حلوانی، حسین بن محمد

    از ویکی‌نور
    حلوانی، حسین بن محمد
    نام حلوانی، حسین بن محمد
    نام‎های دیگر حلوانی، ابوعبدالله حسين بن محمد
    نام پدر
    متولد
    محل تولد
    رحلت
    اساتید
    برخی آثار
    کد مؤلف AUTHORCODE06123AUTHORCODE

    حلوانی، حسین بن محمد مؤلف نزهة الناظر و تنبيه الخاطر، نام خود را حسين بن محمد بن الحسن الحلوانى مى‌نامد و با مراجعه به اسامى واقع شده در اسناد احاديث، مانند آنچه در بشارة المصطفى نوشته، محمد بن ابوالقاسم طبرى (قرن6) و نيز ذيل تاريخ بغداد از ابن نجار بغدادى (متوفى 643ق) آمده است، مى‌توانيم او را كامل‌تر و به اين گونه بشناسیم: ابوعبدالله الحسين بن محمد بن الحسن بن نصر الحلوانى.

    بر اساس علم طبقات رجال و با توجه به سال وفات مشايخ حلوانى مى‌توان وى را از محدثان قرن پنجم قمرى دانست، زيرا شاگردان شيخ مفيد (م413)؛ مانند سيد مرتضى (م436) و شيخ ابوالقاسم على بن محمد فرزند شيخ مفيد و ابويعلى جعفرى (م463) داماد و جانشين شيخ مفيد از استادان حلوانى‌اند و تاريخ ذكر شده شاگردى او نزد برخى از ايشان و نيز تاريخ استفاده او از علامه بندينجينى در سال 425ق ترديدى باقى نمى‌گذارد كه او در دهه‌هاى ميانى قرن پنجم مى‌زيسته است.

    استادان حلوانى

    او نزد الشريف محمد بن الحسن بن حمزة ابويعلى جعفرى - كه از مراجع شيعه پس از شيخ مفيد و داماد و جانشين او بوده - درس خوانده و چون محل سكونتش محله كرخ بغداد بوده است، از محضر عالمانى، چون شيخ طوسى، سيد مرتضى و سيد رضى بهره برده است.

    طريق روايى واقع در كتاب بشارة المصطفى اثر عمادالدين طبرى، شاگردى او را از محضر سيد مرتضى در سال 429ق به روشنى نشان مى‌دهد و سند واقع در كتاب ذيل تاريخ بغداد اثر ابن النجار البغدادى، استفاده او را از ابوالحسن على بن المظفر بن بدر (علامه بندينجى) در سال 425ق اثبات مى‌كند.

    ابوعبدالله حسين بن محمد حلوانى خود نيز در آخرين روايت كتابش كه آن را مسنداً ذكر مى‌كند به استاد ديگرش كه به احتمال از استادان اصلى وى بوده است، اشاره مى‌كند. حلوانى طريق خود را چنين آغاز مى‌كند: (أخبرنى الشيخ ابوالقاسم على بن محمد بن محمد المفيد رحمه‌الله) كه حاكى از شاگردى او نزد فرزند شيخ مفيد است. بنابر آنچه ابن طاووس مى‌گويد، حلوانى از او در كتاب ديگرش نهج النجاة نيز حديث نقل كرده است.

    شاگردان حلوانى

    (على بن الحسين بن على الرازى) و (ابوزكريا يحيى بن على الخطيب التبريزى) از شاگردان حلوانى هستند. افزون بر اين، بهره‌گيرى دانشمندان و نويسندگان از كتاب به ويژه عمادالدين طبرى مؤلف بشارة المصطفى و ابن بطريق از بزرگان قرن ششم نشان از استقبال عالمان از كتاب او دارد.

    منابع مقاله

    مجله آينه پژوهش، خرداد و تير 1384، شماره 92، عنوان مقاله: چشم تماشا نزهه الناظر و تنبيه الخاطر، نوشته: هادى قمى


    وابسته‌ها

    نزهة الناظر و تنبیه الخاطر

    نزهة الناظر و تنبيه الخاطر (ويرايش جديد)

    چشم تماشا (ترجمه نزهة الناظر و تنبیه الخاطر)