تعليقات علی شرح فصوص الحكم و تعليقات علی مصباح الأنس
| نام کتاب | تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و تعلیقات علی مصباح الأنس |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) (محقق)
خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | |
| موضوع | |
| ناشر | موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينی (س) |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1368 هـ.ش یا 1409 هـ.ق یا 1989 م |
| کد اتوماسیون | 37482 |
«تعليقات على شرح فصوص الحكم و تعليقات على مصباح الأنس»، از آثار مهمّ عرفانى امام خمينى(رض) به زبان عربى، شرح و نقادى برخى از مطالب كتاب شرح قيصرى بر فصوص الحكم نوشته محيى‌الدين بن عربى و مصباح الأنس نوشته دانشمند رومى حنفى‌مذهب قرن نهم هجرى، شمس‌الدين محمد بن حمزه فنارى، در زمينه عرفان نظرى براى فرهيختگان است كه در آن، نظرات گوناگون درباره صفات، اسما و افعال الهى از ديدگاه عارفان مسلمان بررسى شده است.
اين تعليقات را امام خمينى در دوره سرنوشت‌ساز هفت ساله حضور در دروس عرفانى آيت‌الله شيخ محمدعلى شاه‌آبادى(ره)، در قم (از 27 تا 34 سالگى: 1347-1354ق، برابر با 1307-1314ش و 1928-1935م)، نوشته است.
نسخه حاضر، چاپ اول از ويرايش جديد اثر مذكور است كه در سال 1392ش، جزو مجموعه «موسوعة الإمام الخميني» با تصحيح و اهتمام مؤسّسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى منتشر شده و جلد 45 آن را تشكيل داده است. درباره اين چاپ، گفتنى است:
1. نام قبلى اين اثر در چاپ پيشين عبارت بود از: «تعليقات على شرح فصوص الحكم و مصباح الأنس»، ولى در چاپ جديد كلمه «تعليقات» در عنوان كتاب تكرار شده است.
2. دانستنى است كه اثر حاضر از دو بخش مستقل تشكيل شده و داراى دو شماره‌گذارى جداگانه است، به اين صورت: بخش اول (تعليقات على شرح فصوص الحكم) از ص3 آغاز شده و به ص192 پايان يافته و بخش دوم (تعليقات على مصباح الأنس) نيز از ص1 آغاز شده و به ص94 پايان يافته است.
3. مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(س)، دفتر قم در مقدمه‌اش يادآور شده است: امام خمينى آموزش عرفان را به‌طور رسمى در نزد استادش آيت‌الله ميرزا محمّدعلى شاه‌آبادى (متوفاى 1369ق) هم‌زمان با ورود استاد به قم در سال 1347ق، آغاز كرد و اين درس تا سال 1354 يا 1353ق كه استاد به تهران مهاجرت كرد، ادامه يافت. دروسى كه امام از استادش مى‌آموخت عبارت بود از: «شرح فصوص الحكم» نوشته قيصرى و «مصباح الأنس» نوشته فنارى و همچنين «منازل السائرين» نوشته خواجه عبداللَّه انصارى. به‌صورت دقيق روشن نيست كه امام خمينى آموزش «شرح فصوص الحكم» را در نزد استادش تا چه مبحثى ادامه داد؛ وليكن آغاز اين كار هم‌زمان با ورود استاد به قم بود. اما درباره «مصباح الأنس» بر اساس آنچه جناب ايشان ذكر كرده در ماه مبارك رمضان سال 1350ق، شروع كرده و تا زمان انتقال استاد به تهران و فقط تا صفحه 44 ادامه يافته است. اين مطلب مى‌رساند كه اين درس احتمالاً مخصوص روزهاى تعطيل بوده است... (ر.ك: مقدمه كتاب، ص5-6 و بنگريد به متن كتاب، بخش تعليقات على مصباح الأنس، ص3). دانستنى است كه ماه مبارك رمضان سال 1350ق، مصادف بوده است با 19 دى تا 17 بهمن 1310ش (بر اساس برنامه تبديل تقويم‌ها در پايگاه اطلاع‌رسانى مركز تقويم مؤسسه ژئوفيزيك دانشگاه تهران).
4. ناشر براى تصحيح اثر حاضر، افزون بر قرآن كريم از منابع مهمّ و متعددى (در مجموع 126 كتاب به زبان عربى و فارسى؛ 69 كتاب براى تصحيح «تعليقات على شرح فصوص الحكم» و 57 كتاب براى تصحيح «تعليقات على مصباح الأنس») استفاده كرده (ر.ك: همان، بخش تعليقات على شرح فصوص الحكم، ص211-218 و بخش تعليقات على مصباح الأنس، ص109-116) و همچنين فهارس فنى (آيات، روايات، اسامى معصومين، اعلام، كتب، اشعار، تعابير و اصطلاحات) و فهرست منابع و فهرست تفصيلى مطالب را در پايان كتاب آورده است (به‌صورت جداگانه براى هر دو بخش: ر.ك: همان، بخش اول، ص93-221 و بخش دوم، ص95-118).
منابع مقاله
1. مقدمه و متن كتاب.
2. برنامه تبديل تقويم‌ها در پايگاه اطلاع‌رسانى مركز تقويم مؤسسه ژئوفيزيك دانشگاه تهران (رؤيت‌شده در تاريخ دوازدهم دى 1394ش)، به آدرس اينترنتى ذيل: http://calendar.ut.ac.ir/Fa/Software/CalConv.asp .
پیوندها