رسالة لب اللباب في سير و سلوك أولی الألباب

    از ویکی‌نور
    رسالة لب اللباب فی سیر و سلوک أولی الألباب
    رسالة لب اللباب في سير و سلوك أولی الألباب
    پدیدآوراندار المحجة البیضاء (مترجم)

    طباطبایی، سید محمدحسین (نویسنده)

    حسینی طهرانی، محمدحسین (نویسنده)
    ناشردار المحجة البيضاء
    مکان نشربیروت - لبنان
    سال نشر1417 ق
    چاپ1
    موضوعآداب طریقت تصوف
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏288‎‏/‎‏3‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏5‎‏ر‎‏5
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    رسالة لُبّ اللباب في سير و سلوك أولي الألباب، ترجمه «رساله لُبّ اللّباب در سير و سلوك اولي الألباب» نوشته آيت‌الله سيد محمدحسين حسينى طهرانى (1345- 1416ق) است كه از زبان فارسى به عربى ترجمه شده است. متأسفانه نام مترجم مشخص نيست. اين اثر مطالب اوّلين دوره از درسهاى اخلاقى و عرفانى علامه سيّد محمّدحسين طباطبايى (تبريز 1282- 1360ش. قم) است كه در سالهاى 1368- 1369ق در حوزه مقدّسه علميّه قم براى طلّاب علوم اسلامى بيان شده و همراه با اضافاتى به رشته تحرير درآمده است.

    درباره اين ترجمه چند نكته گفتنى است:

    1. بررسى تفصيلى اين ترجمه از نظر مطابقت با متن فارسى، كارى مشكل و تخصصى است و زمانى طولانى مى‌طلبد و لكن با بررسى مختصر و اجمالى به نظر مى‌رسد كه ترجمه حاضر به زبان عربى فصيح برگردان شده و به‌طور كلى، اشكال مهمى در آن مشاهده نشد.
    2. براى آشنا شدن با چگونگى ترجمه در اثر حاضر و سهولت مقابله آن با متن اصلى، مطلبى از نویسنده همراه با ترجمه آن در اينجا ذكر مى‌شود: نویسنده چنين نوشته است: «اكثر افرادى كه موفّق به نفى خواطر شده و توانسته‌اند ذهن خود را پاک و صاف نموده و از خواطر مصفّا كنند و بالاخره سلطان معرفت براى آنان طلوع نموده است در يكى از اين دو حال بوده است: اوّل در حين تلاوت قرآن مجيد و التفات به خواننده آن، كه چه كسى در حقيقت قارى قرآن است و در آن وقت بر آنان منكشف مى‌شده است كه قارى قرآن خداست جلّ جلاله. دوّم از راه توسّل به حضرت اباعبدالله الحسين(ع) زيرا آن‌حضرت را براى رفع حجاب و موانع طريق نسبت به سالكين راه خدا عنايتى عظيم است.[۱] و مترجم اين‌گونه ترجمه كرده است: «و أكثر الذين وُفِّقُوا لنفي الخواطر، و استطاعوا أن يُطَهِّروا أنفسهم و يصفّوها حتّى ظهر فيها سلطان المعرفة، إنَّما كان ذلك منهم في إحدى حالتين: الاولى، حين تلاوة القرآن المجيد، و الالتفات إلى القارئ الحقيقي للقرآن، لينكشف لهم أنَّ قارئ القرآن هو الله جلّ جلاله. الثانية، عن طريق التوسّل بمقام أبي‌عبدالله(ع)، لأنّ له(ع) ع نايات عظيمة في رفع الحجب و الموانع عن طريق سالكي طريق الله»[۲]همان طور كه ملاحظه مى‌شود ترجمه عربى، رسا و درست و مطابق با متن فارسى است.
    3. هر چند توفيق بررسى تفصيلى اثر حاضر حاصل نشد ولى با بررسى اجمالى روشن شد كه ترجمه عربى حاضر با رعايت امانت ترجمه شده است و كاستى يا افزوده‌اى از جانب مترجم محترم مشاهده نشد؛ جز اينكه اشعار فارسى را در متن كتاب آورده و همچنين نام منبع مورد نظر و شماره صفحه و مشخصات چاپى آن را كه در متن فارسى نيامده، در اين اثر معين كرده است.[۳]و گاهى كه نویسنده، شعرى در پاورقى آورده، نویسنده نيز از او تبعيت كرده است.[۴]
    4. نمونه‌اى از ترجمه اشعار فارسى به عربى در اثر حاضر چنين است: در متن چنين آورده است:
      هرگز نميرد آنكه دلش زنده شد به عشقثبت است در جريده عالم دوام ما
      و در پاورقى چنين ترجمه‌اش كرده است: «لايموت أبداً من عمّرت قلبَه المحبّةُ، فقد كُتب لنا الخلودُ في صحيفة الكون»[۵]همچنين شعر فارسى
      منم كه شهره شهرم به عشق ورزيدنمنم كه ديده نيالوده‌ام به بد ديدن
      در پاورقى آمده و اين‌گونه به عربى ترجمه شده است:
      أنا من كنت في بلدي بالعشق مشهوراأنا من لم تشاهد عيناه سواه محبوبا

    [۶]گفتنى است: در اين مورد اخير، مصراع اول به‌خوبى برگردان شده ولى مصراع دوم به‌درستى و با دقت ترجمه نشده است. برگردان فارسى مصراع دوم (أنا من لم تشاهد عيناه سواه محبوبا) چنين است: منم كه چشمانم بجز او معشوقى نديده است. همچنين در متن فارسى:

    برو اين دام بر مرغ دگر نهكه عنقا را بلند است آشيانه

    در پاورقى عربى:

    اذهب ضع الشراك لغيرهافالعنقاء في الأعالى عشّها

    [۷]

    1. شايان توجه است كه كتاب «رساله لُبّ اللّباب در سير و سلوك اولي الألباب» دو چاپ دارد: قديم و جديد. چاپ قديم مختصر و چاپ جديد مفصل است. متن حاضر، ترجمه عربى چاپ قديم است.

    پانويس

    1. رساله لُبّ اللّباب در سير و سلوك اولي الألباب، ص150
    2. متن كتاب، ص146
    3. ر.ک: همان، ص22 پاورقى 1 و ص26 پاورقى 1 و...
    4. به عنوان مثال ر.ک: همان، ص32 پاورقى 1
    5. همان، ص22
    6. همان، ص32 پاورقى 1
    7. همان، ص150 پاورقى 1

    منابع مقاله

    1. مقدمه و متن كتاب.
    2. رساله لب اللباب در سير و سلوك اولي الالباب، سيد محمدحسين حسينى طهرانى، مشهد، انتشارات علامه طباطبايى، چاپ سيزدهم، 1426ق.
    3. رساله لب اللباب به ضميمه مصاحبات علامه سيد محمدحسين طباطبايى، سيد محمدحسين حسينى طهرانى، به كوشش سيد هادى خسروشاهى، قم، مؤسسه بوستان كتاب، چاپ اول، 1389ش.

    وابسته‌ها