نمایش مبدأ برای الإحكام في أصول الأحكام (آمدی)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR56812J1.jpg
| عنوان =الإحكام في أصول الأحكام 
| عنوان‌های دیگر =
|پدیدآورندگان 
| پدیدآوران =[[عفیفی، عبدالرزاق]] (محقق) 
[[آمدی، علی بن محمد]] (نویسنده)
|زبان 
| زبان = عربی
| کد کنگره =‏آ8الف3 / 155/8 BP 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر =المکتب الإسلامي 
| مکان نشر =سوريه - دمشق 
| سال نشر =1402ق. 
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE56812AUTOMATIONCODE
| چاپ =چاپ دوم 
| شابک =
| تعداد جلد =4
| کتابخانۀ دیجیتال نور =56812
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =01683
| پس از =
| پیش از =
}}
{{کاربردهای دیگر|الإحكام في أصول الأحكام (ابهام زدایی)}}

'''الإحكام في أصول الأحكام'''، اثر [[آمدی، علی بن محمد|علامه علی بن محمد آمدی]]، کتابی است در علم اصول فقه که با تعلیقات [[عفیفی، عبدالرزاق|عبدالرزاق عفیفی]] چاپ شده است.

==ساختار==
کتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز و مطالب در چهار جلد، دربردارنده چهار قاعده زیر می‌باشد:
# در تحقیق مفهوم اصول فقه و مبادی آن؛
# تحقیق دلیل سمعی و اقسام و لوازم و احکام آن؛
# احکام مجتهدین و احوال مفتین و مستفتین؛
# ترجیحات طرق مطلوبات.

==گزارش محتوا==
در مقدمه محقق، ابتدا به گوشه‌هایی از تاریخ علم اصول اشاره گردیده<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، صفحه أ</ref> و سپس، شرح حال مختصری از نویسنده، ارائه شده<ref>ر.ک: همان، صفحه و</ref> و در مقدمه مؤلف، به موضوع کتاب، اشاره شده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، همان، ص3</ref>.

مطالب جلد اول، با قاعده اول، «تحقیق در مفهوم اصول فقه و تعریف موضوع و غایت آن و سایر مباحث مربوطه» آغاز شده است، ولذا بدین منظور، ابتدا به بررسی معنای فقه پرداخته شده و سپس معنای اصول، مورد بحث قرار گرفته<ref>ر.ک: متن کتاب، همان، ص5</ref> و سپس، در سه بخش زیر، به مبادی علم اصول پرداخته شده است:
# مبادی کلامی: در این بخش، به بررسی اقسام دلیل و تقسیم آن به دلیل مفید علم و دلیل مفید ظن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>.
# مبادی لغوی: در این بخش، رابطه علم لغت با علم اصول بررسی شده و بدین منظور، به مباحث و موضوعاتی همچون انواع لفظ<ref>ر.ک: همان، ص14</ref>، لفظ مشترک و اختلافات موجود در اثبات و نفی آن<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>، ترادف در لغت<ref>ر.ک: همان، ص23</ref>، حقیقت و مجاز و اقسام آن<ref>ر.ک: همان، ص26</ref>، اسماء شرعی<ref>ر.ک: همان، ص35</ref>، اشتمال قرآن بر لفظ غیر عربی<ref>ر.ک: همان، ص50</ref>، فعل و اقسام آن<ref>ر.ک: همان، ص60</ref> و حرف و اصناف آن<ref>ر.ک: همان</ref> پرداخته شده است.
# مبادی فقهی و احکام شرعی: هر حکم شرعی، مشتمل است بر حاکم، محکوم‌فیه و محکوم‌علیه که در این بخش، به بحث و بررسی هرکدام از آنها پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص79</ref>.

در این جلد قسمتی از قاعده دوم، «بیان دلیل شرعی و اقسام آن» را نیز در خود جای داده است که مشتمل است بر یک مقدمه و شش اصل. در مقدمه، به تعریف دلیل شرعی پرداخته شده<ref>ر.ک: همان، ص158</ref> و در اصل اول، حجیت قرآن<ref>ر.ک: همان، ص159</ref>، در اصل دوم، حجیت سنت<ref>ر.ک: همان، ص169</ref> و در اصل سوم، حجیت اجماع<ref>ر.ک: همان، ص195</ref>، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

جلد دوم، با اصل چهارم، آغاز شده است که پیرامون بررسی سند و متن دلیل شرعی است که شامل کتاب، سنت و اجماع می‌باشد. نویسنده در این جلد، ابتدا به بحث پیرامون حقیقت خبر <ref>ر.ک: همان، ج2، ص3</ref> و تقسیم آن به صادق و کاذب<ref>ر.ک: همان، ص10</ref> پرداخته و سپس، ضمن بررسی معنای لغوی و اصطلاحی متواتر<ref>ر.ک: همان، ص14</ref> و مفید علم بودن آن<ref>ر.ک: همان، ص15</ref>، به بحث پیرامون این موضوع پرداخته است که آیا علم حاصل از خبر متواتر، ضروری است یا نظری<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>.

از دیگر مطالب مهم این جلد، می‌توان به شروط متواتر<ref>ر.ک: همان، ص25</ref>، حقیقت خبر واحد<ref>ر.ک: همان، ص31</ref>، شروط عمل به خبر واحد<ref>ر.ک: همان، ص71</ref>، کیفیت روایت از صحابی و غیر صحابی<ref>ر.ک: همان، ص95</ref>، اختلاف در قبول خبر مرسل<ref>ر.ک: همان، ص123</ref>، صیغه امر و مباحث مربوط به آن<ref>ر.ک: همان، ص142</ref>.

ادامه اصل چهارم، با مباحثی همچون مطلق و مقید<ref>ر.ک: همان، ج3، ص3</ref>، بیان و مبین<ref>ر.ک: همان، ص25</ref>، ظاهر و تأویل آن<ref>ر.ک: همان، ص52</ref> و نسخ و مباحث مربوط به آن<ref>ر.ک: همان، ص102</ref> در جلد سوم آمده است.

این جلد، همچنین اصل پنجم را در خود جای داده است که دربردارنده مبحث قیاس و موضوعات مرتبط با آن می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص183</ref>.

آخرین جلد، دربردارنده اصل ششم می‌باشد. در این اصل، به مبحث استدلال و موضوعات مرتبط با آن، مانند استدلال به استصحاب حال<ref>ر.ک: همان، ص127</ref>، حجیت قول صحابی بر غیر صحابی<ref>ر.ک: همان، ص145</ref>، استدلال به استحسان<ref>ر.ک: همان، ص156</ref>، استدلال به مصالح مرسله<ref>ر.ک: همان، ص160</ref> و نیز مبحث تقلید و موضوعات آن<ref>ر.ک: همان، ص221</ref>، پرداخته شده است.

==وضعیت کتاب==
فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد آمده و در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ج1، ص118</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص153</ref>.

==پانويس ==
<references />


==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب.

==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}

[[نفائس الأصول في شرح المحصول]]

[[أصول السرخسي]]

[[شرح تنقيح الفصول في اختصار المحصول من الأصول]]

[[اصول فقه مقارن]]

[[التمهيد في أصول الفقه]]

[[نهاية السول شرح منهاج الوصول في علم الأصول]]

[[التبصرة في أصول الفقه]]

[[اصول فقه نوین]]

[[مصادر التشريع عند الإمامية و السنة]]

[[مصادر اجتهاد از منظر فقیهان]]

[[المنخول من تعليقات الأصول]]

[[الكافية في الجدل]]

[[درآمدی بر علم اصول، رجال و درایه]]

[[المعالم في علم أصول الفقه]]

[[الکاشف عن أصول الدلائل و فصول العلل]]

[[تحفة المسؤول في شرح مختصر منتهی السول]]

[[أصول الشاشي]]

[[أصول الفقه المقارن فيما لانصّ فيه]]

[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده: فقه و اصول]]
[[رده:اصول فقه (آثارکلی)]]
[[رده:اصول فقه اهل سنت]]
[[رده:مهر(1400)]]