مقاله ==
    #متن كتاب
    #مقاله سيرى در آثار قرآن‌پژوهى استاد فقيد سيد على كمالى دزفولى، سيد مجتبى مجاهديان فصلنامه پيام جاودان شماره‌ى 8 پاييز 1384


    {{الگو:علوم قرآنی}}


    == پیوندها ==
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/17417 مطالعه کتاب قرآن ثقل اکبر در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:قرآن و علوم قرآنی]]
    [[رده:قرآن و علوم قرآنی]]
    [[رده:علوم قرآنی]]
    [[رده:علوم قرآنی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۴۳

    قرآن ثقل اکبر
    قرآن ثقل اکبر
    پدیدآورانکمالی دزفولی، سید علی (نویسنده)
    ناشراسوه
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1372 ش
    چاپ1
    موضوعتفاسیر - مطالعات تطبیقی

    قرآن - علوم قرآنی

    قرآن - مسایل ادبی

    قرآن - مسایل لغوی

    قرآن - وحی
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏69‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ک‎‏8‎‏ق‎‏4
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    قرآن ثقل اکبر، اثر علی کمالی دزفولی، جلد سوم از کتاب قانون تفسیر اوست که مرجعی سومند برای استفاده از طالبان و محققان علوم و معارف قرآنی به شمار می‌رود.

    آنگونه كه نویسنده، در مقدمه چاپ اول (انتشارات كتابخانه صدر) نگاشته: «اين كتاب در حقيقت جلد سوم قانون تفسير به حساب مى‌آيد.» به عبارت ديگر، مجموعه سه جلدى تأليفات علوم القرآن استاد با انجام اين اثر، تكميل شده كه با استخاره به قرآن، آن را، قرآن ثقل اكبر، نام نهادند، اين اثر سودمند، حاوى نكات و معانى ادوات، شرح و بسط علوم بلاغى و مسائل ادبى و معارف تمهيدى مورد نياز در تحقيقات قرآنى می‌باشد.

    ساختار و گزارش محتوا

    كتاب در اولين چاپ، داراى شش بخش بوده اما در چاپ اخير (انتشارات اسوه) بخش اول آن با عنوان قرآن (در 24 صفحه) و قسمتهايى از بخش ششم و از همه مهمتر، مقدمه مفصل اثر حذف گرديده و بدين ترتيب كتاب بدون تمهيد آغاز می‌شود. البته در چاپ اسوه داراى ملحقى مفصل به نام نمونه تفاسير مهم (در 303 صفحه) و فهرستى منظم و دقيق است. پس به طور اجمال می‌توان گفت چاپ در دسترس (اسوه)، داراى دو قسمت و در قسمت اول داراى چهار بخش می‌باشد كه عبارتند از:

    بخش اول: معانى ادوات، از همزه تا حرف الياء.

    ادواتى كه مفسر نيازمند دانستن آنهاست، عبارتند از: حروف، آنچه از اسماء افعال و ظروف همانند حروفند.

    مؤلف دانستن معانى ادوات و موارد استعمال آنها را از مقدمات مهم تفسير می‌داند زيرا با اختلاف وضع آنها در كلام، فهم و استنباط دگرگون می‌شود. و دانستن معانى كامل ادوات را زير بناى شناخت اعجاز قرآن می‌داند.

    وى وجوه معنائى و موارد استعمال هر يك از ادوات را بيان كرده، و در آن از اقوال اديبانى و مفسرانى مانند ابن هشام، سيوطى، زمخشرى، ابن مالك، شيخ طوسى، فخر رازى، و.... استفاده می‌نماید. سپس با مثالهاى قرآنى مختلف آن را بررسى می‌كند.

    بخش دوم: علوم بلاغت كه خود شامل مباحثى مانند: عام و خاص، ايجاز و اطناب، تشبيه و استعاره، كنايه، تعريض، مجاز و...

    ايشان معتقدند براى پى بردن، به بلاغت و اعجاز قرآن و تفسير آن، آگاهى از علوم بلاغت واجب است، و يكى از شرائط مفسّر، دانستن علوم بلاغت در حدّ كامل می‌باشد. سپس نمونه‌اى از موارد توقّف تفسير قرآن بر علوم بلاغت را ياد مى‌كند تا ثابت شود كه بدون آگاهى بر علوم بلاغت فهم كامل قرآن، امكان‌پذير نخواهد بود.

    عام و خاص، مجمل و مبين، مطلق و مقيد، خبر و انشاء، حصر و اختصاص، ايجاز و اطناب، تشبيه، استعاره، كنايه و تعريض، مجاز و حقيقت، تقديم و تاخير و امثال از بحثهاى اين بخش مى باشند.

    بخش سوم: مسائل متفرقه مانند: احكام ضمير، تذكير و تانيث، تعريف و تنكير، افراد و جمع، ترادف، وجوه و نظاير، مبهمات، خطابات، ترجمه قرآن به زبان‌هاى غير عربى و فواتح سور از جمله مباحث آن ميباشند.

    بخش چهارم: وحى و تنزيل؛ كه داراى مباحثى مانند: وحى و تنزيل، اقسام وحى، مقايسه ميان سه كتاب آسمانى موجود، صفات خداوند در تورات، اناجيل اربعه، الله واحد، معجزات، اسماء حسنى، حروف مقطعه (فواتح سور)، شماره‌ى حروف و نقطه‌هاى قرآن و اشاره به برخى وجوه اعجاز قرآن از بحثهاى آن می‌باشد.

    به عقيده وى بزرگترين وجوه اعجاز قرآن در محتواى قرآن است، به همين جهت وجوه ديگر را به اختصار بيان می‌دارد.

    قسمت دوم: شامل نمونه تفاسير مهم است.

    در اين بخش در مورد دوازده آيه از قرآن مجيد، از دوازده تفسير مهم، نمونه‌بردارى شده است، تا هم تمرينى براى مطالب كتاب و هم شناختى براى تفاسير مهم باشد با امكان مقايسه بين آنها و پى بردن به تحول روش و برداشتها كه تقدّم و تأخّر زمانى در آنها دخيل است، از اين دوازده، شش تا از مفسّرين بزرگ عامّه است كه عبارتند از:

    1. جامع البيان طبرى.
    2. كشّاف زمخشرى.
    3. جامع الاحكام قرطبى.
    4. بحر المحيط ابوحيّان، يا روح المعانى آلوسى.
    5. المنار، يا تفسير المراغى.
    6. في ظلال القرآن سید قطب.

    و شش نفر از مفسّرين اماميه اثنا عشريه كه عبارتند از:

    1. التبيان شيخ طوسى.
    2. مجمع البيان طبرسى.
    3. منهج الصادقين مولى فتح‌اللّه.
    4. البرهان بحرانى، و نور الثقلين حويزى.
    5. الكاشف مغنيه.
    6. الميزان طباطبائى.

    وضعيت كتاب

    آنگونه كه ذكر شد، كتاب پيش از نخستين چاپ اسوه (سال 1372) توسط انتشارات كتابخانه صدر در سال 1360 چاپ و منتشر گرديد.

    بخشهائى از اين كتاب در كتاب شناخت قرآن مؤلف آمده است.

    فهرست مفصل مطالب ابتداى كتاب راهنماى پژوهشگران می‌باشد.

    منابع مقاله

    1. متن كتاب
    2. مقاله سيرى در آثار قرآن‌پژوهى استاد فقيد سيد على كمالى دزفولى، سيد مجتبى مجاهديان فصلنامه پيام جاودان شماره‌ى 8 پاييز 1384