أحكام القطع والظن في شرح الرسائل وتحريرها

    از ویکی‌نور
    أحكام القطع والظن في شرح الرسائل وتحريرها
    أحكام القطع والظن في شرح الرسائل وتحريرها
    پدیدآورانانصاری، مرتضی بن محمدامین (نویسنده)

    مدرس گیلانی، مرتضی (مقدمه‌نویس)

    گیلانی غروی، شعبان (شارح)
    عنوان‌های دیگرفرائد الاصول. برگزيده. شرح
    ناشرمرتضي الکيلاني
    مکان نشرايران - تهران
    سال نشر1399ق.
    چاپچاپ اول
    موضوعانصاري، مرتضي بن محمد امين، 1214 - 1281ق. فرائد الاصول ‏-‏ نقد و تفسير

    اصول فقه شيعه

    ظن (اصول فقه)

    قطع (اصول فقه)
    زبانعربي
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏ ‎‏ف‎‏4023‎‏7 / 159 BP

    أحكام القطع والظن في شرح الرسائل وتحريرها، شرح کتاب «فرائد الأصول» یا رسائل شیخ مرتضی انصاری (متوفی 1281ق)، به قلم شعبان گیلانی غروی یا نجفی (متوفی 1348ق) است. مرتضی گیلانی مدرس، فرزند مؤلف بر کتاب مقدمه نوشته است.

    در مقدمه کتاب، به تبیین تفاوت ادله و اصول پرداخته شده، سپس به‌اختصار دلیل اجتهادی و فقاهتی و پس از آن قطع طریقی و موضوعی توضیح داده شده است. همچنین به موضوع ظن پرداخته شده و اثبات حجیت خبر واحد نیازمند جعل شارع دانسته شده است. در مقدمه همچنین بیان شده که عقل تعبداً به دلیل انسداد، به حجیت ظن در احکام شرعی حکم می‌کند، اما ابن قبه رازی دو دلیل بر عدم حجیت ظن آورده‌ که به هر دو دلیل پاسخ داده شده است.

    نویسنده مقدمه با این مطالب، ذهن خواننده را برای ورود به کتاب آماده کرده و می‌نویسد: «اگر بنا داری که بیشتر از آنچه ما تقدیم کردیم بدانی به این کتاب مراجعه کن...». سپس پیش از ورود به متن، شرح حال مختصری از مؤلف و اساتید و فرزندانش ارائه می‌کند و مقدمه را با اشعاری در تاریخ وفات وی به پایان می‌برد[۱]‏.

    کتاب مشتمل بر دو مقصد است: تا صفحه 61 کتاب «مسئله قطع» و پس از آن «مسئله ظن» مطرح شده است.

    شارح به شیوه رایج بخشی از متن رسائل را با عبارت «قوله» ذکر کرده و سپس به شرح و تبیین آن پرداخته است. وی اشکالات را با عبارت «فإن قلت» مطرح و با «قلنا» در مقام پاسخ برآمده است.

    وی بنای بر اختصار داشته، لذا از عباراتی چون «علی نهج الإجمال»[۲]‏ و «حاصله»[۳]‏ استفاده کرده است.

    شارح گاه تنها به شرح و توضیح عبارات صاحب رسائل بسنده نکرده، بلکه با رعایت احترام به نقد و رد کلام ایشان پرداخته است؛ به‌عنوان نمونه در مسئله قطع قطاع اشکال بر کلام مصنف را با عبارت «مما ذكرنا يظهر ما في كلام المصنف من المسامحة» مطرح می‌کند[۴]‏.

    این کتاب تصویر نسخه خطی اثر است. کتابت اثر به قلم فرزند نویسنده مرتضی گیلانی در تاریخ 29 رجب 1399 به اتمام رسیده است. وی اشاره کرده که استنساخ این نسخه از روی نسخه‌ای صورت گرفته که اوراقش پراکنده و کلماتش تنگاتنگ هم بوده است[۵]‏.

    فهرست مطالب در انتهای کتاب ذکر شده است.

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه، ص5-2
    2. ر.ک: متن کتاب، ص31
    3. ر.ک: همان، ص27
    4. ر.ک: همان، ص38
    5. ر.ک: همان، ص166

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها