موسوعة الفقه الإسلامي المقارن (هاشمی شاهرودی)

    از ویکی‌نور
    موسوعة الفقه الإسلامي المقارن (هاشمی شاهرودی)
    موسوعة الفقه الإسلامي المقارن (هاشمی شاهرودی)
    پدیدآورانهاشمی شاهرودی، محمود (نويسنده) مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع) (سایر)
    ناشرمؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل‌بيت (عليهم‌السلام)
    مکان نشرایران - قم
    سال نشر1432ق - 1433ق - 1434ق - 1435ق - 1436ق - 1437ق - 1438ق - 1439ق - 1440ق - 1441ق - 1442ق - 1443ق - 2012م - 2013م - 2014م - 2015م - 2016م - 2017م - 2018م - 2019م - 2020م - 2021م
    چاپ1
    شابک978-964-2730-89-6
    موضوعفقه تطبیقی
    زبانعربی
    تعداد جلد17
    کد کنگره
    /م87 169/7 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    موسوعة الفقه الإسلامي المقارن دائرةالمعارف فقهی به زبان عربی پیرامون فقه مقارن است که به دست دانش‌پژوهان فقه در مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، درباره تطبیق فقه مذاهب اسلامی و ایجاد موازنه بین مباحث فقهی در مذاهب چهارگانه اهل سنت و مذهب شیعه، تحت اشراف آیت‌الله سید محمود شاهرودی، تدوین شده است.

    اصول فقه تطبیقی، علمی است که به جمع‌آوری آراء و مبانی اصولی عالمان مذهب یا مذاهب مختلف اسلامی، به منظور سنجش، ارزش‌گذاری و گزینش نظر برتر، می‌پردازد. علم جمع‌آوری، بررسی و مقایسه دیدگاه‌های فقهی یا اصولی، از قدیم با عنوان «علم اخلاف»، میان فقها و اصولیون مطرح بوده است. البته برخی معتقدند «علم المقارنه» و «علم الخلاف»، با یکدیگر تفاوت دارند اما به نظر می‌رسد «علم الخلاف» و «علم المقارنه» یک علم است و دیدگاه‌ها درباره اختلاف آنها در حقیقت، مربوط به سیر تحول آن باشد[۱].

    در تنظیم این موسوعه، مقایسه بین فقه شیعه و فقه عامه شده است و علاوه بر آن، زمینه بحث‌های گسترده‌تری نیز فراهم گردیده است. در این موسوعه، به ترتیب حروف الفبا، به شرح و بررسی مدخل‌های مربوط به فقه مقارن (فقه تطبیقی شیعه امامیه و مذاهب مختلف فقه اهل سنت) پرداخته شده و موارد اتفاق و اختلاف نظر فقهای فریقین در مورد مدخل مورد نظر، منعکس شده است[۲].

    در مورد موضوع فقهی، ابتدا تعریقی از آن موضوع یا مدخل صورت گرفته پس از آن، ابعاد مختلف آن از دیدگاه فقه اسلامی، بررسی شده و سرانجام، نقاط اشتراک و افتراق دیدگاه‌های فقهی صاحب‌نظران شیعه و سنی و نحوه استدلال آنها در آن فرع فقهی، ذکر شده است[۳].

    در مقدمه‌ای که به ابتدای کتاب افزوده شده، به فواید و اهمیت فقه مقارن، اشاره شده است[۴].

    آنچه اهمیت کتاب را نشان می‌دهد، توجه به این موضوع است که به اذعان برخی اندیشمندان، فقه مقارن می‌تواند در تقریب مذاهب اسلامی و نشان دادن آرای برتر، سهمی فراوان داشته باشد، همانگونه که در زدودن عصبیت‌های مذهبی و قومی نیز مؤثر است. به عنوان مثال، شیخ محمود شلتوت، از پایه‌گذاران تقریب بین مذاهب، تصریح نموده که هنگام بررسی قانون احوال شخصی مربوط به خانواده، برخی از آرای عالمان شیعه را بر رای عالمان اهل سنت، ترجیح دادم[۵].

    فهرست تفصیلی هر جلد در پایان آن آمده است و کتابنامه در پایان جلد اول موجود است.

    پانویس

    1. ر.ک: بی‌نام، ص331
    2. ر.ک: همان، ص332
    3. همان
    4. مقدمه، ج1، ص11
    5. بی‌نام، ص332

    منابع مقاله

    1. مقدمه کتاب.
    2. بی‌نام، «فقه و اصول منابع اصلی: 57- منابع ارجاعی: 7»، پایگاه مجلات تخصصی نور، كتابداری، آرشیو و نسخه‌پژوهی: نشریه کتاب‌های اسلامی، بهار و تابستان 1392، سال چهاردهم- شماره 52 و53.

    وابسته‌ها