الأخلاق (احمد امین)

    از ویکی‌نور
    الأخلاق
    الأخلاق (احمد امین)
    پدیدآورانامین، احمد (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرکتاب الأخلاق
    ناشردار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون
    مکان نشربیروت - لبنان
    سال نشر1426 ‌‎ق یا 2005 م
    چاپ1
    موضوعاخلاق اخلاق - فلسفه
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BJ‎‏ ‎‏1185‎‏ ‎‏/‎‏ع‎‏4‎‏الف‎‏8
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    کتاب الأخلاق از تأليفات احمد امين (1373 1295ق) در موضوع مهمترين مسائل اخلاقى و حقوقى به زبان عربى مى‌باشد.

    مؤلف، کتاب حاضر را با توجه به نيازهاى زمان معاصر نوشته است. از اين‌رو در این کتاب مباحثى مطرح مى‌كند كه در بسيارى از كتب اخلاقى ديگر پيدا نمی‌شود.

    مقدمه کتاب شامل تعريف علم اخلاق و موضوع و فائده اخلاق است. در ادامه مؤلف، رابطه علم اخلاق را با برخى از علوم ديگر (علم اجتماع، علم نفس و علم قانون) مورد بررسى قرار داده است.

    کتاب از سه بخش تشكيل شده است كه مؤلف هر كدام از آن بخش‌ها به نام «الکتاب» ياد مى‌كند.

    کتاب اول (الکتاب الأول) در مورد مباحثى نفسانى است كه در اخلاق جاى دارد مباحثى همچون غريزه، عادت، وراثت، اراده و غيره.

    مؤلف، بعد از تعريف غريزه چنين مى‌گويد كه غرايز در اشخاص و طوايف متفاوت است علاوه بر آن در نوع و کیفیت هر غريزه نسبت به هر شخص نيز فرق مى‌كند و چون ماده اولى در پيدايش اخلاق، غريزه است لذا صحيح نيست كه غرايز را به حالت طبيعى خود رها كرد بلكه بايد آن را تربيت و تهذيب كرد.[۱]

    کتاب دوم درباره نظريات متفاوت و مختلف در علم اخلاق به همراه تاريخ این علم است.

    ايشان در قسمتى از این بخش به مسئله خير و شر پرداخته و اقوال مختلف را در این موضوع مطرح كرده است و گفته كه برخى قائلند كه خير از شر به وسيله غريزه (عقل يا شعور) قابل تمييز است و این قوه هرچند در زمان‌هاى مختلف اندكى متغير مى‌شود. ولى در هر انسانى وجود دارد چون جزئى از طبيعت آن شخص است.

    گروهى ديگر نيز بر این اعتقادند كه تمييز خير و شر با گذشت زمان و كثرت تجربه حاصل مى‌شود و هيچ حس غريزى در انسان وجود ندارد كه بتواند خير را از شر تميز دهد.[۲]

    ايشان در ادامه به تاريخچه علم اخلاق مى‌پردازد و مى‌گويد كه شايد بتوان گفت كه اولین كسانى كه بحث علمى اخلاق را مطرح كردند يونانيون بودند[۳] سپس تاريخچه اخلاق در قرون وسطى و اخلاق نزد اعراب و در عصر حاضر مورد بررسى قرار داده است.

    بخش پایانى کتاب راجع به مباحث اخلاق عملى فردى و اجتماعى است. ايشان در این بخش به مسائل حقوقى همچون حق حيات، حق آزادى، حق استقلال، حقوق زنان و غيره اشاره مى‌كند. حق الله و حق الناس و برخى از فضيلت‌هاى اخلاقى مثل شجاعت، راستگويى، عدالت، عفت و برخى از امراض اخلاقى و راه نجات آنها پایان بخش این کتاب مى‌باشد.

    پانویس

    1. ر.ک: ص21 و22
    2. ر.ک: ص62 و63
    3. ر.ک: ص98

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب