أهل‌البيت عليهم‌السلام سماتهم و حقوقهم في القرآن الكريم: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - '(علیه‌السلام)' به ' علیه‌السلام')
    جز (جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |')
     
    (۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    | تصویر =NUR03788J1.jpg
    | تصویر =NUR03788J1.jpg
    | عنوان =أهل البیت علیهم السلام سماتهم و حقوقهم في القرآن الکریم
    | عنوان =أهل‌البیت علیهم‌السلام سماتهم و حقوقهم في القرآن الکریم
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    [[سبحانی تبریزی، جعفر]] (نویسنده)
    [[سبحانی تبریزی، جعفر]] (نویسنده)
    خط ۱۴: خط ۱۴:
    | مکان نشر =قم - ایران
    | مکان نشر =قم - ایران
    | سال نشر = 1420 ق  
    | سال نشر = 1420 ق  
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03788AUTOMATIONCODE
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03788AUTOMATIONCODE
    | چاپ =1
    | چاپ =1
    | تعداد جلد =1
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =14742
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =03788
    | کتابخوان همراه نور =03788
    | کد پدیدآور =
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پس از =
    خط ۲۴: خط ۲۴:
    }}
    }}


    '''أهل البيت عليهم‌السلام'''، تأليف فقيه محقق شيخ [[جعفر سبحانى]]، به زبان عربى است كه به شيوه‌اى روشمند به دفاع از مكتب اهل‌بيت عليهم‌السلام پرداخته است.
    '''أهل‌البيت عليهم‌السلام'''، تأليف فقيه محقق شيخ [[جعفر سبحانى]]، به زبان عربى است كه به شيوه‌اى روشمند به دفاع از مكتب اهل‌بيت عليهم‌السلام پرداخته است.


    ==انگيزه تأليف==
    ==انگیزه تأليف==


    نویسنده در مقدمه دو مورد را برشمرده است:
    نویسنده در مقدمه دو مورد را برشمرده است:
    خط ۳۶: خط ۳۶:


    ==ساختار==
    ==ساختار==
    در قرآن كريم لفظ "اهل‌بيت" دو بار به كار رفته است: در آيه اول خانواده ابراهيم(ع) با این لفظ مورد خطاب واقع شده است. اما آيه‌اى كه در این کتاب مد نظر است، آيه دوم است كه در شأن زنان پيامبر نازل شده است و آنها را به تقوى و دورى از دنيا شفارش كرده است. مطالب کتاب پيرامون این كريمه در سه فصل تنظيم شده است:
    در قرآن كريم لفظ "اهل‌بيت" دو بار به كار رفته است: در آيه اول خانواده ابراهیم(ع) با این لفظ مورد خطاب واقع شده است. اما آيه‌اى كه در این کتاب مد نظر است، آيه دوم است كه در شأن زنان پيامبر نازل شده است و آنها را به تقوى و دورى از دنيا شفارش كرده است. مطالب کتاب پيرامون این كريمه در سه فصل تنظيم شده است:


    #اهل‌بيت عليهم‌السلام كه هستند؟
    #اهل‌بيت عليهم‌السلام كه هستند؟
    خط ۴۳: خط ۴۳:


    ==گزارش محتوا==
    ==گزارش محتوا==
    در اولين فصل از کتاب چنين مى‌خوانيم كه: معروف بين مفسرين و محدثين آنست كه مراد از اهل‌بيت در آيه مبارکه عترت طاهرين هستند كه رسول اكرم(ص) آنها را در حديث ثقلين معرفى كرده است. علاوه این كه تحقيق مفاد آيه و تبيين مراد از اهل‌بيت و انطباقش بر حديث ثقلين بحث پيرامون دو مورد را مى‌طلبد: اهل‌بيت در لغت و عرف، اهل‌بيت در آيه مبارکه.
    در اولین فصل از کتاب چنين مى‌خوانيم كه: معروف بين مفسرين و محدثين آن است كه مراد از اهل‌بيت در آيه مبارکه عترت طاهرين هستند كه رسول اكرم(ص) آنها را در حديث ثقلين معرفى كرده است. علاوه این كه تحقيق مفاد آيه و تبيين مراد از اهل‌بيت و انطباقش بر حديث ثقلين بحث پيرامون دو مورد را مى‌طلبد: اهل‌بيت در لغت و عرف، اهل‌بيت در آيه مبارکه.


