بين السنة و الشيعة

بين السنة و الشيعة، تألیف محمدشریف عدنان صواف، کتابی است که به مسائل فقهی مورد اختلاف بین شیعه و سنی در عبادات، نکاح، طلاق و رضاع اختصاص یافته است.

بين السنة و الشيعة
بين السنة و الشيعة
پدیدآورانصواف، محمد شريف عدنان (نویسنده)
عنوان‌های دیگرعنوان فرعی:: المسائل الفقهية التي خالف فيها الشيعة الإمامية أهل السنة و الجماعة (مسائل العبادات، و النکاح و الطلاق و الرضاع)
ناشربيت الحکمه
مکان نشرسوريه - دمشق
سال نشر2006م , 1426ق
چاپ1
موضوعفقه تطبيقي فقه جعفری - دفاعيه‌‏ها و رديه‌‏ها
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏BP‎‏ ‎‏169‎‏/‎‏7‎‏ ‎‏/‎‏ص‎‏9‎‏ب‎‏9‎‏
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

ساختار

کتاب بعد از مقدمه در سه باب تنظیم شده است؛ باب اول در چهار فصل، باب دوم در دو فصل و باب سوم در شش فصل.

هرکدام از فصول دارای مباحثی و هرکدام از مبحث‌ها دارای مطالبی است و برخی از مطلب‌ها دارای زیرمجموعه‌اند.

گزارش محتوا

باب اول

مؤلف، در باب اول به مسائل مقدماتی و تاریخی اسلام پرداخته است؛ بدین صورت که فصل اول این باب را به بحث تقریب بین مذاهب اختصاص داده است و فصل دوم را به ذکر تاریخچه‌ای از وقایع تاریخی و انقلابی بعد از وفات پیامبر(ص) تا حکومت معتمد عباسی (257-279ق).

در ادامه این فصل تاریخچه‌ای از شیعه و نیز تعریف و صفات امام از نظر شیعه مورد بررسی قرار گرفته است، سپس برخی از مستندات حقانیت شیعه نقل و نقد شده است.

فصل سوم، دارای پنچ مبحث است که در این مباحث به جایگاه اهل‌بیت و علی(ع) نزد صحابه و فقهای اهل سنت اشاره شده و با ذکر نمونه‌هایی از آداب و احترام بین صحابه و اهل‌بیت(ع) این جایگاه به نمایش ‌گذارده شده است.

در فصل چهارم، زندگی‌نامه امام صادق(ع) به‌همراه زندگی‌نامه بیست نفر از محدثین و فقهای شیعه از کلینی تا عصر حاضر و نیز زندگی‌نامه ابوحنیفه، مالک بن انس، محمد بن ادریس شافعی و احمد بن حنبل به‌همراه مهم‌ترین فقهای هر مذهب ذکر شده است.

باب دوم

باب دوم با دو فصل به ذکر مهم‌ترین اسباب و عللی که باعث اختلاف بین فقها شده است، به‌همراه مهم‌ترین مصادر فقها در استخراج احکام اختصاص یافته است.

در فصل اول به ده سبب که باعث اختلاف بین فقها گردیده، اشاره شده است؛ به‌عنوان مثال اولین مورد اختلاف در قرائت است؛ مثلاًدر آیه شریفه وضو برخی «أرجلکم» را به جر خوانده و برخی دیگر به نصب خوانده‌اند و این خود باعث اختلاف در کیفیت وضو شده است.[۱]

دومین عامل اختلاف بین فقها این است که علمای هر شهر غالباً به قول آن صحابی‌ای تمسک می‌کردند که در آن شهر اقامت داشت و می‌دانیم که هرکدام از اصحاب پیامبر(ص) به جزئی از فتاوا و احادیث آن حضرت احاطه داشتند.[۲]

عدم دسترسی به همه احادیث، روایات متضاد در یک مسئله، اعتماد بر برخی از منابع و مصادر و نادیده گرفتن برخی دیگر توسط فقها و... از دیگر عوامل اختلاف است.

در فصل دوم که به مهم‌ترین مصادر احکام اختصاص یافته است، مؤلف نه مصدر از قبیل قرآن، سنت، اجماع، قیاس، عقل، عرف، مذهب صحابی، شریعت پیشین و دلالت مفهوم را توضیح داده است.

در همین فصل، مبحث تحریف قرآن، در ذیل مصدر اول (قرآن) مورد بررسی قرار است.

باب سوم

مؤلف، در باب سوم کتاب، به مسائلی از احکام فقهی اشاره کرده که نظر مذهب امامیه در آنها با نظر مذاهب چهارگانه مخالف است.

ایشان در ابتدای هر مسئله آیات و روایاتی را که در موضوع مسئله وجود دارد ذکر کرده، سپس به مناقشه فقها در آن مسئله اشاره ‌کرده است.

مؤلف در این کتاب با مراجعه به کتب فقهی و حدیثی شیعه و مقایسه احکام و فتاوای آنان با فتاوا و احکام اهل سنت، هشتادوپنج مسئله اختلافی را استخراج نموده و در شش فصل گنجانده است.

بیست‌وشش مسئله را در ذیل احکام طهارت، بیست مسئله را در ذیل عنوان نماز، هشت مسئله را در ذیل عنوان روزه، پنج مسئله را در ذیل عنوان زکات، دو مسئله را در ذیل عنوان خمس، یازده مسئله را در ذیل عنوان حج، چهار مسئله را در ذیل عنوان نکاح، هفت مسئله را در ذیل عنوان طلاق و دو مسئله را در زمینه رضاع مطرح نموده است.

وضعیت کتاب

فهرست محتویات در ابتدای کتاب آمده و فهارس فنی در انتهای آن ذکر شده است. پاورقی‌ها به مستندسازی محتوای کتاب و ترجمه برخی لغات اختصاص یافته است.

پانویس

  1. ر.ک: متن کتاب، ص273
  2. ر.ک: همان

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها