الفوائد المشوق إلی علوم القرآن و علم البيان

الفواید المشوق الی علوم القرآن و علم البیان

نام کتاب	الفواید المشوق الی علوم القرآن و علم البیان
نام های دیگر کتاب
پدیدآورندگان	ابن‌قیم جوزیه، محمد بن ابی‌بکر (نويسنده)
زبان	عربی
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏82‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ف‎‏9‎‏
موضوع	زبان عربی - معانی و بیان قرآن - مسایل ادبی
ناشر	دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون
مکان نشر	بیروت - لبنان
سال نشر	1408 هـ.ق
کد اتوماسیون	AUTOMATIONCODE3100AUTOMATIONCODE

معرفى كتاب

مؤلف:شمس الدين ابوعبدالله محمد بن ابى بكر معروف به ابن القيم

كتاب پيرامون موضوع علم فصاحة و بلاغت(معانى و بيان)نوشته شده

كه مؤلف آن مسائل مربوط به دانش معانى و بيان را از قبيل:حقيقت و مجاز

تشبيه،استعاره،التفات،كنايه و...به صورت مفصل همراه

با استفاده از آيات قرآنى و شعر عربى،تشريح نموده است.

در حقيقت اين كتاب دربردارندۀ مسائلى است كه چهره از اعجاز بيانى قرآن

برداشته، محاسن و زيبايى‌هاى كلام خدا را نشان مى‌دهد،و لذا وى در

بخش پايانى كتاب در چند فصل جداگانه مسالۀ اعجاز قرآن را مورد اشاره

قرار داده،ديدگاههاى پيرامون وجوه اعجاز را مورد نقد و بررسى قرار مى‌دهد.

از آنجا كه مطالب اين كتاب مربوط به شگفتيهاى كلام خدا يعنى قرآن مجيد است-

مطالعۀ آن براى كليۀ قرآن پژوهان بسيار مفيد و چه بسا الزامى است

ساختار كتاب

مطالب كتاب شامل دو فنّ و چهار فصل مى‌باشد كه فهرست

مطالب آن به قرار زير است

فنّ اول:پيرامون فصاحت و بلاغت شامل بيست و چهار قسمت كه برخى از

آن عبارت است از:

شريف فصاحت و بلاغت و تفاوت بين آن دو/اقسام حقيقت/اقسام مجاز شامل:

/استعاره/تشبيه/تمثيل/ايجاز و اختصار/و تقديم و تاخير.و پيرامون

آنچه اختصاص به علم معانى دارد شامل هشتاد و چهار قسمت كه بعضى از

آن عبارت است از:

تشابه/تكميل/تتميم/تقسيم/حشو/التفات/تكرار/قسم/

مغالطه/كنايه/توريه/براعة الاستهلال/تطبيق/استفهام/تعجّب

مدح و ذم/مبالغة/حكايت/استدراج/و استخدام/.

فن دوم:آنچه مربوط به الفاظ و علم بديع است شامل بيست و چهار قسمت كه پاره‌اى

از آن عبارت است از:

تهذيب/انسجام/اشتقاق/الحل و العقد/تضمين المزدوج/تسميط

/توشيح/مخالفت/لزوم ما لا يلزم/تقويف/و رد العجز على الصدر

فصل اول در واژه شناسى قرآن،سوره و آيه

فصل دوم در اعجاز قرآن

فصل سوم:در شرايط اعجاز

فصل چهارم در خطابات قرآن.

ويژگى‌ها

1-در هر موضوعى كه وارد مى‌شود ابتدا آن را تعريف،سپس وجه اشتقاق

آن را معين و در پايان،اقسام آنرا بيان مى‌نمايد.

2-براى توضيح هر كدام از اقسام موضوعات،از آيات قرآن و نيز

از اشعار عربى استفاده مى‌نمايد

3-در فن اول-فصاحت و بلاغت را تعريف و تفاوت آن دو را بيان

نموده آنگاه به حقيقت و مجاز را نيز تعريف،اقسام آنها را ذكر و در ادامه

اقسام مجاز بيست و چهارگانۀ قرآن را

توضيح داده و براى هر كدام،از آيات مثال مى‌زند

4-در همين فن ذيل بحث زياده در بناء:بيان مى‌نمايد كه اگر دو

كلمه باشد كه از نظر بناء يكى باشند ولى حروف يكى زيادتر از ديگرى باشد

كلمه‌اى كه حروف آن زيادتر است معناى آن ابلغ و رساتر است از ديگرى

مانند در واژۀ«مقتدر»و«قادر»

5-در فصل دوم از مطالب پايانى:پيرامون اعجاز قرآن از جهت

الفاظ و اينكه الفاظ قليل آن داراى معانى كثيرى مى‌باشند سخن گفته و

اقوال علماء را در اين باره مورد نقد و بررسى قرار مى‌دهد.

نسخه شناسى

كتاب يك جلد، متن آن عربى،داراى 407 صفحه مى‌باشد كه

مشخصات آن به قرار زير است:

1-كاغذ:معمولى

2-چاپ:كامپيوترى

3-جلد:گالينگور

4-نوبت چاپ:دوم

5-تاريخ انتشار:سال 1408 هجرى قمرى

6-ناشر:دار الكتب العلمية-بيروت-لبنان

7-داراى فهرست موضوعات كتاب

8-نام كتاب:الفوائد المشوّق الى علوم القرآن

9-نام مؤلف:شمس الدين ابوعبدالله محمد بن ابى بكر معروف به ابن قيم

پیوندها

مطالعه کتاب الفواید المشوق الی علوم القرآن و علم البیان در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور