الفکر البلاغي عند النحويين العرب
| الفکر البلاغي عند النحويين العرب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شجراوی، عزام عمر (نويسنده) |
| ناشر | دار البشير |
| مکان نشر | اردن - عمان |
| سال نشر | 2002م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ش4ف6 6161 PJ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الفکر البلاغي عند النحويين العرب، نوشته عزام عمر شجراوی، پژوهشی مختصر درباره روابط متقابل علم بلاغت و نحو در زبان و ادبیات عربی و ارزش معناشناختی آن است.
همراهی نحو و بلاغت
نویسنده با تأکید بر آنکه از نظر نحویان و بلاغیان، پیدایش علوم زبانی مانند نحو و صرف و بلاغت و... برای خدمت به نصوص قرآن کریم بود، می‌گوید می‌توان گفت که بلاغت و نحو دو علم همراهند زیرا ریشه و اصول و اهداف این دو یکی است ولی به مرور زمان و دگرگونی و پیشرفت این دو علم، برای هر یک دغدغه‌ها و اصطلاحات خاصی پیدا شد با آنکه مکمل یکدیگر باقی ماندند.[۱]
ساختار
این کتاب از 3 فصل به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
- ارتباط نحو با بلاغت [۲] نگارنده با بیان وابستگی متقابل نحو و بلاغت، سرانجام نحو را زیربنای بلاغت می‌داند زیرا ریشه فصاحت و بلاغت، سلامت واژگان از نظر ساخت، اشتقاق، چینش و معنا است که در علم نحو بیان می‌شود و نقش بلاغت، تکمیلی است.[۳]
- بلاغت نحویان و نحو بلاغیان [۴]
- شجراوی بر آن است که در قرن پنجم هجری نحو و بلاغت در نزد عبدالقاهر جرجانی (متوفای 471ق.) مانند روح و بدن با یکدیگر درآمیخت.[۵]
- او می‌افزاید با آنکه دانشمندان دلائل الإعجاز را کتابی بلاغی می‌شمارند ولی جرجانی در مقدمه کتاب آن را اثری نحوی دانسته است.[۶]
- نویسنده بهترین پژوهش زبانی جدید را آمیزش نحو و بلاغت برای آفرینش نحوِ بلاغیِ زیبایی‌شناسانه می‌داند تا هم‌ردیف نقد ادبی و مکمل آن شود.[۷]
- تأثیر معنا در نحو و بلاغت نگارنده در این فصل به شبهه بی‌اعتنایی بلاغت و نحو به معناشناسی و تمرکز بر مباحث لفظی پاسخ علمی داده است.[۸]
- شجراوی، موضع کسانی مانند سلامة موسی در کتاب البلاغة العصریة را که بلاغت عربی را بی‌ثمر و خشک شمرده‌اند، نابجا و شگفت دانسته و افزوده است: علم بلاغت که به گفتگو با کلام الهی پرداخته و اعجاز بیانی و نظم زیبای آن را آشکار ساخته، تاریخی به بلندای قرن‌ها دارد و به‌این‌ترتیب سرمایه و الهام‌بخش ادیبان، شاعران و نویسندگان شده است.[۹]
منابع نویسنده
نویسنده برای نگارش این اثر از 78 منبع (74 کتاب عربی، 1 کتاب انگلیسی و 3 مجموعه و نشریه عربی) استفاده کرده است.[۱۰]
فهرست محتوا و کتابنامه در پایان کتاب درج شده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.