رحلة ريج المقيم البريطاني في العراق عام 1820 إلی بغداد - کردستان - إيران
رحلة ريج المقيم البريطاني في العراق عام 1820 إلی بغداد - کردستان - إيران | |
---|---|
پدیدآوران | نوری، بهاءالدین (تعريب) ریچ، کلاودیوس جیمز (نویسنده) |
ناشر | الدار العربية للموسوعات |
مکان نشر | بیروت - لبنان |
سال نشر | 1429 ق |
چاپ | 1 |
موضوع | ایران - سیر و سیاحت
بغداد - سیر و سیاحت خاور میانه - سیر و سیاحت ریچ، کلاودیوس جیمز، 1787 - 1821م. - خاطرات |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | DS 48 /ر9ر3 |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
رحله ريج المقيم البريطانى فى العراق، سفرنامه كلوديوس جيمس ريج جهانگرد انگليسى است كه بخش مربوط به كردستان عراق به قلم بهاءالدين نورى به عربى ترجمه شده است. وى با نگارش خاطرات روزانهاش تصوير جديد و روشنى از جغرافياى كردستان و آداب و رسوم مردم آن ارائه نمود كه جاى آن در بين تحقيقات جغرافيايى خالى بود.
ساختار
كتاب؛ مشتمل بر دو جزء است: در جزء اول 11 فصل از دوازده فصل كتاب و در جزء دوم فصل دوازدهم و شش بخش الحاقى كتاب آمده است. شيوه نگارش نویسنده؛ همانند سفرنامههاى جهانگردان اروپايى حوادث با ذكر تاريخ سفر به صورت روزانه نگارش شده است.
گزارش محتوا
جيمز ريچ از سال 1820م سفرش را آغاز كرد. وى در ابتداى كتاب مىنويسد: «براى خلاصى از گرماى شديد تابستانى از تابستانهاى بغداد تصميم گرفتم، در اين سال به ديدن كوههاى كردستان بروم، زيرا شنيده بودم كه هواى آنجا با بغداد اختلاف فاحشى دارد، و نيز اينكه كردستان سرزمينى است كه كمتر اروپا آن را مىشناسد و...».
بخش اعظمى از نوشتههاى ريچ به شرح ملاقات او با شخصيتهاى سياسى و مذهبى اختصاص يافته است. ريچ در طول سفر بنا داشته كه با بزرگان هر منطقه ديدار داشته باشد، لذا با علماى اكراد و از جمله شيخ عبدالقادر گيلانى كه طبق گزارش به كفر و زندقه متهم شده بود، ديدار كرده و شرح ديدارهايش را آورده است.
او از تجارت مناطق نيز خبر داده است؛ به عنوان مثال از تجارت وسيع سليمانيه با تبريز، ارضروم، همدان، كركوك، موصل و بغداد گزارش كرده است. از همدان روغن، خشكبار و عسل به سليمانيه حمل مىشده است.
جايگاه طبقاتى زنان نيز از جمله مباحثى است كه نویسنده درباره آن اظهار نظر كرده و مقام زنان كردستان عراق را از زنان تركيه و ايران برتر مىداند كه با آنها به مساوات برخورد مىكنند؛ وى معتقد است كه با زنان تركيه همانند برده برخورد مىشود.
در سه بخش الحاقى اول كتاب پارهاى از خاطرات نویسنده ذكر شده است. در الحاقى چهارم سلسله امراى كردستان با ذكر سال و مدت حكومت ذكر شده است. همچنين حوادث متعلق به تاريخ كردستان به ترتيب زمانى ذكرشده است. در بخش الحاقى پنجم فاصله مناطق مختلف از كردستان به کرمانشاه و تبريز و مراغه به فرسخ يادداشت شده است. برخى فواصل نيز در بخش الحاقى آخر به ساعت همراه با برخى توضيحات آمده است.
وضعيت
فهرست مطالب كتاب در انتهاى اثر آمده است. كتاب؛ مشتمل بر برخى تصاويرى از پوشش و آداب و رسوم مردم كرد است. مترجم كتاب برخى الفاظ و عبارات را در پاورقى توضيح داده و برخى را نيز تصحيح كرده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.