سهلگی، محمد بن علی
| نام | سهلگی، محمد بن علی |
|---|---|
| نامهای دیگر | بسطامی، محمد بن علی |
| نام پدر | علی |
| متولد | 379ق |
| محل تولد | بسطام |
| رحلت | جمادى‌الآخر 476ق یا 477 ق |
| اساتید | محمد بن ابراهیم بن منصور |
| برخی آثار | دفتر روشنایی |
| کد مؤلف | AUTHORCODE04832AUTHORCODE |
ابوالفضل محمد بن على سهلگى بسطامى (379 -476 یا 477ق) از مشایخ بزرگ تصوف در نیمه دوم قرن پنجم هجرى است
ولادت
در سال 379ق در بسطام متولد شد.
نسبت سهلگی ظاهرا از نام نیای او سهل گرفته شده است، یعنی از نام جد العلای او نام و نسب کامل سهلگی این است:
ابوالفضل محمد بن علی بن احمد بن حسین بن سهل.
عبدالغفار فارسی (متوفی 529)از سهلگی با عناوین یگانه روزگار و پیشوای اهل تصوف یاد کرده است.
تحصیلات
سهلگی از محمد بن ابراهیم بن منصور و محمد بن عبدالله رازی و بهرام مروزی و اباسهل استرآبادی و محمد بن احمد و داستانی و ابابکر حیری و اباسعد صیرفی و دیگران حدیث شنید و سپس به نیشابور آمد و در این شهر به رواست حدیث پرداخت و از نیشابور رفت او تألیفات زیادی دارد.
سهلگی در بین استادان خود بیشتر از ابوعبدالله داستانی یاد کرده و او را شیخ المشایخ نامیده است و در کتاب النور من الکلمات ابی طیفور که به شرح حال و روایات بایزید پرداخته است. روایات متعدد بایزید بسطامی را از زبان وی نقل کرده است
یکی دیگر از دانشمندان بسطام که سهلگی در همان شهر از محضرش فیض برده و در کتاب النور روایات بایزید را از زبان او نقل کرده، ابوعمر رزجاهی است.
سهلگی در کتاب النور به وقایع زندگی خود در این کتاب اشاره نکرده است. تنها از دیدار با ابوسعید ابوالخیر (متوفی 440) بر سر خاک بایزید یاد کرده است.
عبدالکریم بن شریح محمد رویانی قاضی آمل طبرستان (متوفی 531) در بسطام از سهلگی حدیث شنید.
وفات
سال درگذشت سهلگى را ابوسعد سمعانى در جمادى‌الآخر 476ق نوشته است و عبدالغافر فارسى 477ق نوشته‌اند.
آثار
زندگی‌نامه نویسان تصریح کرده‌اند که وی تألیفاتی در زمینه معارف صوفیه داشته است ولی در منابع جز دو کتاب زیر نام دیگری از تألیفات وی را نیافتیم.
- کتاب النور من الکتاب ابی طیفور: سهلگی کتاب مذکور را در حدود سال‌های 430-450 در سن 50-60 سالگی خویش تألیف کرد.
- فضایل ابی‌الحسن الاشعری