اخباریان و تفسیر و علوم قرآن
| اخباریان و تفسیر و علوم قرآن | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شریفی، محمد (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | بررسی و نقد آرا |
| ناشر | دانشگاه علوم اسلامي رضوی. دفتر پژوهش |
| مکان نشر | ایران - مشهد مقدس |
| سال نشر | 1396ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-600-7044-28-5 |
| موضوع | اخباریه - عقاید - تفاسیر شیعه - قرن ۱۴ - قرآن - بررسی و شناخت - اخباریه - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ش4الف3 239/4 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اخباریان و تفسیر و علوم قرآن: بررسی و نقد آرا، تألیف محمد شریفی (معاصر)، به بررسی رویکرد اخباریان در حوزه تفسیر و علوم قرآن می‌پردازد.
مکتب اخباری به‌عنوان گرایشی از دانش شیعی در حوزه‌های حدیث، فقه، اخلاق و تفسیر، یکی از جریان‌های فعال و تأثیرگذار بر دانش و فرهنگ شیعی بوده است. این مکتب که در طی قرن‌ها از اندیشه‌های خاصی برخوردار بوده و حرکت‌های اجتماعی چشمگیری را پدید آورده است، به التزام و تعصب شدید نسبت به ظاهر همه اخبار و روایات معروف گشته و بدین‌جهت، طرف‌داران این مکتب، «اخباری» خوانده شده‌اند. اخباریان در حوزه‌های مختلف علوم و معارف اسلامی راهی متفاوت از راه اصولیان پیموده و با آنان اختلاف عمیق و فاحشی یافته‌‌اند. این عالمان که طیف‌های گوناگونی را شامل می‌شوند، خاستگاه اندیشه‌های خود را اصول اصیل اسلام می‌دانند و عالمان کهن شیعه را هم‌راستا با خود می‌نهند و باورهای مخالفان خویش را مردود می‌شمارند[۱].
نویسنده در این کتاب، پس از نگاهی کلی به تاریخ اخباریگری و شخصیت‌های برجسته آن، مبانی فکری آنان را می‌کاود و مهم‌ترین اندیشه‌هایشان را بررسی می‌کند و با دسته‌بندی اخباریان به سه گروه اخباریان محض، اخباریان اصول‌گرا و اصولی اخبارگرا، تصویری روشن از این نحله فکری ترسیم می‌نماید. نویسنده در ادامه برخی موضوعات مهم علوم قرآن همچون تحریف‌ناپذیری قرآن، آیات محکم و متشابه، تأویل قرآن، اسباب نزول، قرائات قرآن و حروف مقطعه را از منظر اخباریان بازمی‌گوید و به بررسی و نقد دیدگاه آنان می‌پردازد. تحلیل و نقد مبانی تفسیری اخباریان و روش‌های اینان در تفسیر، یکی از فصول پربار کتاب حاضر است. پایان‌بخش این کتاب نیز بررسی پیامدهای مثبت و منفی رویکرد اخباری در حوزه علوم قرآن و تفسیر است[۲].
در مورد پیامدهای اندیشه اخباریگری باید گفت این مکتب که حدود دو قرن بر قلمرو دانش اسلامی سیطره یافت، آثار مثبت و منفی از خود برجای نهاد. از جمله پیامدهای مثبت اخباریگری و خدمات اخباریان می‌توان به تدوین تفاسیر روایی، تألیف جوامع حدیثی و تعمیق و گسترش مباحث فقهی و اصولی اشاره کرد و از جمله پیامدهای منفی این مکتب در حوزه علوم قرآن و تفسیر به‌طور خاص، می‌توان موارد زیر را برشمرد: بی‌اعتمادی به قرآن به دلیل وقوع تحریف در آن، بی‌اعتبار شدن بخشی از روایات معصومان(ع)، زیر سؤال رفتن جامعیت و جاودانگی قرآن علی‌رغم ادعای اخباریان و خدشه‌دار شدن اعجاز قرآن[۳].
پانویس
منابع مقاله
سخن ناشر و متن کتاب.