    نویسنده در بحث لغوى با نقل كلمات اهل لغت چنين نتيجه مى‌گيرد كه اهل‌بيت در لغت به كسانى اطلاق مى‌شود كه ارتباط محكمى با مرد داشته باشند و از نویسنده سؤال مى‌كند كه چگونه از كلمات اهل لغت اطلاق اصلى اهل را بر ازواج، برداشت كرده است.
    نویسنده در بحث لغوى با نقل كلمات اهل لغت چنين نتيجه مى‌گیرد كه اهل‌بيت در لغت به كسانى اطلاق مى‌شود كه ارتباط محكمى با مرد داشته باشند و از نویسنده سؤال مى‌كند كه چگونه از كلمات اهل لغت اطلاق اصلى اهل را بر ازواج، برداشت كرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: متن کتاب، ص9]</ref>.


    در ادامه به نقل آراء مفسرين درباره آيه و مراد از "اهل‌بيت" پرداخته شده و با برشمردن چهار قرينه، چنين نتيجه مى‌گيرد كه مقصود أئمه اطهار عليهم‌السلام است.
    در ادامه به نقل آراء مفسرين درباره آيه و مراد از "اهل‌بيت" پرداخته شده و با برشمردن چهار قرينه، چنين نتيجه مى‌گیرد كه مقصود أئمه اطهار عليهم‌السلام است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=14&viewType=html ر.ک: همان، ص14]</ref>.


    در روايات فراوانى كه از اهل سنت نقل شده است، پيامبر اكرم(ص) مصاديق این آيه شريفه را مشخص كرده‌اند كه در سه بخش دسته بندى شده است: رواياتى كه در آنها از أئمه نام برده شده است، رواياتى كه رسول اكرم(ص) این آيه را بر در منزل فاطمه(س) مى‌خواند، روايات حديث كساء.
    در روايات فراوانى كه از اهل سنت نقل شده است، پيامبر اكرم(ص) مصاديق این آيه شريفه را مشخص كرده‌اند كه در سه بخش دسته بندى شده است: رواياتى كه در آنها از أئمه نام برده شده است، رواياتى كه رسول اكرم(ص) این آيه را بر در منزل فاطمه(س) مى‌خواند، روايات حديث كساء.
    خط ۵۳: خط ۵۳:
    اهل‌بيت در كتب مختلف اهل سنت به فرزندان فاطمه زهرا(س) و زنان پيامبر تفسير شده است كه آوردن نام قائلين هر دو گروه از علماء اهل سنت و نقد آراء گروه دوم و اقوال شاذ به خوبى صورت گرفته است. از مطالب جالب توجه در این فصل اختصاص صفحاتى از کتاب به اشعار ادباء پيرامون معناى اهل‌بيت است.
    اهل‌بيت در كتب مختلف اهل سنت به فرزندان فاطمه زهرا(س) و زنان پيامبر تفسير شده است كه آوردن نام قائلين هر دو گروه از علماء اهل سنت و نقد آراء گروه دوم و اقوال شاذ به خوبى صورت گرفته است. از مطالب جالب توجه در این فصل اختصاص صفحاتى از کتاب به اشعار ادباء پيرامون معناى اهل‌بيت است.


    در فصل دوم، در شمارش حالات واختصاصات اهل‌بيت عليهم به این عناوین به تفصيل پرداخته شده است:
    در فصل دوم، در شمارش حالات واختصاصات اهل‌بيت عليهم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=77&viewType=html ر.ک: همان، ص77]</ref> به این عناوین به تفصيل پرداخته شده است:


    #عصمت.
    #عصمت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص79]</ref>.
    #محبت در قلوب مؤمنين.
    #محبت در قلوب مؤمنين<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص99]</ref>.
    #استجابت دعاى ايشان.
    #استجابت دعاى ايشان<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص 103]</ref>.
    #كسب خوشنودى خدا.
    #كسب خوشنودى خدا<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص108]</ref>.
    #ايثار.
    #ايثار<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص113]</ref>.
    #خيرالبريّه و وارثين کتاب.
    #خيرالبريّه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص117]</ref>
    #حرمت صدقه بر آنها.
    #وارثين کتاب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص119]</ref>.
    #حرمت صدقه بر آنها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص125]</ref>.


    فصل سوم به بررسى آيات و روايات حقوق اهل‌بيت عليهم‌السلام بر مؤمنين احصاء شده است.
    فصل سوم به بررسى آيات و روايات حقوق اهل‌بيت عليهم‌السلام بر مؤمنين احصاء شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص127]</ref>.


    از جمله این حقوق است: ولايت، اطاعت، مودت و حبّ، صلوات فرستادن بر ايشان، خمس، فىء، انفال، ترفيع بيوت.
    از جمله این حقوق است: ولايت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص129]</ref>، اطاعت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص135]</ref>، مودت و حبّ<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص141]</ref>، صلوات فرستادن بر ايشان<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص 155]</ref>، خمس<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص 161]</ref>، فىء،<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص167]</ref> انفال<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص170]</ref>، ترفيع بيوت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3788/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%87%D9%85-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%87%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9 ر.ک: همان، ص173]</ref>.


    کتاب با نقل بخش‌هایى از کتاب شريف نهج‌البلاغه و عبارات امیرالمؤمنين درباره اهل‌بيت عليهم‌السلام خاتمه مى‌يابد.
    کتاب با نقل بخش‌هایى از کتاب شريف نهج‌البلاغه و عبارات امیرالمؤمنين درباره اهل‌بيت عليهم‌السلام خاتمه مى‌يابد.
    ==پانويس ==
    <references />


    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    متن و مقدمه کتاب.
    متن و مقدمه کتاب.


    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}




    خط ۷۸: خط ۸۶:
    [[رده: تفسیر]]
    [[رده: تفسیر]]
    [[رده:قرآن و مباحث دیگر]]
    [[رده:قرآن و مباحث دیگر]]
    [[رده:اردیبهشت (1401)]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۲۸

    أهل‌البیت علیهم‌السلام سماتهم و حقوقهم في القرآن الکریم
    أهل‌البيت عليهم‌السلام سماتهم و حقوقهم في القرآن الكريم
    پدیدآورانسبحانی تبریزی، جعفر (نویسنده)
    ناشرمؤسسة الإمام الصادق علیه‌السلام
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1420 ق
    چاپ1
    موضوعخاندان نبوت - احادیث خاندان نبوت در قرآن
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏104‎‏ ‎‏/‎‏خ‎‏2‎‏س‎‏2‎‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    أهل‌البيت عليهم‌السلام، تأليف فقيه محقق شيخ جعفر سبحانى، به زبان عربى است كه به شيوه‌اى روشمند به دفاع از مكتب اهل‌بيت عليهم‌السلام پرداخته است.

    انگیزه تأليف

    نویسنده در مقدمه دو مورد را برشمرده است:

    1. اهل‌بيت عليهم‌السلام در قرآن كريم اهمیت ویژه‌اى دارد و بسيارى از آيات به این بزرگواران اختصاص دارد و به همین دليل علماء مذاهب مختلف کتاب‌هایى را تأليف و در آنها مناقب و فضائل ايشان را ذكر كرده‌اند.
    2. اخيراً دو کتاب درباره اهل‌بيت عليهم‌السلام توجه مرا جلب نمود. یکى کتاب "حقوق اهل‌بيت عليهم‌السلام" از ابن تيمیه و ديگرى "الشيعه و اهل‌بيت" از یک نویسنده معاصر.

    اين کتاب در صدد است، علاوه بر معرفى آن حضرات و حقوقشان، بعضى از حقوق از بين رفته آنها در این دو کتاب و به ویژه کتاب اخير را جبران نمايد.

