ابن بابویه، ابوالحسن
| نام | ابن بابویه، علی بن حسین |
|---|---|
| نام های دیگر | ابن بابویه، ابوالحسن علی بن ال‍ح‍س‍ی‍ن
بابویه ق‍م‍ی، علی بن حسین |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 329 هـ.ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
| کد مولف | 191 |
معرفى اجمالى:
«ابوالحسن على بن حسين بن موسى بن بابويه قمى» از محدثان و فقهاى شيعه اماميه و محل رجوع مردم قم و مناطق اطراف آن در عصر غيبت صغرى است. خاندان بابويه، همگى از بزرگان علم بوده‌اند كه از ميان آنان، على بن الحسين و فرزندش محمد بن على معروف به شيخ صدوق از همه بارزترند و منتجب الدين صاحب فهرست مشهور، آخرين دانشمند اين خاندان است كه با عنوان ابن بابويه شناخته مى‌شود.
نجاشى و ابن نديم، على بن حسين را به عنوان يكى از فقها و ثقات شيعه معرفى مى‌كنند. مقام او در فقه و حديث چنان بود كه در مواردى كه حديث در دست نبود و يا اينكه در متن حديث ترديد وجود داشت، علماى شيعه به فتاوى او استناد كرده‌اند. او اولين كسى بود كه در حذف سند احاديث و جمع احاديث مشابه ابتكار به خرج داد و اخبار را با قرينه ذكر كرد.
در عين عظمت و شهرت وى، از زندگى ايشان اطلاع زيادى در دست نيست و مهم‌ترين آگاهى، مربوط به نامه امام حسن عسكرى(ع) خطاب به اوست. مكاتبه امام با ابن‌بابويه، ضمن آنكه عظمت وى را آشكار مى‌كند و افتخارى براى او و خاندانش به شمار مى‌رود، نشان دهنده طول عمر او يا اعتبار او در جوانى است، زيرا بنا به شهرت، وى در سال 329ق از دنيا رفته و امام عسكرى(ع) در سال 260ق رحلت كرده است. بنابراين بايد ابن‌بابويه در زمان امام در سنى بوده باشد كه با آن حضرت مكاتبه كرده و حتى دعا براى فرزندى را درخواست كرده باشد.
ابن بابويه علاوه بر مقام علمى، بازرگان و صاحب مكنت بود. او دست كم سه بار به عراق مسافرت كرد.
آثار:
تا حدود 100 كتاب و رساله از قول فرزندش به او نسبت داده شده كه بيشتر آنها درباره فقه، تفسير و كلام است. نجاشى تأليفات‌او را چنين برشمرده است: كتابهاى الوضوء، الصلوة، الجنائز، الامامة و التبصرة من الحيرة، الاملاء، نوادر كتاب المنطق، الاخوان، النساء و الولدان، الشرايع كه براى فرزندش فرستاده است، التفسير، النكاح، مناسك الحج، قرب الاسناد، التسليم، الطب، المواريث، المعراج.
اساتيد:
برخى مشايخ او عبارتند از: سعد بن عبدالله اشعرى، على بن ابراهيم هاشم قمى، محمد بن أبى القاسم ماجيلويه؛ محمد بن يحيى عطار؛ محمد بن حسن صفار، ايوب بن نوح و محمد بن على شلمغانى.
شاگردان:
از بركات حيات علمى او، تربيت شاگردان فراوانى است كه دو فرزندش حسين و محمد و ابوالقاسم جعفر بن محمد بن قولويه قمى و هارون بن موسى تَلعُكبرى از آن جمله‌اند.
وفات:
اين عالم بزرگ در سال 329ق از دنيا رفت. برخى به اشتباه گفته‌اند در سالى كه قرامطه مكه را غارت كرده و حاجيان را كشتند، وى هم در حال طواف كشته شده است. سال وفات او را به علت فرود آمدن شهاب‌هاى بسيار از آسمان يا به علت درگذشت چند تن‌از بزرگان شيعه، سال تناثر النجوم گفته‌اند. مدفن‌او در قم است.
وابسته‌ها
مجموعه فتاوی ابن بابویه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الإمامة و التبصرة من الحيرة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الأمامة و التبصرة من الحيرة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الإمامة و التبصرة من الحيرة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
عقاید شیخ صدوق: عقاید امامیه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
رسالتان مجموعتان من فتاوي العلمين علي بن الحسين بن بابويه القمي المتوفي 329هـ. ق. و الحسن بن علي بن ابي عقيل العماني المتوفي بعده / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده