الجهود النحوية لبدرالدين الزرکشي

    از ویکی‌نور
    ‏الجهود النحوية لبدر الدين الزرکشي
    الجهود النحوية لبدرالدين الزرکشي
    پدیدآورانرياض، عادل فتحی (نويسنده)
    عنوان‌های دیگرأصول النحو - المسائل النحوية - حروف المعاني
    ناشردار البصائر
    مکان نشرمصر - قاهره
    سال نشر1385ش - 2006م
    چاپ1
    شابک-
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    /ر9ج9 6151 PJ
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    الجهود النحویة لبدرالدین الزرکشی، نوشته عادل فتحی ریاض (معاصر)، پژوهشی تخصصی با هدف گردآوری و سنجش نظریات بدرالدین زرکشی در مسائل نحوی است.

    هدف و روش نگارش

    نویسنده با بیان اینکه بدرالدین زرکشی دانشمندی است که در دو علم اصول فقه و علوم قرآن تخصص و شهرت دارد، افزوده است: او بسیاری از مسائل ادبی و به‌خصوص نحوی را در سایر آثارش مطرح کرده است که با گردآوری آن، کتابی مستقل پدید می‌آید.[۱] عادل فتحی ریاض می‌گوید کنکاش در کوشش‌های نحوی زرکشی را برای آن برگزیدم تا این جنبه علمی از شخصیتی پیشتاز را روشن سازم و نظریه‌های او را در ردیف سایر نحویان بسنجم. نگارنده در ادامه، راهنمایی و تشویق استادش شعبان صلاح را برای نگارش این اثر ستوده و اضافه کرده که همو مرا با بسیاری از منابع این پژوهش مانند کتاب التنقیح زرکشی و المصابیح دمامینی آشنا کرد.[۲]

    ساختار و گزارش محتوا

    این کتاب از 3 فصل به ترتیب ذیل تشکیل شده است:

    1. اصول نحو از دیدگاه زرکشی: نویسنده در این فصل، ادله اجمالی نحوی را که زرکشی بر اساس آن استدلال کرده و ترجیح داده، شناسانده است.[۳]
    2. مسائل نحوی: در این فصل، قضیه‌های نحوی مانند: علل بنا، نواسخ، عطف، حذف و تأکید بر اساس بابهای کتاب الفیه ابن مالک بیان شده است.[۴]
    3. حروف معانی: معانی حروف «اذا"، «أن"، «انما"، «أو"، «أی» و... توضیح داده شده است.[۵]

    نتیجه‌ها

    نویسنده سرانجام در این پژوهش به چهار نتیجه رسیده است:

    1. زرکشی، نمونه‌ای ممتاز از حرکت علمی در قرن هشتم هجری است و اجتهاد نحوی او تسلطش را بر سایر علوم اسلامی مثل فقه، اصول فقه، تفسیر و حدیث نشان می‌دهد.
    2. زرکشی از متقدمان مانند سیبویه تقلید نمی‌کرد؛ بلکه بر اساس دلیل صحیح نظریات را برمی‌گزید.
    3. ترجیح‌های زرکشی بر دانشمندان بعدی مانند ابن حجر، سیوطی، قسطلانی و مناوی تأثیر گذاشته است.
    4. بدر دمامینی در کتابش المصابیح به نقد زرکشی پرداخته، بلکه گویی این کتاب را فقط برای نقد کتاب التنقیح زرکشی نوشته است.[۶]

    منابع نویسنده

    نویسنده برای نگارش این اثر، افزون بر قرآن کریم از 214 منبع (208 کتاب چاپی، 4 نسخه خطی و 2 پایان‌نامه دانشگاهی کارشناسی ارشد) به زبان عربی در موضوعات علوم قرآن، تفسیری، بلاغی، نحوی، اشعار، لغوی، روایی و... استفاده کرده است.[۷]

    پانویس

    1. مقدمه کتاب، ص6
    2. همان، ص7
    3. متن کتاب، ص51-105
    4. همان، ص107-237
    5. همان، ص239- 384
    6. همان، ص383-384
    7. همان، ص387-406

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها