ابتهاج، هوشنگ: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (+)
    جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
     
    (۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
    {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
    | عنوان         =  
    | عنوان =  
    | تصویر         = NUR77131.jpg
    | تصویر = NUR77131.jpg
    | اندازه تصویر =  
    | اندازه تصویر =  
    | توضیح تصویر   =  
    | توضیح تصویر =  
    |سرشناسی       =  
    |سرشناسی =  
    |نام کامل       = امیرهوشنگ ابتهاج
    |نام کامل = امیرهوشنگ ابتهاج
    |نام‌های دیگر   =  
    |نام‌های دیگر =  
    |لقب           =  
    |لقب =  
    |نسب           =  
    |نسب =  
    |تخلص           = سایه
    |تخلص = سایه
    |نام پدر       = آقاخان ابتهاج
    |نام پدر = آقاخان ابتهاج
    |ولادت           = یکشنبه ۶ اسفند ۱۳۰۶ش
    |ولادت = یک‌شنبه ۶ اسفند ۱۳۰۶ش
    |محل تولد       = رشت
    |محل تولد = رشت
    |کشور تولد     =  
    |کشور تولد =  
    |محل زندگی     = {{پرچم ایران}} ایران
    |محل زندگی = {{پرچم ایران}} ایران
    |رحلت           = ۱۹ مرداد ۱۴۰۱ش
    |رحلت = ۱۹ مرداد ۱۴۰۱ش
    |شهادت         =  
    |شهادت =  
    |مدفن           =  
    |مدفن =  
    |طول عمر       = 94 سال
    |طول عمر = 94 سال
    |نام همسر       =  
    |نام همسر =  
    |فرزندان       =  
    |فرزندان =  
    |خویشاوند سرشناس =  
    |خویشاوند سرشناس =  
    |دین           =  
    |دین =  
    |مذهب           =  
    |مذهب =  
    |پیشه           = شاعر، پژوهشگر
    |پیشه = شاعر، پژوهشگر
    |درجه علمی     =
    |درجه علمی =
    |دانشگاه       =  
    |دانشگاه =  
    |علایق پژوهشی   =
    |علایق پژوهشی =
    |کد پدیدآور     =
    |کد پدیدآور =
    |منصب           =  
    |منصب =  
    |پس از         =  
    |پس از =  
    |پیش از         =  
    |پیش از =  
    |اساتید         =  
    |اساتید =  
    |مشایخ         =
    |مشایخ =
    |معاصرین       =
    |معاصرین =
    |شاگردان       =  
    |شاگردان =  
    |اجازه اجتهاد از =
    |اجازه اجتهاد از =
    |آثار           =  
    |آثار =  
    |سبک نوشتاری   =غزل، مثنوی، شعر نو  
    |سبک نوشتاری =غزل، مثنوی، شعر نو  
    |وبگاه رسمی     =  
    |وبگاه رسمی =  
    |امضا           = [[پرونده:Saayeh-emzaa.png|70px]]
    |امضا = [[پرونده:Saayeh-emzaa.png|70px]]
    |کد مؤلف =AUTHORCODE77131AUTHORCODE


    }}
    }}


    '''امیرهوشنگ ابتهاج''' (۱۳۰۶ –۱۴۰۱ش)، شاعر نامدار معاصر ایران با تخلص سایه
    '''امیرهوشنگ ابتهاج''' (۱۳۰۶–۱۴۰۱ش)، شاعر نامدار معاصر ایران با تخلص سایه، از مهم‌ترین آثار او تصحیح غزل‌های حافظ با عنوان «حافظ به سعی سایه» است.
     
    از مهم‌ترین آثار او، «تو ای پری کجایی»، «ایران ای سرای امید» و تصحیح غزل‌های حافظ با عنوان «حافظ به سعی سایه» است.
     


    == ولادت ==
    == ولادت ==


    امیرهوشنگ ابتهاج روز یکشنبه ۶ اسفند ۱۳۰۶ش در رشت متولد شد. پدرش «آقاخان ابتهاج» از مردان سرشناس رشت و مدتی رئیس بیمارستان پورسینای این شهر بود.<ref>[https://www.daneshchi.ir/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC-%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1/ ر.ک: پایگاه دانش‌چی]</ref>  
    امیرهوشنگ ابتهاج روز یک‌شنبه ۶ اسفند ۱۳۰۶ش در رشت متولد شد.<ref>[https://www.daneshchi.ir/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC-%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1/ ر.ک: پایگاه دانش‌چی]</ref>  
    == تحصیلات ==
    == تحصیلات ==


    هوشنگ ابتهاج شروع تحصیل و ادامه‌ی تحصیلات ابتدایی و بخشی از تحصیلات دبیرستان را در مدارس عنصری، قاآنی، لقمان، و شاهپور در شهر رشت و بعد برای کلاس پنجم متوسطه در دبیرستان تمدن تهران سپری کرد. و در همین دوران اولین دفتر شعر خود را با نام نخستین نغمه‌ها منتشر کرد.<ref>[https://www.daneshchi.ir/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC-%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1/ ر.ک: همان]</ref>  
    وی تحصیلات ابتدایی و بخشی از تحصیلات دبیرستان را در شهر رشت و کلاس پنجم متوسطه را در تهران سپری کرد.<ref>[https://www.daneshchi.ir/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC-%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1/ ر.ک: همان]</ref>


    سایه در سال ۱۳۴۶ش به اجرای شعرخوانی بر آرامگاه حافظ در جشن هنر شیراز می‌پردازد که [[باستانی پاریزی، محمدابراهیم|باستانی پاریزی]] در سفرنامه معروف خود (از پاریز تا پاریس) استقبال شرکت‌کنندگان و هیجان آن‌ها پس از شنیدن اشعار سایه را شرح می‌دهد و می‌نویسد که تا قبل از آن هرگز باور نمی‌کرد که مردم از شنیدن یک شعر نو تا این حد هیجان‌زده شوند.
    ابتهاج مدتی به‌عنوان مدیر کل شرکت دولتی سیمان تهران به‌ کار اشتغال داشت.


    ابتهاج از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۶ش سرپرست برنامه گل‌ها در رادیوی ایران (پس از کناره‌گیری داوود پیرنیا) و پایه‌گذار برنامه موسیقایی گلچین هفته بود. تعدادی از غزل‌ها، تصنیف‌ها و اشعار نیمایی او توسط موسیقی‌دانان ایرانی نظیر محمدرضا شجریان، علیرضا افتخاری، شهرام ناظری، حسین قوامی و محمد اصفهانی اجرا شده‌است. تصنیف خاطره‌انگیز تو ای پری کجایی و تصنیف سپیده (ایران ای سرای امید) از اشعار هوشنگ ابتهاج (سایه) است.
    == فعالیت‌های هنری ==
    #اجرای شعرخوانی بر آرامگاه حافظ در جشن هنر شیراز در سال ۱۳۴۶ش.
    #سرپرست برنامه گل‌ها در رادیوی ایران و پایه‌گذار برنامه موسیقایی گلچین هفته، از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۶ش.


    سایه بعد از حادثه میدان ژاله (۱۷ شهریور ۱۳۵۷) به‌همراه محمدرضا لطفی، محمدرضا شجریان و حسین علیزاده، به‌نشانه اعتراض از رادیو استعفا داد.
    == جوایز ==
    # برنده بیست‌وسومین جایزه ادبی و تاریخی محمود افشار یزدی در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۹۵.
    #دریافت نشان عالی «هنر برای صلح»در تاریخ پنج‌شنبه ۱۲ مهر ۱۳۹۷ش در مراسم پایانی ششمین «جشنواره بین‌المللی هنر برای صلح».<ref>[https://www.tasvirezendegi.com/houshang-ebtehaj-biography/ ر.ک: پایگاه تصویر زندگی]</ref>


    ابتهاج مدتی به‌عنوان مدیر کل شرکت دولتی سیمان تهران به‌کار اشتغال داشت.
    == وفات ==


    از مهم‌ترین آثار هوشنگ ابتهاج تصحیح او از غزل‌های حافظ است که با عنوان «حافظ به سعی سایه» نخستین بار در ۱۳۷۲ش توسط نشر کارنامه به‌چاپ رسید و بار دیگر با تجدیدنظر و تصحیحات تازه منتشر شد. سایه سال‌های زیادی را صرف پژوهش و حافظ‌شناسی کرده که این کتاب حاصل تمام آن زحمت‌هاست که سایه در مقدمه آن را به همسرش پیشکش کرده‌است.
    هوشنگ ابتهاج سر انجام در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۴۰۱ش در سن ۹۴ سالگی در شهر کلن آلمان به علت نارسایی کلیه درگذشت.<ref>[https://www.daneshchi.ir/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC-%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1/ ر.ک: پایگاه دانش‌چی]</ref> و پیکر ایشان پس از ورود به ایران در روز شنبه 5 شهریور 1401ش در باغ محتشم شهر رشت به خاک سپرده شد.


    در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۹۵ش بیست و سومین جایزهٔ ادبی و تاریخی محمود افشار یزدی در باغ موقوفات افشار به انتخاب اعضای هیئت گزینش جایزهٔ این بنیاد به هوشنگ ابتهاج اهداشد.
    در تاریخ پنجشنبه ۱۲ مهر ۱۳۹۷ش در مراسم پایانی ششمین «جشنواره بین‌المللی هنر برای صلح»، نشان عالی «هنر برای صلح» به هوشنگ ابتهاج و ۳ هنرمند دیگر اهداءشد.<ref>[https://www.tasvirezendegi.com/houshang-ebtehaj-biography/ ر.ک: پایگاه تصویر زندگی]</ref>
    == وفات ==
    هوشنگ ابتهاج سر انجام در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۴۰۱ش در سن ۹۴ سالگی در شهر کلن آلمان به علت نارسایی کلیه درگذشت.<ref>[https://www.daneshchi.ir/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC-%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1/ ر.ک: پایگاه دانش‌چی]</ref>
    == آثار ==
    == آثار ==


    {{ستون-شروع|2}}
    {{ستون-شروع|2}}
    # نخستین نغمه‌ها
    # نخستین نغمه‌ها؛
    # سراب
    # سراب؛
    # سیاه مشق
    # سیاه‌مشق؛
    # چند برگ از یلدا
    # چند برگ از یلدا؛
    # تاسیان مهر
    # تاسیان مهر؛
    # بانگ نی
    # بانگ نی؛
    # حافظ به سعی سایه (دیوان حافظ با تصحیح ابتهاج)
    # حافظ به سعی سایه (دیوان حافظ با تصحیح ابتهاج)؛
    # یادگار خون سرو
    # یادگار خون سرو؛
    # تا صبح شب یلدا
    # تا صبح شب یلدا؛
    # یادنامه
    # یادنامه؛
    # پر پرنیان اندیشه
    # پیر پرنیان‌اندیش؛
    # شبگیر<ref>[https://www.daneshchi.ir/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC-%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1/ ر.ک: همان]</ref>
    # شبگیر<ref>[https://www.daneshchi.ir/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC-%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1/ ر.ک: همان]</ref>
    {{پایان}}
    {{پایان}}


    ==پانويس ==
    ==پانویس ==
    <references />
    <references />


    خط ۱۰۶: خط ۱۰۱:
    [[حافظ به سعی سایه]]
    [[حافظ به سعی سایه]]


    {{پایان}}


     
    == پیوند به بیرون==
    * [https://aspb31.asset.aparat.com/aparat-video/58d725b32759c5c7b50fc138965c11e034724847-360p.mp4?wmsAuthSign=eyJhbGciOiJIUzI1NiIsInR5cCI6IkpXVCJ9.eyJ0b2tlbiI6ImViMTIwMzI0NGE5YjY4OTAyYjBhYjFkYzdkMThlYTViIiwiZXhwIjoxNjYwMjM2NzQ0LCJpc3MiOiJTYWJhIElkZWEgR1NJRyJ9.-6f6HW8JUkHIs2R118mtzzWdyXsEQeUyD6pPlRGUUro زندگی‌نامه هوشنگ ابتهاج در یک دقیقه]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:درگذشتگان ‍‍۱۴۰۱]]
    [[رده:درگذشتگان ‍‍۱۴۰۱]]
    [[رده:شاعران]]
    [[رده:شاعران]]
    [[رده:مقالات خرداد 01 باقی زاده]]
    [[رده:مقالات خرداد 01 باقی زاده]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده1]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده مرداد 01]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 مرداد 1401]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 مرداد 1401]]
    [[رده:مقالات کامل مرداد ماه باقی زاده]]
    [[رده:مقالات کامل مرداد ماه باقی زاده]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۵

    ابتهاج، هوشنگ
    NUR77131.jpg
    نام کاملامیرهوشنگ ابتهاج
    تخلصسایه
    نام پدرآقاخان ابتهاج
    ولادتیک‌شنبه ۶ اسفند ۱۳۰۶ش
    محل تولدرشت
    محل زندگیپرچم ایران ایران
    رحلت۱۹ مرداد ۱۴۰۱ش
    طول عمر94 سال
    پیشهشاعر، پژوهشگر
    اطلاعات علمی
    سبک نوشتاریغزل، مثنوی، شعر نو
    امضاء
    Saayeh-emzaa.png

    امیرهوشنگ ابتهاج (۱۳۰۶–۱۴۰۱ش)، شاعر نامدار معاصر ایران با تخلص سایه، از مهم‌ترین آثار او تصحیح غزل‌های حافظ با عنوان «حافظ به سعی سایه» است.

    ولادت

    امیرهوشنگ ابتهاج روز یک‌شنبه ۶ اسفند ۱۳۰۶ش در رشت متولد شد.[۱]

    تحصیلات

    وی تحصیلات ابتدایی و بخشی از تحصیلات دبیرستان را در شهر رشت و کلاس پنجم متوسطه را در تهران سپری کرد.[۲]

    ابتهاج مدتی به‌عنوان مدیر کل شرکت دولتی سیمان تهران به‌ کار اشتغال داشت.

    فعالیت‌های هنری

    1. اجرای شعرخوانی بر آرامگاه حافظ در جشن هنر شیراز در سال ۱۳۴۶ش.
    2. سرپرست برنامه گل‌ها در رادیوی ایران و پایه‌گذار برنامه موسیقایی گلچین هفته، از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۶ش.

    جوایز

    1. برنده بیست‌وسومین جایزه ادبی و تاریخی محمود افشار یزدی در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۹۵.
    2. دریافت نشان عالی «هنر برای صلح»در تاریخ پنج‌شنبه ۱۲ مهر ۱۳۹۷ش در مراسم پایانی ششمین «جشنواره بین‌المللی هنر برای صلح».[۳]

    وفات

    هوشنگ ابتهاج سر انجام در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۴۰۱ش در سن ۹۴ سالگی در شهر کلن آلمان به علت نارسایی کلیه درگذشت.[۴] و پیکر ایشان پس از ورود به ایران در روز شنبه 5 شهریور 1401ش در باغ محتشم شهر رشت به خاک سپرده شد.

    آثار

    1. نخستین نغمه‌ها؛
    2. سراب؛
    3. سیاه‌مشق؛
    4. چند برگ از یلدا؛
    5. تاسیان مهر؛
    6. بانگ نی؛
    7. حافظ به سعی سایه (دیوان حافظ با تصحیح ابتهاج)؛
    8. یادگار خون سرو؛
    9. تا صبح شب یلدا؛
    10. یادنامه؛
    11. پیر پرنیان‌اندیش؛
    12. شبگیر[۵]

    پانویس


    منابع مقاله

    1. پایگاه دانش‌چی
    2. پایگاه تصویر زندگی


    وابسته‌ها