    ساختار

    در قرآن كريم لفظ "اهل‌بيت" دو بار به كار رفته است: در آيه اول خانواده ابراهیم(ع) با این لفظ مورد خطاب واقع شده است. اما آيه‌اى كه در این کتاب مد نظر است، آيه دوم است كه در شأن زنان پيامبر نازل شده است و آنها را به تقوى و دورى از دنيا شفارش كرده است. مطالب کتاب پيرامون این كريمه در سه فصل تنظيم شده است:

    1. اهل‌بيت عليهم‌السلام كه هستند؟
    2. روش و مذهب اهل‌بيت چه بوده است؟
    3. حقوق اهل‌بيت چيست؟

    گزارش محتوا

    در اولین فصل از کتاب چنين مى‌خوانيم كه: معروف بين مفسرين و محدثين آن است كه مراد از اهل‌بيت در آيه مبارکه عترت طاهرين هستند كه رسول اكرم(ص) آنها را در حديث ثقلين معرفى كرده است. علاوه این كه تحقيق مفاد آيه و تبيين مراد از اهل‌بيت و انطباقش بر حديث ثقلين بحث پيرامون دو مورد را مى‌طلبد: اهل‌بيت در لغت و عرف، اهل‌بيت در آيه مبارکه.

    نویسنده در بحث لغوى با نقل كلمات اهل لغت چنين نتيجه مى‌گیرد كه اهل‌بيت در لغت به كسانى اطلاق مى‌شود كه ارتباط محكمى با مرد داشته باشند و از نویسنده سؤال مى‌كند كه چگونه از كلمات اهل لغت اطلاق اصلى اهل را بر ازواج، برداشت كرده است[۱].

    در ادامه به نقل آراء مفسرين درباره آيه و مراد از "اهل‌بيت" پرداخته شده و با برشمردن چهار قرينه، چنين نتيجه مى‌گیرد كه مقصود أئمه اطهار عليهم‌السلام است[۲].

    در روايات فراوانى كه از اهل سنت نقل شده است، پيامبر اكرم(ص) مصاديق این آيه شريفه را مشخص كرده‌اند كه در سه بخش دسته بندى شده است: رواياتى كه در آنها از أئمه نام برده شده است، رواياتى كه رسول اكرم(ص) این آيه را بر در منزل فاطمه(س) مى‌خواند، روايات حديث كساء.

    اهل‌بيت در كتب مختلف اهل سنت به فرزندان فاطمه زهرا(س) و زنان پيامبر تفسير شده است كه آوردن نام قائلين هر دو گروه از علماء اهل سنت و نقد آراء گروه دوم و اقوال شاذ به خوبى صورت گرفته است. از مطالب جالب توجه در این فصل اختصاص صفحاتى از کتاب به اشعار ادباء پيرامون معناى اهل‌بيت است.

    در فصل دوم، در شمارش حالات واختصاصات اهل‌بيت عليهم[۳] به این عناوین به تفصيل پرداخته شده است:

    1. عصمت[۴].
    2. محبت در قلوب مؤمنين[۵].
    3. استجابت دعاى ايشان[۶].
    4. كسب خوشنودى خدا[۷].
    5. ايثار[۸].
    6. خيرالبريّه[۹]
    7. وارثين کتاب[۱۰].
    8. حرمت صدقه بر آنها[۱۱].

    فصل سوم به بررسى آيات و روايات حقوق اهل‌بيت عليهم‌السلام بر مؤمنين احصاء شده است[۱۲].

    از جمله این حقوق است: ولايت[۱۳]، اطاعت[۱۴]، مودت و حبّ[۱۵]، صلوات فرستادن بر ايشان[۱۶]، خمس[۱۷]، فىء،[۱۸] انفال[۱۹]، ترفيع بيوت[۲۰].

    کتاب با نقل بخش‌هایى از کتاب شريف نهج‌البلاغه و عبارات امیرالمؤمنين درباره اهل‌بيت عليهم‌السلام خاتمه مى‌يابد.

    پانويس


    منابع مقاله

    متن و مقدمه کتاب.


    وابسته‌ها