المعجم المفصل في النحو العربي

المعجم المفصل في النحو العربي
المعجم المفصل في النحو العربي
پدیدآوران	بابتی، عزیزه فوال (نویسنده)
ناشر	دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون
مکان نشر	بیروت - لبنان
سال نشر	1413 ق
چاپ	1
موضوع	زبان عربی - نحو - واژه‌نامه‏‌ها
زبان	عربی
تعداد جلد	2
کد کنگره	‏‎‏PJ‎‏ ‎‏6151‎‏ ‎‏/‎‏ب‎‏2‎‏م‎‏6
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

المعجم المفصّل في النّحو العربي، تأليف عزيزه فوّال بابتى، از جمله فرهنگ‌هاى معاصر پيرامون قواعد و اصطلاحات نحو عربى است كه در دو جلد منتشر شده است.

ساختار

اين فرهنگ بر اساس حروف الفبا تنظيم شده است. شيوه نگارش بدين ترتيب است كه ابتدا معناى لغوى يا اصطلاحى لفظ ذكر شده است، سپس شواهد قرآنى و شعرى و اقسام و انواع آن ذكر و تبيين گرديده است.

گزارش محتوا

نویسنده در مقدمه كتاب به درخواست دانشجويان در نگارش كتاب جامعى در قواعد لغت عربى اشاره كرده است كه وى آنها را به رجوع به منابع كتب نحوى قديم و معاجم لغوى جديد ارجاع مى‌داده است، تااينكه تصميم به نگارش معجم نحوى مى‌گيرد. وى مهم‌ترين امتياز اين معجم بر معاجم پيش از آن را نگارش آن بر مبناى حروف ابجد دانسته است.^[۱]

نویسنده علاوه بر استفاده فراوان از آيات قرآن كريم كه از امتيازات اين معجم است، از اشعار نيز استفاده نموده، اما با عبارت «كقول الشاعر»، از ذكر نام و منبع اشعار خوددارى كرده و تنها در مواردى خاص نام شاعر را برده است، مانند: شاعره بنت النعمان.^[۲]از جلمه اشكالات اين فرهنگ مى‌توان به عدم ارجاع اصطلاحات اشاره نمود. در شيوه‌هاى رايج فرهنگ‌نويسى معاصر اگر در مواردى اصطلاحى به لحاظ معنايى با اصطلاح ديگر يكى باشد، به آن ارجاع داده مى‌شود تا از تكرار مطالب خودارى شود كه در اين اثر اين‌گونه عمل نشده است؛ به‌عنوان مثال در صفحه 415 از جلد اول كتاب چنين آمده است: «الجماع: اصطلاحاً هو الجمع»، اما به كلمه «الجمع» كه معناى لغوى و اصطلاحى آن به‌تفصيل بيان شده، ارجاع داده نشده است و يا در صفحه 598 ضمير منفصل، اصطلاحاً ضمير بارز منفصل معنا شده كه در ده صفحه قبل (589) آمده است و لازم است خواننده با مراجعه به فهرست و يا تورق صفحات كتاب آن را بيابد. تنها با يك فلش و شماره صفحه، از اين اتلاف وقت جلوگيرى مى‌شد.