إعجاز القرآن بين المعتزلة و الأشاعرة

    از ویکی‌نور
    إعجاز القرآن بین المعتزلة و الأشاعرة
    إعجاز القرآن بين المعتزلة و الأشاعرة
    پدیدآورانسلطان، منیر (نویسنده)
    ناشرمنشاة المعارف
    مکان نشراسکندریه - مصر
    سال نشر1986 م
    چاپ3
    موضوعقرآن - اعجاز

    کلام اشعری

    کلام معتزله
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏86‎‏ ‎‏/‎‏س‎‏8‎‏الف‎‏6
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf


    اعجاز القرآن بين المعتزلة و الأشاعرة، نوشته دكتر منير سلطان، استاد در نقد و بلاغت و مدرس دانشكدۀ دخترانۀ دانشگاه عين شمس است. این کتاب به طرح مسألۀ اعجاز مى‌پردازد و آراى دو مكتب كلامى مشهور معتزلى و اشعرى را در ترازوى نقد مى‌گذارد. مؤلف در این کتاب آراى عبدالقاهر جرجانى، ابوبكر باقلانى و فخر رازى را در برابر آراء و انديشه‌هاى بزرگان معتزله؛ از جمله سكّاكى، جاحظ و زمخشرى قرار داده است. به ویژه به ابن راوندى یکى از دانشمندان معتزله كه از این مكتب بريد و بعدها کتاب‌هایى عليه آراء معتزله نوشت، پرداخته است.

    مباحث چهارگانۀ کتاب عبارتند از: علم كلام، معتزله و اعجاز قرآن، اشاعره و اعجاز قرآنى، آراى اشاعره و معتزله و نقد آنها.

    مؤلف به دور از گرايش‌هاى فرقه‌اى به نقد آراء این بزرگان و ديگر نامداران علم البلاغة و علم الكلام پرداخته و به خوبى شرايط و دلايل آراى آنها در زمینۀ اعجاز را تبيين نموده است.

    ساختار

    کتاب حاضر؛ مشتمل بر یک مقدمه چاپ سوم کتاب و نيز مقدمه چاپ اول آن و یک تمهيد و ابواب سه گانه مى‌باشد.

    گزارش محتوا

    ابواب این کتاب به شرح زیر است:

    تمهيد: «علم الكلام»[۱]؛ شامل موضوعات: النشأة و الازدهار[۲]، المعتزلة و الاشاعرة[۳] مى‌باشد.

    الباب الاول: «المعتزلة و إعجاز القرآن»[۴] داراى سه فصل ذيل مى‌باشد:

    1-النظام و الجاحظ[۵] 2-الجبائى و الرمانى[۶] 3-القاضى عبدالجبار[۷].

    الباب الثاني: «الأشاعرة و إعجاز القرآن»[۸] داراى دو فصل است:

    1-الباقلانى[۹] 2-عبدالقاهر الجرجاني[۱۰].

    الباب الثالث: «الاعجاز بين المعتزلة و الأشاعرة»[۱۱] سه فصل ذيل را دربر دارد:

    1-الزمخشرى[۱۲] 2-شخصيات أخيرة(ابن حزم الاندلسى، فخر‌الدين الرازى، السكاكى)[۱۳].

    3-اعجاز القرآن بين المعتزلة و الاشاعرة[۱۴].

    در پایان باب سوم نتايج حاصله از مباحث کتاب فهرست شده است.

    کتاب در انتها داراى فهرست‌هاى فنى[۱۵] است كه شامل فهرست مخطوطات و منابع[۱۶] و مآخذ، آيات قرآنى[۱۷]، أعلام[۱۸]، اشعار[۱۹]، اصطلاحات علم بلاغت[۲۰] و فهرست تفصيلى مطالب[۲۱] مى‌باشد.

    نسخه شناسى

    کتاب حاضر به قلم دكتر منير سلطان، استاد در نقد و بلاغت و مدرس دانشكدۀ دخترانه دانشگاه عين شمس و به زبان عربى نگارش يافته و در قطع وزيرى با جلد شومیز در 292 صفحه برای بار سوم در سال 1986م توسط انتشارات «منشأة المعارف» اسكندريۀ مصر منتشر شده است.

    منابع مقاله

    1. خرمشاهى بهاءالدين، دانشنامۀ قرآن، ج اول، ص256.
    2. مقدمۀ مؤلف و متن کتاب.


    وابسته‌ها