نمایش مبدأ برای المجالس و المسايرات

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر = NUR02550J1.jpg
| عنوان = المجالس و المسايرات 
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآوران = 
[[ابن حیون، نعمان بن محمد]] (نويسنده)

[[فقي، حبيب]] (محقق)

[[شبوح، ابراهیم]] (محقق)

[[يعلاوي، محمد]] (محقق)

| زبان = عربی
| کد کنگره = ‏‎‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏م‎‏3 215 BP 
| موضوع = اسماعيليه 

اسماعيليه - عقايد 

| ناشر =دار المنتظر 

| مکان نشر = لبنان - بيروت 

| سال نشر = 1996م 

| کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE02550AUTOMATIONCODE
| چاپ = 
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02550
| کتابخوان همراه نور =2550
| کد پدیدآور = 
| پس از = 
| پیش از = 
}} 

'''المجالس و المسايرات'''، اثر [[ابن حیون، نعمان بن محمد|قاضی نعمان بن محمد]] (متوفای 363ق)، در موضوع حکایت و داستان است که تحقیق آن توسط [[فقي، حبيب|حبیب فقی]]، [[شبوح، ابراهیم|ابراهیم شبوح]] و [[يعلاوي، محمد|محمد یعلاوی]] صورت گرفته است.

==ساختار==
کتاب با دو مقدمه از محققین و نویسنده آغاز و مطالب در قالب بیست‌و‌هشت جزء، گنجانده شده است.

==گزارش محتوا==
این کتاب در نسخه آصفیه با عنوان«‎المجالس و المسايرات في تاريخ الإسماعيلية و عقائدهم» آمده است، ولى ظاهراً اسم اصلى آن «‎المجالس و المسايرات‌ و المواقف‌ و التوقيعات» است‌ که با محتواى کتاب همخوانى بیشترى دارد<ref>ر.ک: شاهرخی، سید علاءالدین؛ بخشی‌زاد، سمیه؛ بستان، حسن، ص46</ref>.

از لابه‌لاى کتاب جایگاه [[ابن حیون، نعمان بن محمد|قاضى نعمان]] در دولت فاطمیان مصر‌ و مسئولیت‏هاى مختلف دینى، مذهبى و سیاسى دیوانى وى آشکار مى‌‏شود<ref>ر.ک: همان</ref>.

کتاب، نشانگر‌ آن است‌ که‌ [[ابن حیون، نعمان بن محمد|قاضى نعمان]] نسبت به علوم اولین و آخرین آگاهى داشته و در هر دانش و فنى متبحّر بوده و نسبت به ‌‌علوم‌ و دانش‌هاى ظاهر و باطن و احکام دین و اصول و فروع آن و نیز علوم ریاضى و پزشکى و هندسه‌ و نجوم‌ و فلسفه‌ آگاهى کامل داشته است و در مباحث لغوى نیز ید طولایى دارد<ref>ر.ک: همان</ref>.

این کتاب بیشتر جنبه‌ تاریخی دارد و در آن مسائلی در مورد چهار خلیفه نخست فاطمی، مخصوصا «معز» مطرح‌ می‌شود، اما در اینجا‌ ذکر‌ این نکته الزامی است که کتاب «المجالس و المسايرات»، تنها یک کتاب تاریخی در ارتباط با وقایع سیاسی نیست، بلکه در آن می‌توان بسیاری از اطلاعات مربوط به جامعه آن زمان را‌ مشاهده کرد و به‌نوعی تاریخ اجتماعی آن دوره را به نظاره نشست<ref>ر.ک: همان</ref>.

این کتاب تنها کتاب تاریخ و سیره نیست، بلکه علاوه بر این، کتاب عقیدتى و ادبى نیز مى‌‏باشد. در این کتاب، اطلاعاتى درباره دشمنى‏هاى معزّ با دولت اموى و انقلابات متعددى که در آفریقا به وقوع پیوست و نیز جنگ و نزاع‏هایى که بین معزّ با روم اتفاق افتاد و غیره موجود است<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص19</ref>.

در مقدمه محققین، مطالب مفیدی پیرامون نویسنده و تألیفات وی بیان شده است<ref>ر.ک: همان، ص5-17</ref>.

در مقدمه نویسنده، به اهمیت فهم و تفقه در دین و سفارش پیامبر(ص) به آن اشاره شده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص45</ref>.

از جمله مطالبی که نویسنده در خلال اجزای کتاب، بدان‌ها پرداخته است، عبارتند از: وجود ظاهر و باطن در کلام ائمه(ع)، مجادله عبدالله بن عمرو بن عاص و حسین بن علی(ع)، تفاوت بوسیدن زمین برای احترام با سجده، اقرار قرآن به سجود یعقوب برای یوسف، وصیت منصور به معز، منع گریه کردن برای ائمه(ع)، مناقب ذی‌الفقار، شجره ملعونه بودن بنی‌امیه، حلم پیامبر(ص) و...

در قسمت عقاید، مباحثى چون امامت، نسب فاطمیان، آنچه غالیان به ائمه(ع) نسبت مى‌‏دهند و مسائلى درباره ظاهر و باطن مطرح شده است<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص19</ref>.

در این کتاب، به برخى مشکلاتى که فاطمیان در راه بسط نفوذ مذهبى خود در جامعه سنى آفریقا با آن مواجه بودند، آگاه مى‌‏شویم<ref>ر.ک: همان</ref>.

==وضعیت کتاب==
فهرست مطالب، آیات، روایات، اعلام و مفاهیم، اماکن، قوافی، امثال و منابع، در انتهای کتاب آمده است. در پاورقی‌ها، علاوه بر اشاره به اختلاف نسخ و ذکر منابع، توضیحاتی پیرامون برخی از کلمات متن داده شده است.

==پانویس ==
<references/>

==منابع مقاله==
# مقدمه و متن کتاب.
#[[:noormags:1482595|شاهرخی، سید علاءالدین؛ بخشی‌زاد، سمیه؛ بستان، حسن، «بررسی سیاست‌های علمی خلیفه المعز فاطمی (با تکیه بر کتاب المجالس والمسايرات قاضی نعمان)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: تاریخ نو، بهار 1398، ‌شماره 26 (16 صفحه، ‌از 39 تا 54)]].

==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}

[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
 
[[رده:کلام و عقاید]]
 
[[رده:آثار کلی (مناظرات کلامی، مذاهب کلامی)]]