نمایش مبدأ برای الآداب الشرعیة و المنح المرعیة

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR16102J1.jpg
| عنوان =‏الآداب الشرعیة و المنح المرعیة
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران = 
[[دمشقی، ابومعاذ ایمن بن عارف]] (حاشيه نويس)

[[ابن مفلح، محمد بن مفلح‏]] (نویسنده)
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏‎‏BP‎‏ ‎‏179‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏آ‎‏4‎‏
| موضوع =
فقه حنبلی - قرن 8ق.
| ناشر = 
دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون
| مکان نشر =بیروت - لبنان
| سال نشر = 1424 ‌‎ق یا 2003 م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE16102AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| تعداد جلد =3
| کتابخانۀ دیجیتال نور =16102
| کتابخوان همراه نور =16102
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
{{کاربردهای دیگر| آداب (ابهام زدایی)}}
'''الآداب الشرعية و المنح المرعية''' اثر [[ابن مفلح، محمد بن مفلح|شمس‌الدين محمد بن مفلح مقدسى حنبلى]] (متوفى 763ق)، مجموعه‌اى از آداب و سنن اسلامى مستند به آيات و روايات است كه به زبان عربى و در قرن هشتم هجرى نوشته شده است. این نسخه از کتاب توسط [[دمشقی، ابومعاذ ایمن بن عارف|ابومعاذ ايمن بن عارف دمشقى]] مورد تحقيق و تصحيح قرار گرفته است.

==ساختار==
کتاب با مقدمه مصحح آغاز و مطالب در سه جلد و حدود 130 فصل، تنظيم شده است. در ترتيب و تنظيم فصول، نظم خاصى رعايت نشده است. همچنين حجم مطالب فصول نيز از نظم خاصى پيروى نمى‌كنند؛ به‌گونه‌اى كه برخى از فصول در چند صفحه آمده و برخى نيز، بيش از چند سطر را به خود اختصاص نداده است.

==گزارش محتوا==
محقق اثر در مقدمه‌اش پس از ارائه تعريف لغوى و اصطلاحى ادب، مراتب سه‌گانه ادب با خالق، پيامبر(ص) و مردم را تبيين كرده است. سپس اقوام چند تن از علما را اهل سنت را در رابطه با ادب متذكر مى‌شود. سپس شرح حال وى را مورد بررسى قرار مى‌دهد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23435/1/3 مقدمه محقق، ص3-8]</ref>

نگارش آداب و سنن پيش از این اثر نيز سابقه داشته كه نویسنده در ابتداى کتاب به نام تعدادى از نويسندگان در این موضوع اشاره كرده است: ابى‌داود سجستانى صاحب السنن، ابوبكر خلاّل، ابى‌بكر عبدالعزيز، قاضى ابى‌يعلى، ابن عقيل و [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]].<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23435/1/9 متن کتاب، ص9]</ref>

وى در فصل اول کتاب بيان مراتب خوف، صبر و رضا پرداخته و به سخنان برخى از بزرگان، از جمله شيخ تقى‌الدين در «تحفة العراقية»، عبدالرحمن بن عوف و ابوالفرج بن جوزى در این زمينه، اشاره كرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23435/1/10 همان، ص10]</ref>

در فصل دوم، سخنان بزرگان در مورد بهتان، غيبت، سخن‌چينى و نفاق آمده است. در روايتى كه در این فصل ذكر شده، خداوند به عيسى(ع) فرمود: سخن مردم در مورد خودت، تو را اندوهگین نسازد، زيرا اگر دروغ باشد، برای تو حسنه‌اى است كه انجامش نداده‌اى و اگر راست باشد، كفاره گناهت مى‌باشد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23435/1/15 همان، ص15]</ref>

در فصل سوم، مكر، خدعه، تمسخر و استهزاء در آيات و روايات بررسى شده است. نویسنده در حرمت این امور، به آياتى از قرآن كريم، از جمله آيه 11 سوره حجرات و آيه اول سوره همزه اشاره و رواياتى در ذم این امور آورده است. از جمله روايتى مرفوعه از ترمذى بدين مضمون كه «ملعون است كسى كه مؤمنى را آزرده و با او مكر كند».<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23435/1/18 همان، ص18]</ref>

در ديگر فصول جلد اول نيز مباحثى چون توبه و حقيقت آن، آداب امر به معروف و نهى از منكر و مراتب آن، نیکى به والدين، صله رحم و مانند آن مطرح شده است.

در جلد دوم نيز پس از طرح مباحثى چون آداب کتابت، معاشرت و مانند آن در دو فصل كلى به دو موضوع «قرآن و مصحف» و «طب و معالجه» پرداخته شده است.

در جلد سوم کتاب نيز آداب خوردن و نوشيدن و خواص خوراكى‌ها، آداب مسجد، آداب پوشيدنى‌ها و مستحبات و مكروهات فراوانى مورد مطالعه قرار گرفته است.

== وضعيت کتاب ==


فهرست مطالب هر جلد در انتهاى آن آمده است.

محقق اثر در پاورقى، روايات و مطالب نویسنده را مستند كرده است؛ در مواردى هم كه نتوانسته منبعى بيابد متذكر شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23435/1/173 ر.ک: ص173، پاورقى اول]</ref>

==پانويس ==
<references/>

==منابع مقاله==

مقدمه و متن کتاب.

==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}

[[العدة في أصول الفقه (بغدادی حنبلی)]]

[[الفروق]]

[[الفقه عند الشيخ الأكبر محي الدين إبن العربي]]

[[المصباح المنير في غريب الشرح الكبير للرافعي]]

[[الهداية في تخريج أحاديث البداية (بداية المجتهد لابن رشد)]]

[[بداية المجتهد و نهاية المقتصد]]

[[شرح بداية المجتهد ونهاية المقتصد]]

[[كتاب الآثار]]

[[گنجینه اصطلاحات فقهی و اصولی]]




[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده: فقه و اصول]]
[[رده: فقه مذاهب]]
[[رده: فقه اهل سنت]]