تاریخ المذاهب الإسلامیة في السیاسة و العقائد و تاریخ المذاهب الفقهیة
| تاریخ المذاهب الإسلامیة في السیاسة و العقائد و تاریخ المذاهب الفقهیة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابوزهره، محمد (نويسنده) |
| ناشر | دار الفکر العربي |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 1996م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | اسلام - فرقهها |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف2ت2 236 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تاريخ المذاهب الإسلامية في السياسة و العقائد و تاريخ المذاهب الفقهية، اثر محمد ابوزهره، از مشهورترین آثار مؤلف است که در آن، در دو بخش، به بیان مذاهب سیاسی و اعتقادی و شرح مذاهب فقهی پرداخته است.
مؤلف در بخش اول کتاب، به بیان مذاهب سیاسی و اعتقادی و در بخش دوم آن، به شرح مذاهب فقهی پرداخته است.
وی در بخش اول کتاب، بعد از اشاره به ریشه اختلاف انسان‌ها، به عوامل پیدایش اختلاف در میان امت اسلامی پرداخته و خاستگاه آن را در میان دیدگاه‌های اعتقادی و یا موضع‌گیری‌های سیاسی مذاهب جستجو کرده است. از نگاه او عواملی چون دشواری مسائل کلامی، دخالت تمایلات نفسانی، اختلاف گرایش‌ها، تقلید از پیشینیان، ریاست‌طلبی و نزدیک شدن به دربار سلاطین و بالاخره نژادپرستی و تعصبات قومی و طائفه‌ای، عمده‌ترین عوامل اختلاف مذهبی در طول تاریخ بوده است. همچنین هم‌جواری مسلمانان با پیروان ادیان گذشته و ورود برخی از آنان به آیین اسلام بی‌آنکه تمامی اندیشه‌های باطل و افکار خرافی خود را کنار گذارده باشند، از اسباب فرقه‌گرایی بوده است[۱].
مؤلف، پس از این مقدمه به فرقه‌هایی که با انگیزه سیاسی در جهان اسلام پدیدار گشته، پرداخته و مذهب شیعه را در کنار فرقه خوارج به‌عنوان دو گرایش سیاسی که در برابر جمهور مسلمانان قد برافراشتند، مطرح کرده و خاستگاه و انشعابات آن دو را مورد بررسی قرار داده است. آنگاه به تبیین مذاهب اعتقادی پرداخته و از جبریه، معتزله، اشاعره، ماتریدیه و سلفیه به‌تفصیل سخن گفته و پایان بخش اول کتاب را به بررسی مذاهب جدید چون وهابیت، بهائیت و قادیانیه اختصاص داده است[۲].
نویسنده در بخش دوم، پس از مقدمه‌ای طولانی که موضوع اجتهاد و ادوار آن را از عصر پیامبر(ص) تا دوران صحابه و تابعین مورد بررسی قرار می‌دهد، به تبیین مبانی و خاستگاه‌های فقهی هشت نفر از بزرگان صاحب مکتب در فقه اسلامی پرداخته و به‌ترتیب از ابوحنیفه، مالک بن انس، احمد بن ادریس، احمد بن حنبل، ابن حزم، ابن تیمیه، زید بن علی و امام جعفر صادق(ع) به‌عنوان سردمداران و بنیان‌گذاران فقه حنفی، مالکی، شافعی، حنبلی، ظاهری، سلفی، زیدی و شیعه جعفری نام می‌برد [۳].
پانویس
منابع مقاله