دروس هیئت و دیگر رشته‌های ریاضی

    از ویکی‌نور
    دروس هیئت و دیگر رشته‌های ریاضی
    دروس هیئت و دیگر رشته‌های ریاضی
    پدیدآورانحسن‌زاده آملی، حسن (نویسنده)
    ناشربوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1387 ش
    چاپ4
    شابک978-964-371-684-4
    موضوعریاضیات اسلامی نجوم اسلامی
    زبانفارسی
    تعداد جلد2
    کد کنگره
    ‏QB‎‏ ‎‏23‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏5‎‏د‎‏4
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    دروس هیئت و دیگر رشته‌های ریاضی، حاوى دروسى است در علم شريف هيئت و ديگر رشته‌هاى رياضى كه حضرت استاد حسن‌زاده آملى، آنها را در روزهاى پنج‌شنبه و جمعه دوران تحصيلى حوزه مقدسه قم، براى عده‌اى از طلاب و محصلين علوم دينى، تدريس نموده است. كتاب، به زبان فارسى است.

    ساختار

    كتاب، در دو جلد تنظيم شده است؛ جلد اول، مشتمل بر يك ديباچه و شصت و پنج درس و جلد دوم، حاوى چهل و پنج درس مى‌باشد.

    گزارش اجمالى

    علم هيئت كه از آن با نام‌هاى ديگر چون اختر شناسى، علم الفلك و مجسطى و... نيز ياد مى‌شود، يك بخش از چهار بخش علم رياضى(حساب، هندسه، موسيقى و هيئت) است و از حالات اجرام بسيطه علوى و سفلى و اشكال و اوضاع آنها و ابعاد بين آنها و حركات افلاك و كواكب و مقادير آنها بحث مى‌كند.

    علم ياد شده گر چه مدتى است رونق خود را در حوزه‌هاى علوم دينى از دست داده، ولى در سابق هميشه يكى از علوم رايج و رسمى حوزه‌ها بوده است و كتاب‌هايى به عنوان كتب درسى، در سه سطح بدايات و متوسطات و نهايات، در اين فن تدريس مى‌شدند كه اهم آنها عبارتند از:

    1. تشريح الافلاك شيخ بهايى؛ 2. فارسى هيئت قوشچى؛ 3. شرح چغمينى قاضى‌زاده رومى؛ 4. اصول اقليدس؛ 5. شرح علامه خفرى بر تذكرة؛ 6. زيج بهادرى؛ 7. مجسطى و... به هر حال، اخيرا، استاد حسن زاده كه عينيت جامعيت حوزه‌هاى اصيل اسلامى است، دست به ابتكارى نو زد و در تدريس هيئت، روشى بسيار پسنديده و نوين با ترتيب و نظمى خاص پى‌ريزى نمود كه اگر طالب اين فن شريف، طبق آن پيش برود و حضرت استاد نيز بر ادامه‌اش توفيق يابد، پس از گذراندن آن، بر همه كتاب‌هاى مزبور مسلط و از آنها بى‌نياز مى‌گردد، چرا كه معظم‌له، در اين روش در عين حالى كه ترتيب منطقى مطالب را حفظ كرده، از همه كتاب‌هاى ياد شده، بر حسب اقتضاى مقام و تناسب موضوعات استفاده مى‌نمايد.

    بارى، جناب ايشان، از مهر ماه 1365، روزهاى پنج‌شنبه و جمعه و ديگر ايام تعطيلى و استراحت خود را به تدريس هيئت با همان روشى كه بدان اشاره شد، اختصاص داد؛ بدين صورت كه جزوه‌هاى درس پيشاپيش توسط ايشان نگاشته مى‌شد و سپس در ميان محصلين حاضر در جلسه توزيع و تدريس مى‌گرديد، تا اينكه بالاخره جزوه‌هاى ياد شده كه حاوى صد و يازده[صد و ده] درس است، به صورت مطلوبى در دو مجلد توسط مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى قم، در زمستان 1371، طبع و نشر شد.

    استاد، خود، در ديباچه كتاب چنين مى‌نگارد:

    «اين كتاب مستطاب، دروسى در دانش گران‌قدر هيئت و ديگر رشته‌هاى ارزش‌مند رياضى است كه هر دانشمند دينى را بدان نياز است، زيرا كه بيان‌گر آيات و روايات وقت و قبله و هلال است و دستور استوار خط سمت قبله و اعتدال و زوال. علاوه اينكه حاوى معارفى است كه ينابيع آب حياتند و حايز مطالبى كه مصابيح فرا راه وادى ظلمات. تدريس آن در جمع پريشانى به روزهاى پنج‌شنبه و جمعه سال تحصيلى حوزه علمى قم اختصاص يافت، چنان‌كه تصنيف آن نيز هم‌زمان تدريس در پنج‌شنبه بيستم محرم 1407ق1365،7،3ش، آغاز گرديد. اميد است كه به تأييد و توفيق الهى بدان شيوه شايسته و روش بايسته كه خواسته نگارنده است، انجام يابد بارخدايا اين‌چنين باد».

    وابسته‌ها