غرر الشام في تراجم آل الخطيب الحسنية و معاصريهم

    از ویکی‌نور
    غرر الشام في تراجم آل الخطیب الحسنية و معاصريهم
    غرر الشام في تراجم آل الخطيب الحسنية و معاصريهم
    پدیدآورانخطیب حسینی، عبدالعزيز محمد سهيل (نویسنده) محاميد، احمد (مقدمه‌نويس)
    ناشردار حسان
    مکان نشرسوريه - دمشق
    سال نشر1996م , 1417ق
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد2
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    غرر الشام فی تراجم آل الخطیب الحسنیة و معاصریهم، اثر شیخ عبدالعزیز محمدسهیل خطیب حسینی، با مقدمه احمد محامید، کتابی است در معرفی خاندان آل خطیب و علما، حافظان و قراء این خاندان که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است.

    ساختار

    کتاب با دو مقدمه از احمد نصیب محامید و نویسنده آغاز و مطالب در دو جلد، سامان یافته است.

    جلد اول دارای شش قسمت بوده و در آن، ضمن معرفی انساب خاندن آل خطیب و مدارس منسوب به آنها، به معرفی علمای این خاندان پرداخته شده و در جلد دوم، شاگردانی که از محضر علمای آل خطیب کسب علم نموده‌اند، معرفی شده‌اند.

    گزارش محتوا

    در مقدمه نخست، ضمن تمجید از اعلام و بزرگان خاندان آل خطیب، به این نکته اشاره گردیده که قصد نویسنده از تدوین و نگارش این اثر، عصبیت و جانب داری نسبت به خاندان خویش نیست، بلکه اقدام وی، به دو دلیل است:

    1. آشنایی و ایجاد پیوند میان معاصرین و گذشتگان و آشنایی با سیره و سلوک روش صحیح گذشتگان.
    2. وفای به حقی که از پدران و اجداد برعهده فرزندان می‌باشد[۱]

    جلد اول، دارای شش قسمت می‌باشد؛ در قسمت نخست، انساب سه گانه آل خطیب معرفی گردیده و از فضائل اهل‌بیت پیامبر(ص)، سخن به میان آمده است[۲] در قسمت دوم، به معرفی مدارس علمیه‌ای که آل خطیب بنیان‌گذار آن‌ها بوده‌اند، پرداخته شده است. این مدارس و مؤسسین یا مدیران آن‌ها، به ترتیب عبارتند از:

    1. مدرسه «القلبقجیة»: شیخ ابوالخیر خطیب حسنی[۳]
    2. «جمعیة التهذیب و التعلیم»: علامه شیخ عبدالرحیم خطیب حسنی[۴]
    3. «الخیاطین»: با مدیریت شیخ حسن خطیب[۵]
    4. «الأمینیة»: با مدیریت محمدشریف خطیب حسنی[۶]
    5. «دارالحدیث النوریة الصغری»: با مدیریت شیخ ابوالفرج خطیب حسنی[۷]

    در قسمت سوم، در دو بخش، به بیان قوانین و پیمان‌هایی که در خاندان آل خطیب تحت عنوان «قانون عصبة فتیان آل الخطیب الحسنیة» نهاده شده و ذکر مواد این قوانین، پرداخته شده است[۸] در سه قسمت بعدی جلد نخست، به ترتیب، به بیان زندگی نامه و سیره علمی و عملی علامه محمدسهیل خطیب حسنی دمشقی[۹]و شیخ محمد خطیب حسنی[۱۰]پرداخته شده و سپس، به جایگاه اجتماعی و زندگی آل خطیب در شهرها و قریه‌های مختلف سوریه، اشاره گردیده است[۱۱]

    در جلد دوم، به معرفی شاگردان و فضلایی که در محضر علمای آل خطیب کسب علم نموده و شرافت شاگردی ایشان را داشته‌اند، پرداخته شده است؛ به عنوان نمونه، به این علما و تعدادی از شاگردان ایشان، اشاره می‌شود:

    1. شیخ محمد بدرالدین حسنی؛ شاگردان: احمد قاسمی، احمد صوفی، خالد حمزه، عبدالحکیم منیر، محمد خیر قصار، احمد کبریتی ابوالبقر و..[۱۲]
    2. علی دقر؛ شاگردان: عبدالکریم قاوی، علی سلیق، جمیل خوام، عبدالحمید دقر، عبدالرحمن خطیب و..[۱۳]
    3. حسن حبنکه؛ شاگردان: مصطفی خن، یوسف عرار و..[۱۴]
    4. محمدهاشم خطیب حسنی؛ شاگردان: حسنی مجذوب، سعید احمر، بهجت طالب، محمود حبال، رشیدی عرفه و..[۱۵]
    5. صالح فرفور؛ شاگردان: محیی‌الدین قزاز، سعید طناطره، عبدالرزاق حلبی و..[۱۶]
    6. محمد بن یلس؛ شاگردان: عبدالقادر شربجی، انور بن سلیم و عبدالرحمن بن یلس تلمسانی[۱۷]
    7. محمد‌هاشمی؛ شاگردان: عبدالرحمن شاغوری، عزت عریجه، محمد شهیر عربی کاتبی، احمد حلبی، عدنان نجار و..[۱۸]
    8. سعید برهانی: محمدجهاد برهانی، محمدهشام برهانی، احمد خورشید و..[۱۹]
    9. ابوالخیر میدانی؛ شاگردان: منیر کسم، محمد لطفی فیومی، عبداللطیف دقر و یاسین مالح[۲۰]
    10. ابراهیم غلایینی؛ شاگردان: محمد بدرالدین غلایینی، محیی‌الدین قادری، عبدالله غلایینی و سعدالدین غلایینی[۲۱]
    11. شیخ مکی کتانی؛ شاگردان: محمد فاتح کتانی، محمد تاج‌الدین کتانی، محمود قویدر، عبدالکریم هندی و عبدالقادر کتانی[۲۲]

    در پایان کتاب نیز به معرفی برخی از حافظان، قراء و علمای عامل این خاندان پرداخته شده است[۲۳]

    وضعیت کتاب

    فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد آمده است. در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع[۲۴]، به توضیح مختصر برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته شده است[۲۵]

    پانویس

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها