الجمع بين العمرة و الحج في أشهر الحج

    از ویکی‌نور
    ‏ الجمع بين العمرة و الحج في أشهر الحج
    الجمع بين العمرة و الحج في أشهر الحج
    پدیدآورانعسکری، مرتضی (نويسنده)
    ناشرنشر مشعر
    مکان نشرايران - تهران
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره

    الجمع بین العمرة و الحج في أشهر الحج، اثر سید مرتضی عسکری (1293-1386ش)، کتابی است فقهی با موضوع حج به زبان عربی.

    علامه عسکر مقدمه کتابش را با دو آیه 21 سوره احزاب[۱] و 196 سوره بقره [۲]آغاز نموده و پس از آن به ضرورت مراجعه به کتاب و سنت در مواضع اختلافی اشاره نموده و دراین‌باره به آیه 59 سوره نساء[۳] استناد کرده است. او خود نیز در این بحث ملزم به این کار نموده و معتقد است که با رجوع به کتاب و سنت و استنباط از آن دو می توان راه مناسب را در مسائل اختلافی بهتر انتخاب نمود و به اذن خداوند آن مسیر، راهی برای اتحاد خواهد بود. ایشان امیدوار است که دیگر علما نیز چنین روشی را پیش بگیرند[۴].

    ایشان درباره آیه شریفه 196 سوره بقره می گوید: في هذه الآية شرّع اللّٰه سبحانه التمتّع بالعمرة الى الحجّ لمن لم يكن أهله حاضري المسجد الحرام وأمن، وبيّن في الآية التي تليها بقوله تعالى: «اَلْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُومٰاتٌ» أنّ الجمع بين العمرة والحجّ يجب أن يقع في أشهر الحجّ[۵].

    سپس اقسام حج بر می شمرد و برای هریک توضیحاتی ارائه می دهد.

    او پس از توضیحاتی درباره حج تمتع، حج افراد و قران را مطابق دو مذهب اهل بیت(ع) و خلفاء شرح می دهد سپس به صورت مختصر درباره حج در دوره جاهلیت مطالبی را بیان می کند[۶].

    ایشان در ادامه مباحثش با رجوع به منابع حدیثی اهل سنت، سنت و روش پیامبر(ص) درباره عمره، حج تمتع و نیز عمره تمتع را بازگو نموده که از جمله آنها خبر نهی خلیفه از دو متعه حج و نساء است: في مسند أحمد وغيره واللفظ له عن جابر بن عبد اللّٰه الأنصاري قال: «تمتّعنا على عهد النبيّ الحجّ والنساء فلمّا كان عمر نهانا عنهما فانتهينا»[۷].

    ایشان درباره کلام خلیفه دوم چنین می گوید: «وحقّ القول في هذه الواقعة أنّ الخليفة تأوّل وطلب الخير لقريش سكان مكّة حين نهى عن عمرة التمتّع، وأراد تمام الحجّ والعمرة حين أمر بفصل الحجّ عن العمرة وإتيان العمرة في غير أشهر الحجّ»[۸].

    پس از این قول خلیفه دوم، مسلمین دو گروه شدند: گروهی به سنت رسول خدا(ص) که همان عمره تمتع و حج تمتع در اشهر حج است عمل نمودند، آنان همان اهل بیت و تابعین آنها بودند و گروهی چون احمد بن حنبل و تابعین سلفی آنان تا کنون به اجتهاد آن عمل کردند و شایسته است که که در این موارد به سنت رسول خدا عمل شود زیرا خداوند فرموده: «مٰا آتٰاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ مٰا نَهٰاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا»[۹][۱۰]

    وابسته‌ها

    1. لَّقَدۡ كَانَ لَكُمۡ فِي رَسُولِ ٱللَّهِ أُسۡوَةٌ حَسَنَةٞ لِّمَن كَانَ يَرۡجُواْ ٱللَّهَ وَٱلۡيَوۡمَ ٱلۡأٓخِرَ وَذَكَرَ ٱللَّهَ كَثِيرٗا؛ مسلّماً براى شما در زندگى رسول خدا سرمشق نيكويى بود، براى آنها كه اميد به رحمت خدا و روز رستاخيز دارند و خدا را بسيار ياد مى كنند.
    2. وَأَتِمُّواْ ٱلۡحَجَّ وَٱلۡعُمۡرَةَ لِلَّهِۚ فَإِنۡ أُحۡصِرۡتُمۡ فَمَا ٱسۡتَيۡسَرَ مِنَ ٱلۡهَدۡيِۖ وَلَا تَحۡلِقُواْ رُءُوسَكُمۡ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ ٱلۡهَدۡيُ مَحِلَّهُۥۚ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوۡ بِهِۦٓ أَذٗى مِّن رَّأۡسِهِۦ فَفِدۡيَةٞ مِّن صِيَامٍ أَوۡ صَدَقَةٍ أَوۡ نُسُكٖۚ فَإِذَآ أَمِنتُمۡ فَمَن تَمَتَّعَ بِٱلۡعُمۡرَةِ إِلَى ٱلۡحَجِّ فَمَا ٱسۡتَيۡسَرَ مِنَ ٱلۡهَدۡيِۚ فَمَن لَّمۡ يَجِدۡ فَصِيَامُ ثَلَٰثَةِ أَيَّامٖ فِي ٱلۡحَجِّ وَسَبۡعَةٍ إِذَا رَجَعۡتُمۡۗ تِلۡكَ عَشَرَةٞ كَامِلَةٞۗ ذَٰلِكَ لِمَن لَّمۡ يَكُنۡ أَهۡلُهُۥ حَاضِرِي ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ؛ و حج و عمره را براى خدا به اتمام برسانيد! و اگر محصور شديد، (و مانعى مانند ترس از دشمن يا بيمارى، اجازه نداد كه پس از احرام بستن، وارد مكه شويد،) آنچه از قربانى فراهم شود (ذبح كنيد، و از احرام خارج شويد)! و سرهاى خود را نتراشيد، تا قربانى به محلش برسد (و در قربانگاه ذبح شود)! و اگر كسى از شما بيمار بود، و يا ناراحتى در سر داشت، (و ناچار بود سر خود را بتراشد،) بايد فديه و كفّاره اى از قبيل روزه يا صدقه يا گوسفندى بدهد! و هنگامى كه (از بيمارى و دشمن) در امان بوديد، هر كس با ختم عمره، حج را آغاز كند، آنچه از قربانى براى او ميسّر است (ذبح كند)! و هر كه نيافت، سه روز در ايام حج، و هفت روز هنگامى كه باز مى گرديد، روزه بدارد! اين، ده روز كامل است (البته) اين براى كسى است كه خانوادۀ او، نزد مسجد الحرام نباشد [اهل مكّه و اطرافِ آن نباشد] و از خدا بپرهيزيد! و بدانيد كه او، سخت كيفر است!
    3. يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُواْ ٱلرَّسُولَ وَأُوْلِي ٱلۡأَمۡرِ مِنكُمۡۖ فَإِن تَنَٰزَعۡتُمۡ فِي شَيۡءٖ فَرُدُّوهُ إِلَى ٱللَّهِ وَٱلرَّسُولِ إِن كُنتُمۡ تُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۚ ذَٰلِكَ خَيۡرٞ وَأَحۡسَنُ تَأۡوِيلًا؛ اى كسانى كه ايمان آورده ايد! اطاعت كنيد خدا را! و اطاعت كنيد پيامبر خدا و اولو الأمر [اوصياى پيامبر] را! و هر گاه در چيزى نزاع داشتيد، آن را به خدا و پيامبر بازگردانيد (و از آنها داورى بطلبيد) اگر به خدا و روز رستاخيز ايمان داريد! اين (كار) براى شما بهتر، و عاقبت و پايانش نيكوتر است.
    4. مقدمه، ص5
    5. متن کتاب، ص9
    6. همان، ص10-12
    7. همان، ص25
    8. همان، ص26
    9. حشر: آیه 7
    10. متن کتاب، ص27