التفسير الصوفي الفلسفي للقرآن الكريم
التفسير الصوفي الفلسفي للقرآن الكريم، تألیف محمد غازی عرابی از جمله تفاسیر معاصر است که آیات قرآن کریم را از دیدگاه تصوف و فلسفه تفسیر و تبیین کرده است. در این کتاب در دو جلد تمام آیات قرآن کریم تفسیر شده است.
| التفسير الصوفي الفلسفي للقرآن الکريم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عرابی، محمد غازی (نویسنده) |
| ناشر | دار البشائر |
| مکان نشر | سوریه - دمشق |
| سال نشر | 1426ق. = 2006م. |
| چاپ | یکم |
| موضوع | تفاسير اهل سنت - قرن 14، تفاسير فلسفی - قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | /ع4ت7 / 98 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
در مقدمه کتاب، به نقل از کتاب دراسات صوفیه چنین آمده که قوم (صوفیان) اسم‌هایی همچون موسی، خضر و فرعون را به‌گونه استعاره به‌کار می‌برند، نه غیر آن و آنچه را که بسیاری برداشت کرده‌اند که مثلا موسی اسم عقل است و خضر اسم روح و فرعون اسم نفس، درست نیست و خطای در فهم و اعتقاد است؛ چراکه موسی شخص معینی بوده است. خضر و فرعون نیز همین‌طور و قرآن داستان‌های آنها را برای ما بیان می‌کند[۱].
در جلد اول از آغاز قرآن تا انتهای سوره انبیاء و در جلد دوم نیز از ابتدای سوره حج تا انتهای قرآن کریم تفسیر شده است. اشاره به دیدگاه ارسطو و افلاطون در خصوص علم پروردگار به جزئیات در تفسیر آیه 66 سوره انفال «الئن خفف الله عنکم...» از جمله موضوعات فلسفی است که نویسنده به‌تفصیل به آن پرداخته است[۲].
از جهت دیگر، نگاه متصوفه با دیدی باطنی و معنوی به آیات می‌نگرند و آن را جدای از ظاهر قرآن بررسی می‌نمایند. در تفسیر آیه 107 سوره انبیاء «و ما ارسلناک الا رحمة للعلمین» چنین می‌خوانیم: «ارسال به معنای صدور است و با توجه به حدیث رسول‌الله(ص) خطاب به جابر: «اول ما خلق الله نور نبیک یا جابر»، صوفیه این آیه را این‌گونه تفسیر می‌کنند: نبی(ص) دو حقیقت معنا و ظاهر دارد؛ معنای نبی همان نور قدیم است که از حق ازلی تشعشع یافته است. از این نور به رحمت توصیف شده است؛ چراکه هر معقولی شعاعی از این نور است و به همین جهت هر تعلم و فهم و ادراک و آگاهی از جمال حق مطلق با بقیه صفات فضلی از این نور است[۳].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.